زنان و مردان
قطعا این‌طور نیست و اما احتمالا نمی‌دانید كه غلبه استروژن یا همان آندروپوز، یكی از خطرات اصلی سلامتی برای مردان بالای 40 سال است.
دكتر استقامتی، فوق تخصص غدد در این باره گفت: آندروپوز یا همان عدم‌تعادل هورمونی وقتی رخ می‌دهـــد كـــــه بدن شــمـــا مــقـــدار زیــــادی استروژن و زنوستروژن‌ها (xenoestrogens یا اشكال مصنوعی استروژن) را تولید می‌كند. این وضعیت برای همگان قطعیت ندارد و كمی مبهم است ولی قرار گرفتن در برخی شرایط می‌تواند این مشكل را برای مردان بالای 40 سال ایجاد كند.
احتمالا هرگز چیزی درباره غلبه استروژن نشنیده‌اید اما این مشكل می‌تواند عامل عوارض متعدد دیگری باشد، ازجمله:
- افت حافظه
- افسردگی و نواسانات خلقی
- بیخوابی شبانه
- افزایش وزن نامطلوب، خصوصا چاقی شكمی
- تبدیل ماهیچه‌ها به چربی
- تحرك جنسی كم و بدكاری نعوظی
- بزرگی پروستات و دیگر مشكلات پروستات و تكرر ادرار
- ریزش مو
- درشتی پستان مردان
سه دلیل اصلی وجود دارد كه باعث میشود این علایم نامطبوع برای مردان شكنجه‌آمیز شود:
1) سالخوردگی
2) آلاینده‌های محیطی
3) رژیم غذایی
همچنان كه سن مردان بالاتر می‌رود، به همان نسبت تستوسترون در بدن‌شان تولید نمی‌شود. تستوسترون باقی‌مانده هم ضعیف‌تر شده و به استروژن تبدیل میشود.
متأسفانه، اضافه وزن میانسالی باعث افزایش تولید استروژن میشود زیرا سلول‌های چربی حاوی آنزیم آروماتاز (aromatase) هستند كه این آنزیم باعث تبدیل تستوسترون به استروژن میشود.علت دیگر عدم‌تعادل هورمونی ناشی از زنوستروژن‌ها (xenoestrogens) است – كه سمومی هستند كه از استروژن تقلید می‌كنند – و توسط شركت‌های صنعتی، كشاورزی و شیمیایی به محیط‌زیست وارد می‌شوند. این هورمون‌های ساختگی از محصولاتی چون سوپرماسیدها، شوینده‌ها، پلاستیك، شیشه‌های پلاستیكی، آفت كش‌ها، محصولات بهداشتی شخصی و لاك مشتق می‌شوند.
گوشت‌های گاو، كه صنعتی تولید می‌شوند و غذاهای كنسرو شده حاوی زنوستروژن‌ها هستند. مقادیر زیادی از هورمون‌ها مرتبا به گوشت گاو و مرغ تزریق میشود كه می‌تواند سطوح طبیعی استروژن شما را بر هم بزنند. همچنین وجود مقادیر زیاد استروژن باعث بزرگی پروستات و سرطان پروستات میشود.
به هرحال، اضافه بار استروژن یك خطر واقعی برای سلامت به حساب می‌آید. سطوح هورمونی خود را چك كنید تا مطمئن شوید كه مقادیر زیاد استروژن – كه باعث مشكلات عمده سلامتی است – در بدنتان وجود نداشته باشد. یك پزشك متخصص غدد می‌تواند شما را راهنمایی كند تا تغییرات لازم در سبك زندگی و مصرف مكمل‌های تغذیه‌ای را ایجاد كنیدو تعادل هورمونی خود را حفظ كرده و خطر ابتلا به یائسگی مردانه و بیماری‌های مزمن را كاهش دهید.
منبع: سایت سیمرغ
مردان با گذشت سال‌های زندگی دست کم با دو واقعيت ناخوشایند روبرو می‌شوند: افزایش قطر شکم و کاهش میزان تستوسترون.
اغلب ما از خطرات بزرگ شدن شکم آگاه هستیم. اما آیا کاهش تستوسترون (هورمون جنسی مردانه) با افزایش سن هم عوارضی دارد؟
پژوهشی که اخیرا در اجلاس سالانه متخصصان غدد درون‌ریز آمریکا منتشر شد نشان داد که مردانی که میزان تستوسترون در آنها پایین است نسبت به همردیفانشان با میزان‌های طبیعی تستوسترون 33 درصد بیشتر در معرض خطر مرگ هستند.
آیا این یافته‌ها به معنای آن است که باید برای این مردان درمان جایگزین با تستوسترون تجویز کرد؟ گرچه مصرف مکمل‌های تستوسترون از دهه 1990 در امریکا رشدی انفجاری داشته است، خانم گیل لافلین استادیار پزشکی پیشگیری و خانواده در دانشگاه کالیفرنیای سن‌دیه‌گو و سرپرست این تحقیق در این مورد چندان مطمئن نیست.
او در مصاحبه‌ای به پرسش‌ها در این زمینه پاسخ می دهد:
در مورد میزان پایین تستوسترون و مشکلات بهداشتی مربوط به آن چه میدانیم؟
مردان سالمندی که دچار کمبود تستوسترون هستند، میل جنسی کمتر، انرژی کمتر، توانایی کمتر برای تمرکز و میزان پایین‌تر تراکم استخوانی دارند. آنها همچنین دچار تجمع چربی در اطراف قسمت میانی بدن می شوند، و در معرض خطر بالاتر مقاومت به انسولین، سندروم متابولیک و دیابت هستند.
در بررسی ما با در نظر گرفتن سایر عوامل خطرزا؛ مردان با میزان پایین‌تر تستوسترون نسبت به افراد با تستوسترون طبیعی 33 درصد بیشتر در معرض خطر مرگ قرار داشتند. البته توجه داشته باشید میانگین سنی افراد مورد بررسی ما 71 سال بود، یعنی این مردها در گروه سالمندان قرار داشتند.
و شما از این یافته‌ها شگفت‌زده شدید؟
شگفت‌زده؟ نه. خوب ما انتظار خاصی نداشتیم.
میزان پایین تستوسترون با ایجاد شماری از بیماری‌ها در مردانی که زمینه قبلی ایجاد آن را نداشته‌اند، مانند دیابت همراه است.
و مردانی که دچار بیماری عروق تغذیه کننده قلب یا عروق کورونری هستند, نیز میزان تستوسترون پایین‌تری دارند، بنابراین ما میدانیم که میزان تستوسترون با این بیماری ارتباط دارد؛ البته ما هنوز مطمئن نیستیم که کاهش احتمال بقا در مردان با تستوسترون پایین به همین علت باشد.
آیا در جهت مقابل افراد با میزان بالای تستوسترون احتمال بقای بیشتری دارند؟
نکته بسیار مهمی است. ما شاهدی نیافتیم که داشتن میزان بالاتر تستوسترون اثری حفاظتی داشته باشد. به عبارت دیگر در مردهای با میزان تستوسترون بالا نسبت به میانگین جمعیت خطر مرگ تفاوتی با میزان میانگین نداشت.
به نظر می‌رسد پزشکان به طور فزاینده‌ای برای مردانی که میزان تستوسترون پایین است مکمل‌های تستوسترون تجویز میکنند. آیا پژوهش‌ها از دادن تستوسترون اضافی حمایت میکنند؟
ما پیشنهاد نمی‌کنیم که مردان در سنین بالا مصرف تستوسترون را آغاز کنند- حتی آنهایی که میزان تستوسترون آنها پایین است. ما به طور قطعی نمی‌دانیم که آیا مصرف تستوسترون مکمل مفید و بی‌خطر باشد.
ما در حال جمع آوری اطلاعات هستیم، در حال حاضر کارآزمایی بالینی کنترل‌شده و تصادفی با تعداد افراد آزمایش کافی و با قدرت آماری کافی برای نتایج معنادار در این زمینه انجام نشده است.
آیا برای چنین مردانی توصیه‌ای عملی دارید؟
کم کردن چربی‌های اضافی در اطراف شکم و کمر ممکن است به افزایش تستوسترون بینجامد.
چاقی مرکزی با میزان پایین تستوسترون ارتباط دارد و نشان داده شده است که مردان دچار چاقی مرکزی وقتی بر روی رژیم‌های کاهنده وزن قرار داده می‌شوند میزان تستوسترون در آنها افزایش مییابد. در حال حاضر ما نمی‌دانیم چرا.
جالب این است که چاقی مرکزی در مردان با کاهش میزان تستوسترون همراه است، در حالیکه چاقی مرکزی در زنان با افزایش میزان تستوسترون همراهی دارد.
و شما اعتقاد دارید که مردان دارای میزان پایین تستوسترون که دچار چاقی اطراف شکم و کمر هستند، می‌توانند تا حدی میزان آن را کنترل کنند؟
بله در واقع می توانند. این امر به شرطی ممکن است که آنها تغییراتی در شیوه زندگی‌شان بدهند- یعنی کاری که همه ما می‌خواهیم انجام دهیم، ورزش بیشتر و تغذیه مناسب‌تر- و کم کردن جربی‌های قسمت میانی بدن. با انجام این کارها بسیاری از سیستم‌ها در بدن آنها بهبود پیدا می‌کند که میزان تستوسترون تنها یکی از آنهاست.
29 درصد مردان در تحقیق شما تستوسترون پایین داشتند. به نظر می‌رسد که در بالای 50 سال کاهش تستوسترون نسبتا شایع باشد؟
درست است. تستوسترون با افزایش سن به طور کلی کاهش مییابد. بسیاری از کارشناسان معتقدند در حوالی 60 سالگي حدود 30 درصد مردان نقصان تستوسترون دارند و در آنها علائمی مانند کاهش انرژی، خستگی، ناتوانی در تمرکز، کاهش میل جنسی ظاهر مي‌شود.
در حال حاضر پژوهش‌های بسیاری در این زمینه در جریان است. و البته آنچه مورد نیاز است یک کارآزمایی بالینی بزرگ با کنترل دارونما است تا در آن آثار استفاده از مکمل‌های تستوسترونی به آزمون گذاشته شود.
منبع: سایت سیمرغ
صحبت كردن درباره بیماری‌های دستگاه تناسلی مردان و زنان در جامعه ما به‌علت حجب و حیای فرهنگی حاكم آسان نیست اما از طرفی نمی‌توان بیماری‌های مهم این ناحیه بدن را كه هر‌گونه اختلال در آن تاثیر مهمی در كیفیت زندگی هر فرد می‌گذارد و حتی ممكن است به مرگ منتهی شود، نادیده بگیریم.
به همین علت برای آشنایی بیشتر با این بیماری‌ها به سراغ دكتر سید جلیل حسینی، استاد اورولوژی دانشگاه علوم پزشكی شهید بهشتی و رئیس انجمن اورولوژی ایران رفتیم.
آقای دكتر، مهمترین بیماری‌های ناحیه تناسلی در مردان چیست؟
در رشته اورولوژی در سال‌های اخیر طبقه‌بندی جدیدی انجام شده كه بیماری‌های این رشته را به 6 یا 7 رشته تخصصی تقسیم می‌كند و در كنگره‌های علمی نیز از همین تقسیم بندی تبعیت میشود.
براساس این تقسیم بندی بیماری‌های اورولوژی به چند دسته بیماری‌های كلیه و پیوند كلیه، اورولوژی زنان، اورولوژی اطفال، انكولوژی یا سرطان در اورولوژی، اندرولوژی (شامل بیماری‌های عقیمی و ناتوانی جنسی مردان) اندریولوژی (شامل روش‌های غیر تهاجمی ازجمله برای دفع سنگ و اورولوژی ترمیمی (جراحی‌های ظریف و مشكل) دسته بندی میشود. بقیه بیماری‌ها شامل عفونت‌های دستگاه تناسلی و دفع ادرار نیز در گروه دیگری دسته بندی میشود كه اورژانس‌های اورولوژی را هم در این دسته آخر قرار می‌دهند.
اگر از بیماری‌های انكولوژی یا سرطان‌های دستگاه تناسلی شروع كنیم، باید بگوییم كه بیماری‌های خطرناك و مهمی در این دسته قرار دارند كه عمدتاً بدون علامت هم هستند. یكی از این بیماری‌ها سرطان پروستات است كه امروزه با معرفی تست PSA در سال‌های اخیر ما هم در كشور این بیماری را در مراحل اولیه تشخیص می‌دهیم، درحالی كه قبلاً این طور نبود؛ مثلا یك آقای مسن 50 یا 60 ساله به‌علت اینكه زمین خورده بود و دچار شكستگی كوچكی شده است به پزشك مراجعه می‌كرد و ما گراف می‌گرفتیم و متوجه سرطان پروستات می‌شدیم. آن موقع معمولاً بیماری هنگامی تشخیص داده می‌شد كه بسیار پیشرفت كرده بود و درمان آن سخت‌تر بود. اما امروزه با تست PSA می‌توانیم به موقع این بیماری را تشخیص دهیم و درمان كنیم.
شیوع این بیماری چقدر است؟
این بیماری در كشور ما شیوع كمی ندارد. در هر بخش اورولوژی كه نگاه كنید همواره یك یا دو بیمار مبتلا به این عارضه كه منتظر عمل جراحی هستند، بستری هستند. شاید این بیماری بین یك تا 5 درصد در بین مردان شیوع داشته باشد. البته آمار من دقیق نیست، در این مورد مركز تحقیقات اورولوژی بیمارستان سینا تحقیقات دقیقی انجام داده كه می‌تواند قابل استناد باشد.
علائم بیماری سرطان پروستات چیست؟
مهمترین علامت این بیماری نامنظم شدن ادرار است. گاهی فرد مجبور است چندین بار هنگام شب برای ادرار از خواب بیدار شود و گاهی مجبور است به سرعت خود را به دستشویی برساند تا مثانه را تخلیه كند. علائم در همین حد است و خیلی زیاد نیست ولی یك بیماری خطرناك و سرطان نهفته است كه در مراحل پیشرفته به جراحی‌های بزرگ و درمان‌های متعدد، سخت و خطیر نیاز دارد؛ بنابراین مهمترین علامت این بیماری اختلال در ادرار است كه به‌خصوص در بین مردان بالای 45 سال دیده میشود. این افراد حتماً باید با یك متخصص اورولوژیست مشورت كنند و ویزیت شوند.
و اگر به موقع مراجعه نكنند؟
در غیر این صورت، ممكن است در كوتاه‌ترین زمان ممكن، متاستاز بدهد، متاستاز استخوانی، ریوی و بیماری دست اندازی‌های مختلفی بكند و در فرصت كوتاهی فرد را از بین ببرد. سرطان دیگر كه به‌خصوص در كشور ما شیوع بیشتری دارد، سرطان مثانه است. این بیماری از بافت خود مثانه به‌وجود می‌آید و گاهی از كلیه و حالب كه محل عبور ادرار است به‌وجود می‌آید ولی عمدتاً در مثانه است. این بیماری هم تقریباً بدون علامت است، تنها علامت آن پیدا شدن خون در ادرار است كه در مراحل اولیه به وضوح دیده نمی‌شود و گاهی به‌صورت یك تغییر رنگ جدی در ادرار مشاهده میشود.
مردان به‌خصوص مردانی كه در معرض مواد خاصی هستند، مثلاً مردان سیگاری یا افرادی كه مواد افیونی مصرف می‌كنند یا در صنایع مثلاً صنایع كشتی‌سازی، لاستیك‌سازی یا حتی خشكشویی‌ها فعالیت می‌كنند، بیشتر در معرض این بیماری قرار دارند، همچنین كسانی كه در خانواده شان سابقه سرطان مثانه هست نیز در معرض این بیماری قرار دارند.
هر چه تومور سرطان مثانه بزرگتر باشد، نفوذ بیشتری به دیواره مثانه می‌كند و خونریزی بیشتر میشود اما هنگامی كه به وضوح خون در ادرار دیده شود، بیماری خیلی پیشرفت كرده است. بنابراین مردان در هر سنی كه باشند اگر با تغییر رنگ ادرار مواجه شدند باید آن را جدی بگیرند چون ممكن است علامت سرطان مثانه باشد. یك آزمایش ساده ادرار این مسئله را روشن می‌كند، البته وجود خون در ادرار صرفاً علامت سرطان مثانه نیست، ممكن است نشانه سنگ یا یك بیماری كلیوی نیز باشد كه خطر جانی كمتری دارند.
آنچه مهم است و می‌تواند به سلامت و عمر فرد آسیب جدی وارد كند، سرطان مثانه است كه هیچ درد و علامت دیگری ندارد. شیوع این بیماری نسبت به سرطان پروستات خیلی بیشتر است. در همه بخش‌های اورولوژی و در همه مناطق كشور همواره تعدادی از این بیماران بستری هستند. شاید حدود 10 درصد بیماران اورولوژی كشور این دسته از بیماران باشند. بیشتر این بیماران هم افراد سیگاری و افرادی هستند كه در صنایع با مواد شیمیایی سر و كار دارند.
پس شیوع این بیماری در استان‌هایی كه صنعتی‌ترند، بیشتر است؟
قطعاً، همین طور است اما اعلام آمار دقیق آن نیازمند مطالعات كشوری است كه فعلاً اطلاعات آن را در اختیار نداریم، ممكن است وزارت بهداشت چنین آماری داشته باشد. سومین سرطان ناحیه تناسلی سرطان بیضه است. این بیماری شیوع زیادی ندارد و به ندرت دیده میشود ولی بیماری خطیری است كه یك راه تشخیص ساده دارد. درست مثل آنچه برای تشخیص زودرس سرطان سینه به خانم‌ها توصیه می‌كنند كه سینه‌هایشان را خودشان به‌طورمرتب معاینه كنند، به آقایان هم توصیه میشود، خودشان بیضه‌هایشان را معاینه كنند و اگر هر تغییر و نامنظمی را در بیضه‌شان دیدند، فوری به پزشك مراجعه كنند.
این بیماری گاهی به‌صورت جمع شدن آب دور بیضه دیده میشود اما این نامنظمی الزاماً نشانه سرطان بیضه نیست و ممكن است یك التهاب ساده باشد ولی حتماً باید به پزشك اورولوژیست مراجعه شود. چون اگر سرطان بیضه باشد بسیار خطرناك و تهاجمی است و بلافاصله به داخل شكم دست‌اندازی می‌كند، در آن صورت باید جراحی‌های خیلی سنگینی برای درمان آن انجام داد. اما اگر در مراحل اولیه تشخیص داده شود، خیلی راحت درمان میشود.
اورژانس‌های اورولوژی چیست؟
اورژانس تعریف مشخصی دارد؛ یعنی عارضه‌ای كه باید به فوریت و در كوتاه‌ترین زمان ممكن به آن رسیدگی شود اما متأسفانه اكثریت مردم از موارد اورژانسی خبر ندارند و نمی‌دانند چه بیماری‌هایی اورژانسی است؛ البته گاهی كه با یك بیماری مانند سنگ كلیه مواجه می‌شوند چون درد زیادی دارد و بیماری پر سر و صدایی است، (درد سنگ كلیه مثل درد زایمان است) به همین خاطر فرد بلافاصله به پزشك و اورژانس مراجعه می‌كند. ولی اورژانسی كه من می‌خواهم به آن اشاره كنم، چیز دیگری است كه درمان آن كاملاً وابسته به زمان است، زمان طلایی یا GOLDEN TIME دارد و اگر بعد از زمان طلایی مراجعه شود، متأسفانه هیچ كاری برای آن نمی‌توان انجام داد.
از لحاظ فرهنگی برای ما مشكل است كه خیلی راحت این بیماری‌ها را در رسانه‌ها مطرح كنیم اما از طرفی تعهد پزشكی ما ایجاب می‌كند با كلماتی كه مطابق فرهنگ و شئون جامعه ما باشد، این مسائل را مطرح كنیم. 2اورژانس مهم در اورولوژی داریم. ببینید، بیضه ناحیه‌ای از بدن مردان است كه برای تولید‌مثل، نطفه تولید می‌كند كه برای پدر شدن یك مرد هنگامی كه با نطفه همسرش به اشتراك گذاشته میشود منجر به تولید مثل میشود؛ بنابراین باید سالم باشد و بتواند اسپرم یا نطفه مردانه تولید كند.
در دوران بلوغ مردان ممكن است بیضه دور طنابی كه عروق بیضه را تامین می‌كند، بپیچد و یك حالت گردش پیدا كند، این هیچ ربطی به حالت فرد یا شكل خوابیدن ندارد. خودبه‌خود اتفاق می‌افتد و «تورسیون» بیضه نام دارد، اگر چنین حالتی اتفاق بیفتد فرد باید حداكثر ظرف 6 ساعت به پزشك متخصص اورولوژی مراجعه كند تا با یك جراحی ساده، بیضه را سر جایش برگرداند. در غیر این صورت بعد از گذشت 6 ساعت بیضه دچار خون مردگی میشود و می‌میرد كه دیگر هیچ كاری برای درمان آن نمی‌توان انجام داد.
علامت این بیماری چیست؟
علامت آن درد شدید در ناحیه بیضه است كه به‌صورت ناگهانی به‌وجود می‌آید، ممكن است بیضه دچار بادكردگی هم بشود. اگرچنین علائمی دیده شد، فرد باید به سرعت ظرف 2 یا 3 ساعت خود را به یك متخصص اورولوژی برساند، حتی فرصت برای مراجعه به پزشك عمومی هم نیست و نیابد وقت را تلف كرد. درد شدید بیضه البته ممكن است به‌علت ضربه خوردن حین بازی فوتبال یا عفونت باشد. اگر عفونت باشد به راحتی با آنتی بیوتیك درمان میشود ولی تورسیون یا گردش بیضه خطرناك است و حتماً باید در زمان طلایی 6 ساعته، در هر ساعت از شبانه‌روز كه باشد بلافاصله درمان شود.
علتش چیست؟
علتش به آناتومیك بیضه مربوط است. ممكن است به‌صورت مادرزادی یك طرف بیضه سنگین‌تر یا سبك‌تر باشد و كمتر از یك درصد پسران 10تا 20 ساله ممكن است با این عارضه مواجه شوند.
عقیم می‌شوند؟
یك بیضه از بین می‌رود و باید از بدن خارج شود ولی ممكن است به‌علت تغییراتی كه در بدن ایجاد می‌كند، سیستم ایمنی بدن را تحت‌تأثیر قرار دهد. در این صورت ممكن است از طریق خون و عكس‌العمل بدن، به بیضه طرف مقابل هم آسیب وارد شود در غیر این صورت ممكن است فرد برای بچه دار شدن دچار مشكل شود یا حتی عقیم شود. كمتر از نیم درصد مردان ممكن است به این عارضه مبتلا شوند.
بیماری اورژانسی دیگری كه آن هم بسیار مهم است و اگر در زمان طلایی مراجعه نشود ممكن است منجر به ناتوانی جنسی دائمی فرد بشود به‌نحوی كه مرد قدرت زناشویی خود را برای همیشه از دست بدهد، «پریاپیسم» است. به‌طور طبیعی مردان در زمان‌های مشخصی كه صلاح می‌دانند، زناشویی می‌كنند. مدت زناشویی در افراد مختلف متفاوت است اما به‌طور كلی بعد از ارتباط جنسی آلت تناسلی مرد به حالت طبیعی قبل از این حالت برمی‌گردد اما اگر حالت نعوظ بیش از یك ساعت طول بكشد، شروع زنگ خطر است و اگر این اتفاق افتاد فرد باید حداكثر ظرف 6 ساعت به پزشك مراجعه كند.
اگر بعد از این مدت وضعیت به حالت طبیعی برنگردد منجر به ناتوانی جنسی تا آخر عمر میشود و هیچ درمانی نیز نخواهد داشت. متأسفانه كمتر از یك درصد مردان از این مسئله مهم اطلاع دارند؛ به همین علت این بیماران معمولاً بعد از 24 ساعت به پزشك مراجعه می‌كنند كه دیگر دیر است و كاری نمی‌توان انجام داد. علت آن هم به جز ناآگاهی از اهمیت این مسئله مقداری هم به خاطر خجالت فرهنگی است. به همین خاطر سعی می‌كنند به اتفاق خانواده، خودشان مشكل را حل كنند كه امكان ندارد و فقط یك متخصص می‌تواند مشكل را حل كند.
علت این عارضه چیست؟
علت آن ممكن است مصرف داروهای اعصاب و روان باشد. علل دیگری هم دارد، بعضی بیماری‌های خونی ممكن است عامل بروز این بیماری باشد. افرادی كه مبتلا به بیماری گلبول‌های قرمز هستند، مستعد آن هستند. اما گاهی هم بدون هیچ علتی به‌صورت خودبه‌خودی اتفاق می‌افتد. مصرف كم یا زیاد مایعات هم ممكن است این حالت را ایجاد كند.
بیماری‌های عفونی دستگاه تناسلی چه مواردی هستند؟
بیماری‌های عفونی دستگاه تناسلی انواع مختلفی دارند، عامل این بیماری‌ها ممكن است میكروب‌های عمومی باشند یا میكروب‌ها و ویروس‌هایی كه از طریق ارتباط جنسی منتقل می‌شوند. انواع قدیمی این بیماری‌ها سفلیس و سوزاك هستند اما امروزه بیماری‌های دیگری مانند ایدز و آنتی‌ژن‌هایی كه از طریق رابطه جنسی منتقل می‌شوند نیز مطرح هستند.
در خانم‌ها عفونت مثانه هم بیماری مهم و شایعی است كه مجبورند تند‌تند مثانه را تخلیه كنند، چون سیستم خروجی مثانه و ناحیه تناسلی در زنان به هم نزدیك است احتمال عفونت در آنها زیادتر است؛ به همین علت یك تا 2 بار عفونت مثانه در زنان را طی یكسال طبیعی میدانیم و آن را جدی نمی‌گیریم ولی اگر عفونت مثانه در آقایان باشد حتماً باید به‌صورت جدی بررسی‌های لازم انجام شود. عفونت دیگر، عفونت بیضه است كه در پسر‌بچه‌ها ممكن است اتفاق بیفتد كه ممكن است مادرزادی باشد یا به‌صورت خودبه‌خود اتفاق بیفتد.
منبع: سایت سیمرغ
هیدروسل مایعی است كه اطراف بیضه را احاطه می‌كند و موجب تورم كیسه بیضه میشود. تقریباً از هر 10 نوزاد پسر یک نوزاد به طور مادرزادی در بدو تولد دجار هیدروسل می‌باشد، اما اغلب آنها در طی یك ماه اول، بدون درمان بهبودی می‌یابند. علاوه بر آن، مردان نیز (اغلب بالای 40 سال) به علت التهاب یا صدمه به كیسه بیضه ، ممكن است به هیدروسل مبتلا شوند. التهاب ممكن است ناشی از عفونت اپیدیدیم (اپیدیدمیت) یا عفونت بافت بیضه (اركیت) باشد. (اپیدیدیم لوله‌های ظریف و پرپیچ و خمی است که پشت هر بیضه قرار دارند). هیدروسل معمولاً دردناك نبوده ولی چنانچه فرد دچار تورم كیسه بیضه شود باید به پزشك مراجعه نماید تا علل دیگر همچون سرطان بیضه و حالات دیگر را بررسی نماید. بنابراین تمام مردان مبتلا به هیدروسل باید تحت سونوگرافی بیضه قرار بگیرند. در بسیاری از موارد ، هیدروسل با فتق كشاله ران همراه است. در این موارد به علت ضعف دیواره شكمی ، قسمتی از روده به داخل كیسه می‌رود كه نیاز به درمان دارد. از آنجاییكه مایع هیدروسل معمولاً شفاف است،پزشك برای تشخیص هیدروسل از آزمایش عبور نور از میان كیسه بیضه استفاده می‌كند.گذر نور نشان دهنده وجود مایع شفاف است، ولی تشخیص قطعی نیست ، چون ممكن است حالات دیگر همچون فتق نیز وجود داشته باشد. در صورتیکه پزشك مشكوك به ایجاد هیدروسل به علت وجود التهاب باشد، آزمایشات خون و ادرار مشخص خواهند كرد كه آیا علت هیدروسل اپیدیدمیت است یا خیر؟در مواردی که مایع احاطه كننده بیضه‌ها ، مانع لمس بیضه‌ها شود از روش‌های تشخیصی دیگر نظیر سونوگرافی استفاده خواهد شد. سونوگرافی با استفاده از امواج صوتی با فركانس بالا، برای ایجاد تصاویر اجزاء داخل بدن،انجام میشود برای بررسی احتمال وجود توده یا علل دیگر تورم كیسه بیضه به كار می‌رود. در پسر بچه‌ها معمولاً هیدروسل در طی یكسال به طور خود بخود محو میشود. اگر پس از یكسال از بین نرفت و یا به بزرگ شدن ادامه داد،نیاز به جراحی خواهد داشت.کشیدن مایع هیدروسل در بچه‌ها بدلیل خطر عفونت به هیچ‌وجه نباید انجام شود.در بزرگسالان نیز اغلب هیدروسل خود بخود از بین می‌رود و زمانی نیاز به درمان پیدا می‌كندكه آنقدر بزرگ شود كه غیر قابل تحمل شده یا بد شكل باشد هیدروسل ممكن است یك طرفه یا دو طرفه باشد.
اساس درمان عبارت است ازجراحی (هیدروسلكتومی):
هیدروسلکتومی برداشتن هیدروسل بصورت یك جراحی بدون نیاز به بستری طولانی،با بیحسی موضعی و یا بیهوشی عمومی انجام میشود.برای این كار جراح برشی را بر روی كیسه بیضه یا پایین شكم ایجاد می‌كند و ضمن تخلیه مایع، اصلاحات لازم را انجام می‌دهد.اگر هیدروسل در طی جراحی اصلاح فتق كشاله ران تشخیص داده شود،حتی اگر برای فرد هیچ مشکلی ایجاد نكرده باشد پزشك اقدام به برداشت آن می‌كند در مواردی ممکن است نیاز به عدسی چشمی حین عمل جراحی باشدتا به اپیدیدیم و مجاری اسپرم‌بر آسیبی نرسد.هیدروسلكتومی ممكن است به قرار دادن لوله تخلیه و پانسمان حجیم بر روی ناحیه برش برای چند روز اول بعد از جراحی نیاز داشته باشد.استفاده از كیسه یخ بر روی موضع در 24 ساعت اول پس از عمل، تورم را كاهش می‌دهد.جراحی هیدروسل در بچه‌ها بجای ناحیه کیسه بیضه باید با شکاف جراحی کشاله ران انجام شود.
تخلیه توسط سوزن:
این روش به طورکلی توصیه نمی‌شود،چون احتمال عود مایع زیاد است.عوارض احتمالی این روش نیز ایجاد عفونت یا درد كیسه بیضه است.این روش عمدتاً در افرادی انجام میشود كه به علت بیماری‌های زمینه‌ای، خطر انجام عمل جراحی در آنها زیاد است.باید توجه داشت كه در هر حال،بعضی مواقع احتمال عود هیدروسل وجود دارد.سوالی که اغلب افراد در صورت ابتلا به هیدروسل از پزشک خود دارند این است که آیا هیدروسل موجب ناباروری میشود؟ در این ارتباط باید گفت:هیدروسل به خودی خود عامل ناباروری نیست،اما ممكن است همراه با عوامل زمینه‌ای در بیضه مثل عفونت یا توده باشد كه این عوامل،تولید یا عملكرد اسپرم‌ها را دچار اختلال می‌كند.
دکتر هومن صدری اردکانی
منبع: سایت سیمرغ
غده پروستات ترشحاتی قلیایی و شیری رنگ را در خود ذخیره و ترشح می‌کند که معمولا 25 تا 30 درصد حجم منی را به همراه سلول‌های اسپرم و مایع کیسه‌های منی تشکیل می‌دهد.
در یک مرد سالم پروستات اندکی بزرگتر از یک گردو است؛ در جلو و اندکی پایین‌تر از مثانه قرار دارد و پیشابراه را درست در زیر مثانه احاطه می‌کند و می‌توان در حین معاینه مقعدی آن را لمس کرد. پیشابراه درون پروستات با نام «پیشابراه پروستاتی» با دو مجرای انزالی به هم می‌پیوندد.
کارکرد ترشحی
پروستات از هزاران غده کوچک تولیدکننده مایع منی تشکیل شده است. به طور خاص پروستات یک غده برون‌ریز است. از این لحاظ به آن یک غده برون‌ریز می‌گویند که مواد ترشحی آن از راه مجاری به بیرون از بدن می‌ریزد. غده‌های عرقی نمونه دیگری از غدد برون‌ریز هستند.
مایعی که پروستات تولید می‌کند یک سوم مایع منی را تشکیل می‌دهد. مایعی که اسپرم را حمل و آن را تغذیه می‌کند. این مایع تولید شده به همراه اسپرم در کیسه‌های منی ذخیره میشود. کیسه‌های منی (وزیکول سمینال) در میان راست روده و مثانه و چسبیده به مثانه قرار دارند و به مجاری انزالی باز می‌شوند. ترشحات کیسه منی غنی از فروکتوز (یک قند به عنوان منبع انرژی اسپرم)، پروستاگلاندین‌ها (شکلی از اسیدهای چرب) و پروتئین‌ها هستند که باعث می‌شوند مایع منی در واژن زن منعقد شود. ترشحات پروستات غنی از کلسیم، روی، ویتامین C (اسید سیتریک)، اسید فسفاتاز، آلبومین و آنتی‌ژن اختصاصی پروستات (PSA) هستند. ترشحات پروستات دارای بالاترین غلظت سیترات (ویتامین C) نسبت به هر بافت بدنی دیگر در انسان هستند.
دانشمندان دقیقا نمی‌دانند که چرا این‌گونه است ولی تصور میکنند شاید این غلظت بالا نقشی در تولید مثل داشته باشد. روی (زینک) نیز در غلظت‌های بالا در ترشحات پروستات یافت میشود. زینک یک ماده ضد عفونی‌کننده شناخته شده است و دانشمندان معتقدند نقشی در مقابله با عفونت‌های باکتریایی پروستات داشته باشد.
کارکرد عضلانی
اسپرم درون بیضه‌ها تولید میشود و بعد وارد مجاری پیچ‌درپیچی روی بیضه به نام اپیدیدم میشود و در آنجا بالغ میشود. سپس از طریق دو مجرای کوچک عضلانی به نام «واز دفرانس» پس از پیچیدن به دور مثانه به کیسه‌های منی می‌رسد. در هنگام انزال عضلات جدار کیسه‌های منی و نیز پروستات منقبض می‌شوند و محتوای خود را به درون دو مجرای انزالی می‌ریزند. این دو مجرای انزالی با عبور از میان پروستات به پیشابراه پروستاتی می‌ریزند و نهایتا این محتویات طریق آلت تناسلی از بدن خارج شود. مایع منی هم اسپرم را تغذیه می‌کند و هم خاصیت قلیایی آن اسپرم را در محیط اسیدی واژن زن حفاظت می‌کند.
آنتی‌ژن اختصاصی پروستات
پروستات پروتئینی را تولید می‌کند که آنتی‌ژن اختصاصی پروستات(PSA) نامیده میشود. این پروتئین وارد مایع انزالی میشود و در زمان مناسب به حفظ حالت مایع منی کمک می‌کند و مانع لخته شدن آن میشود. PSA که خاصیت آنزیمی دارد، به شکل یک گلیکوپروتئین به وسیله سلول‌های پوشاننده خوشه‌های غددی و مجاری پروستات تولید میشود. میزان این پروتئین را می‌توان در خون نیز اندازه گرفت. آزمایش میزان این ماده در خون برای شناسایی سرطان پروستات مورد استفاده قرار می‌گیرد.
پروستاتیت
التهاب در غده پروستات را پروستاتیت می‌گویند. پروستاتیت انواع مختلفی از التهاب پروستات وجود دارد که هر یک علل و عواقب متفاوتی دارند. دو نوع کمتر شایع این بیماری، پروستاتیت حاد و مزمن باکتریایی با آنتی‌بیوتیک درمان می‌شوند. پروستاتیت حاد که ناشی از باکتری‌هاست، ممکن است با این علایم بروز کند: احساس بیماری، تب و لرز، درد عضلانی، کمر درد، درد در ناحیه لگنی هنگام ادرار کردن، تکرر ادرار، ناتوانی در تخلیه ادرار از مثانه.
نشانگان درد لگنی مزمن مردان (پروستادینیا)
در این عارضه در ناحیه لگن، پروستات و آلت تناسلی درد حس میشود و ممکن است در هنگام ادرار کردن هم فرد دچار مشکل شود. علایمی از التهاب یا باکتری در فرد وجود ندارد. این عارضه با روش‌های مختلف مانند فیزیوتراپی، روا‌ن‌درمانی، داروهای آنتی‌هیستامین، داروهای ضداضطراب، داروهای مهارکننده گیرنده آلفای سمپاتیک و غیره مورد درمان قرار گرفته است.
علل پروستاتیت کاملا روشن نیست، نظریه‌های بسیاری در این مورد وجود ندارد. پروستاتیت باکتریایی ممکن است نتیجه برگشت به عقب ادرار به درون پروستات باشد. این ادرار عفونی ممکن است نتیجه عفونت اخیر مثانه، ناهنجاری مجاری ادراری یا سوند زدن یا وارد کردن وسیله‌های دیگر به داخل مجرای ادرار باشد. از آن جایی که علل پروستاتیت چندان روشن نیست علایم انواع مختلف آن ممکن است بسیار مشابه باشد و هم بیمار و هم پزشک را با دردسر زیادی روبه‌رو کند.
هیپرپلازی خوش‌خیم پروستات
هیپرپلازی خوش خیم پروستات (BPH) در مردان بالاتر از 40 سال رخ می‌دهد که در آن پروستات اغلب تا حدی بزرگ میشود که ادرار کردن مشکل میشود. علت هیپرپلازی خوش‌خیم پروستات دقیقا معلوم نیست، گرچه این عارضه با غذاهای پرچربی، سابقه خانوادگی و هورمون‌ها ارتباط دارد.
به هر حال این عارضه خوش خیم است و سرطانی نمی‌شود. علایم این بیماری شامل تکرر ادرار(نیاز مکرر به رفتن به توالت) یا دیر شروع شدن جریان ادرار است. اگر پروستات بیش از حد بزرگ شود، ممکن است پیشابراه را ببندد و مانع جریان ادرار شود. بزرگی خوش‌خیم پروستات را می‌توان با روش‌های دارویی، انجام جراحی‌هایی با کمترین برش و در موارد شدید با جراحی برای برداشتن پروستات درمان کرد.
سرطان پروستات
سرطان پروستات یکی از شایع ترین سرطان‌ها در مردان سالمند در کشورهای توسعه‌یافته است و یک علت مهم مرگ و میر در آنها به حساب می‌آید. انجام معاینه منظم معقدی (توش رکتال)، اندازهگیری آنتی‌ژن اختصاصی پروستات معمولا برای مردان از بالای 50 سال توصیه میشود تا به تشخیص زودرس این سرطان کمک شود.
آزمایش PSA
مقداری از PSA که در پروستات تولید میشود، به داخل خون وارد میشود و می‌توان میزان آن را در خون اندازه گرفت. همچنین می‌توان میزانی از PSA را که در خون به سایر پروتئین‌ها متصل است و مقداری از آن را که به صورت آزاد در خون گردش می‌کند، اندازه گرفت.
پزشکان اندازهگیری میزان PSA خون را با هدف‌های متفاوتی انجام می‌دهند. این آزمایش از لحاظ تشخیص زودرس سرطان پروستات در مردانی که علایم بالینی یا ناهنجاری‌های آزمایشگاهی احتمال ابتلا به این بیماری را مطرح کرده است، اهمیت زیادی دارد. برخی از پزشکان حتی از اندازهگیری PSA برای تخمین زدن شدت بزرگی خوش‌خیم پروستات (BPH) استفاده میکنند. در مورد این استفاده از آزمایش PSA اختلاف‌نظری وجود ندارد اما در مورد استفاده گسترده از این آزمایش برای بیماریابی (غربالگری) برای سرطان پروستات در مردانی که علایمی از بیماری نشان نمی‌دهند، هنوز اتفاق نظر میان کارشناسان وجود ندارد.
برای اینکه از یک آزمایش بتوان برای بیماریابی گسترده یا غربالگری استفاده کرد، این آزمایش باید:
1- حساسیت بالا داشته باشد، یعنی درصد بالایی از موارد بیماری را بتواند کشف کند و موارد معدودی بیماری را نتواند پیدا کند
2- اختصاصیت بالا داشته باشد، یعنی هنگامی که بیماری وجود ندارد، به طور نادرست وجود بیماری را تشخیص ندهد.
3- و مهم‌تر از همه این آزمایش باید بتواند به درمانی منجر شود که کیفیت زندگی بیمار را بهبود بخشد یا طول عمر او را افزایش دهد. به عبارت دیگر سودمندی این آزمایش باید بیشتر از ضررش باشد.
در حال حاضر روش‌های آزمایشگاهی برای آزمایش PSA قابل اعتماد و قابل‌تکرار هستند. برای انجام این آزمایش تنها یک نمونه خون لازم است، بنابراین این آزمایش بی‌خطر است.
این خصوصیات به همراه این عقیده کلی که تشخیص زودرس بیماری به درمان آن کمک می‌کند، باعث شده است، استفاده از آزمایش PSA برای بیماریابی سرطان پروستات این همه پرطرفدار شود اما در مورد حساسیت و اختصاصیت، این آزمایش به طور نسبی پایین است و هزینه کم و بی‌خطر بودن آزمایش در مورد قدم بعدی درمانی صدق نمی‌کند، چرا که این در مرحله باید نمونه‌برداری بافتی از پروستات انجام داد که عملی تهاجمی و گران‌قیمت است و همچنین در مراحل بعدی باید به درمان‌هایی پرداخت که ممکن است سودمندی‌شان بیش از ضررشان باشد. این وضعیت به دلیل محدودیت‌های خود آزمایش PSA و سیر غیرمعمول سرطان پروستات است.
منبع: سایت سیمرغ
آسان، امن و کم‌هزینه!
اینها صفاتی است که پزشکان متخصص در رابطه با وازکتومی به کار می‌برند. اما وقتی وارد جامعه می‌شویم این کلمات بی‌معنی‌اند. جمله معروفی که وقتی به کسی بگویید قصد وازکتومی دارید، می‌شنوید این است که: «وازکتومی خطر دارد!» واقعیت این است که با وجود این شایعات مردانی هستند که ترجیح می‌دهند به جای آنکه از همسرشان بخواهند زیر تیغ برود و لوله‌هایش را ببندد، خود تحت عملی ساده و سرپایی قرار بگیرند.
وازکتومی تنها 10 دقیقه زمان می‌برد و هیچ نیازی به تیغ جراحی و سوزن برای انجام آن نیست. در حال حاضر با توجه به بحران اقتصادی، میزان درخواست وازکتومی در سراسر دنیا، افزایش یافته، به طوری که در کشورهای اروپایی در سه ماهه نخست سال 2009، درخواست وازکتومی با 30 درصد افزایش روبه‌رو بوده است و این میزان در آمریکا 50 درصد شده است. می‌گویند پول تمام زندگی نیست اما به گفته متخصصان دلیل اصلی این افزایش درخواست، سنگین بودن هزینه پروراندن یک فرزند است که به طور مثال در کانادا حدود 250 هزار دلار تخمین زده شده است.
حداقل 35 سال سن
متخصصان می‌گویند داوطلب وازکتومی باید حداقل 35 سال سن و دو تا چهار فرزند داشته باشد. در حال حاضر در کانادا 55 هزار مورد و در آمریکا 500 هزار مورد سالانه وازکتومی انجام میشود و تمامی این افراد وازکتومی را راه‌حل نهایی این بچه‌دار نشدن می‌دانند. این موضوع در مورد مردان زیر 30 سال فرق می‌کند. احتمال آنکه یک مرد 30 ساله وازکتومی شده بخواهد مجددا فرزنددار شود 12 برابر یک مرد بالای 35 سال است. برای بازگردان قدرت باروری به یک مرد پس از وازکتومی به عمل جراحی در بیهوشی کامل نیاز است که 5/3 ساعت طول می‌کشد و البته پس از آن نیز نمی‌توان تضمین کرد فرد بتواند بچه‌دار شود. بنابراین فرد داوطلب باید ابتدا تصمیم نهایی خود را بگیرد.
این جراحی ترس ندارد
«جراحی» کلمه‌ای نیست که مردم از شنیدن آن خوشحال شوند. جراحی کلمه‌ای ترسناک است. تحقیقات پژوهشگران دانشگاه اوتاوا نشان داده است مردم از سه کلمه بسیار می‌ترسند «جراحی»، «سوزن»، «تیغ جراحی»!
همه مردان وقتی برای وازکتومی مراجعه میکنند اولین سوال‌شان این است که آیا قرار است از تیغ جراحی استفاده کنید؟ نیاز به بخیه دارد؟
جالب است که هیچ مردی از پزشک همسرش نمی‌پرسد آیا قرار است همسرم برای بستن لوله‌ها زیر تیغ جراحی برود یا خیر!
نحوه عمل جراحی وازکتومی
برای انجام عمل وازکتومی، دو روش وجود دارد که عبارت‌اند از:
1) وازکتومی با استفاده از تیغ جراحی و بخیه زدن
2) وازکتومی بدون استفاده از تیغ جراحی.
برای اینکه عمل جراحی وازکتومی را بهتر بفهمیم، بهتر است ابتدا کمی درباره دستگاه تناسلی مردان و عملکرد آن مطالبی بیان شود. بیضه‌ها عضوی از بدن هستند که اسپرم و هورمون جنسی مردانه تستوسترون تولید میکنند. بیضه‌ها در داخل کیسه‌ای به نام اسکروتوم قرار دارند. هر بیضه به لوله‌ای کوچک و پیچ در پیچ به نام اپیدیدیم متصل است.
اسپرم‌ها وقتی از بیضه خارج می‌شوند وارد اپیدیدیم شده و در آنجا حدود شش هفته نگهداری می‌شوند تا کامل و بالغ شوند. اپیدیدیم نیز توسط یک جفت لوله دیگر به نام وازدفرانس به غده پروستات متصل می‌گردد. مایع منی در پروستات ساخته میشود و در هنگام مقاربت، این مایع منی با اسپرم مخلوط شده و از آلت تناسلی خارج میشود.
در روش وازکتومی با استفاده از تیغ جراحی، ابتدا اسکروتوم (پوست روی بیضه) با استفاده از یک ماده بی‌حس‌کننده که به داخل آن تزریق میشود بی‌حس شده سپس با مشخص کردن مجرای وازدفرانس در زیر پوست اسکروتوم، یک برش کوچک (معمولا حدود یک سانتی‌متر) روی اسکروتوم ایجاد میشود.
اکنون با بیرون کشیدن وازدفرانس از طریق این سوراخ، دو برش روی آن ایجاد میکنند و یک سانتی‌متر از آن را بر می‌دارند. هر دو سمت بریده شده وازدفرانس را با نخ یا کلیپس و یا با کوتر می‌بندند و سپس آنها را به داخل اسکروتوم برمی‌گردانند. اکنون برشی که روی اسکروتوم وجود دارد را با زدن بخیه می‌بندند. سپس تمام این کارها را برای سمت دیگر (بیضه طرف دیگر) انجام می‌دهند. در روش وازکتومی بدون استفاده از تیغ که به آن اصطلاحا N.S.V گفته میشود در مدت 5 تا 10 دقیقه بعد از انجام بیحسی موضعی با استفاده از دو عدد پنس، این عمل انجام میشود. از آنجایی که سوراخی که در این روش ایجاد میشود خیلی کوچک است، نیاز به بخیه زدن وجود ندارد.
شناگران ماهر
گرچه به نظر می‌رسد وازکتومی روشی موثر و بدون درد است اما از هر 3 هزار وازکتومی یک مورد شکست می‌خورد. اسپرماتوزویید، شناگر ماهری است و می‌تواند راه خود را باز کرده و پلی‌بین دو کانال ایجاد کند.
از جمله سوالاتی که مردان در مورد وازکتومی می‌پرسند، این است که وازکتومی چه عوارضی در پی دارد. باید گفت گاهی تورم و در موارد نادر خونریزی داخلی از جمله عوارض وازکتومی است و گر چه این موضوع چندان نگران‌کننده نیست ولی ذهن بسیاری از مردان را به خود مشغول کرده است.
از وازکتومی نترسید!
متخصصان می‌گویند وازکتومی در رابطه جنسی تاثیری نمی‌گذارد و تنها باروری را از بین می‌برد و برای رسیدن به این هدف مطمئنا وازکتومی کردن در مردان راحت‌تر از لوله بستن در زنان است!
البته به این موضوع باید توجه کرد که به محض انجام وازکتومی نمی‌توان روابط جنسی بدون پیشگیری داشت. چند هفته باید از وازکتومی بگذرد و بعد پزشک با بررسی اسپرم خارج شده و آزمایش وجود اسپرماتوزویید زنده در آن مجوز برقراری رابطه جنسی بدون پیشگیری را برای فرد صادر می‌کند.
شاید بپرسید که وازکتومی چگونه باروری را از بین می‌برد؟
با وازکتومی وقتی کانال‌ها قطع می‌شوند، اسپرماتوزویید از بین می‌رود و مجددا جذب ارگانیسم میشود. برخلاف عقاید اشتباه رایج، وازکتومی سبب بروز درد یا سرطان نمی‌شود و هیچ خطری برای مرد ندارد و حدود صد سال است که مردان بسیاری از طریق آن جلوی فرزنددار شدن خود را می‌گیرند.
منبع: سایت سیمرغ
خارش اطراف لب‌هاى فرج ممکن است در اثر عفونت ايجاد شود. با وجود اين خارش فرج علل متعدد ديگرى دارد که عبارتند از:
از آنجایی که آلت تناسلی زن،نوعی عضو داخلی تلقی می گردد و در حقیقت مجرای ورودی است، بنابر این از نظر سلامتی،عضو بسیار حساسی می باشد.
پر بیننده ترین اخبار
- هفته