انسانها به طور میانگین دارای 6/2 میلیون غده تعریق بر روی پوست خود هستند . گاهی عرق زیر بغل به روی سینه جریان پیدا می کند و لباسها را خیس می کند . به همین علت این افراد نمی توانند از رنگها و جنس های مختلف استفاده کنند . برای کسانی که این مشکل را دارند ، افزایش تعریق در هر زمانی رخ می دهد، در اتاق سرد ، هنگام آرامش ، استراحت و بدون هیچ استرس و هیجانی و حتی وقتی تنها هستند و کتاب می خوانند یا تلویزیون نگاه می کنند. تعریق مفرط ، تمام جنبه های زندگی شخص را از روابط اجتماعی گرفته تا نوع شغل انتخابی را تحت تاثیر قرار می دهد. هیپرهیدروز معمولاً از نوجوانی شروع می شود. خیس بودن مداوم کف دست و پا و زیر بغل از شکایتهای اصلی این مبتلایان است. اگر تعریق زیاد محدود به همین نقاط باشند ، به آن هیپرهیدروز موضعی می گویند . در بیشتر موارد هیپرهیدروز موضعی مشکل جسمانی وجود ندارد و مبتلایان در سلامت کامل به سر می برند. در این افراد میزان بروز مشکلات عصبی تفاوت چندانی با افراد عادی ندارند .

علیرغم اثرات منفی زیاد این عارضه در زندگی مبتلایان آن ، بیشتر آنها سراغی از درمان نمی گیرید . از آنجا که بیشتر مبتلایان به هیپرهیدروز موضعی جوان هستند ، با مشکل خود کنار می آیند . بعد از سازگاری با این عارضه ، اغلب آنها از درمان پذیری آن مایوس می شوند و با آن زندگی می کنند . اگر چه درمان قطعی وجود ندارد ، ولی می توان تا حد زیادی از عوارض آن کاست . در واقع با مصرف دارو یا استفاده از دستگاههای مختلف میزان تحمل این عارضه در بین مبتلایان بیشتر می شود .

راههای مختلف درمان
1- اسپری ضد عرق

2- داروهای ضد عرق

3- یونتوفورزیس

4- بوتاکس

5- داروهای خوراکی

یونتوفورزیس ، روشی برای درمان تعریق بیش از حد

یونتوفورز عبارت از تحمیل حرکت یون ها از روی غشاء بیولوژیک توسط جریان الکتریکی با اهداف درمانی . این روش ، جا به جا کردن یونی نیز نامیده می شود . هر چند مکانیسم تاثیر یونتوفورز در کاهش تعریق به خوبی مشخص نیست ، ولی طبق یک نظریه ، هیدوژن ناشی از هیدرولیز آب که بار مثبت دارد و در سمت منفی جمع می شود ، در مجاری غدد جمع شده و باعث تخریب مجاری می شود و از این طریق میزان تعریق را کاهش می دهد . در نظریه دیگری احتمال مسدود شدن مجرا توسط یک ذره باردار را به عنوان مکانیسم عمل ذکر کرده اند .

اساس کار
برای یونتوفورز از یک ظرف که از آب شیر پر شده است و دو الکترود صفحه ای به آن وصل می شود ، استفاده می کنند . بیمار ابتدا وسایل فلزی مثل انگشتر ، النگو و ساعت را در می آورد تا در حین کار دچار سوختگی نشود ، سپس کف دست ها یا پاها را در ظرف قرار می دهد . دستگاه به منبع الکتریسیته وصل می شود . جریان به تدریج افزایش می یابد و وقتی به حدی رسید که بیمار احساس گز گز یا سوزن سوزن شدن کرد ، جریان را ثابت کرده و کمی هم از آن حد کمتر می کنند یعنی جریان به زیر آستانه تحمل بیمار برده می شود .

طول درمان حدود 30 تا 40 دقیقه در روز است که البته بعد از 15 دقیقه قطب مثبت و منفی تغییر می کند تا هر دو اندام به طور مساوی در سمت منفی که محل تجمع یون هیدروژن است ، قرار بگیرد . طول درمان به طور متوسط 6 تا 10 جلسه است که معمولاً یک روز در میان برنامه ریزی می شود.

دکتر فرهاد ملک زاده ( متخصص پوست و مو )

فصلنامه بهداشت پوست و مو