عفونت های مخاط دهانی با ویروس هرپس سیمپلکس (HSV) اغلب بعلت  HSV نوع 1 ایجاد می شوند در حالی که عفونت های HSV نوع 2 بیش تر منطقه تناسلی را در گیر می سازند.
ویروس ممکن است با تماس مستقیم یا قطرات عفونی یا از طریق آسیب های سطحی پوست انتقال یابد. در حدود 85 تا 90 درصد جمعیت بالغ به ویژه در مناطق شهری از نظر خونی برای  HSV مثبت هستند.

علائم: عفونت اولیه با HSV معمولا در ابتدای طفولیت کسب می گردد و عمدتا مخاط دهان را بصورت ژنژیوو استوماتیت هرپسی( درگیری لثه ها و حفره دهانی) درگیر می سازد.
قبل از بروز ضایعات موضعی تاولی روی مخاط دهان، تب و درد های عضلانی مشابه عفونت آنفولانزایی بروز می کند. اغلب بدنبال آن التهاب غدد لنفاوی منطقه ای نیز ایجاد می شود. در موارد نادر مخاط بینی نیز در گیر می شود.
فعال شدن مجدد HSV می تواند در زمینه فعالیت فیزیکی شدید، اشعه فرابنفش، عفونت تبدار، استرس هیجانی و بارداری رخ دهد.
فعال شدن مجدد عمدتا بصورت هرپس لابیال بروز می کند. نواحی ارجح شامل منطقه دور دهانی، بویژه محل اتصال جلدی مخاطی لب ها می باشد. ضایعات گاهی در دهان و حفره بینی یا روی گونه ها، گوش یا پلک دیده می شود.
فرضیات فعال شدن مجدد عفونت ویروس هرپس سیمپلکس: علت دقیق فعال شدن مجدد HSV مشخص نشده است. علاوه بر عفونت مجدد توسط علت خارجی فرضیاتی هست که عمدتا بر فعال شدن مجدد داخلی ویروس تاکید می نماید. عامل مستعد کننده ممکن است DNA کامل ویروسی در سلول های میزبان باشد که اغلب در طول دوره نهفتگی قابل شناسایی نیستند، اما قادر به تولید ویروس فعال می باشند.
فرضیه دیگر این است که ویروس هرپس بصورت بدون علامت در نخاع باقی می ماند، جایی که آنها ممکن است با مکانیسم های تحریک کننده متعددی ( نظیر فعالیت فیزیکی، استرس و...) فعال شوند و سپس در طول الیاف حسی عصبی به مناطق منطبق روی پوست یا مخاط مهاجرت کنند.

تشخیص: تشخیص عمدتا بر پایه شرح حال و معاینه بالینی می باشد. بطور معمول نیازی به کشت ویروسی یا روش های گران قیمت یافتن ویروسی نمی باشد.

عوارض: یک عارضه خطرناک، عفونت باکتریایی ثانویه توسط باکتری های استاف اورئوس یا استرپتوکوک می باشد که منجر به ایجاد هرپس زرد زخمی می شود که در این نوع بیماری برخلاف انواع بدون عفونت ثانویه، عفونت اغلب با اسکار(باقی ماندن محل ضایعه) بهبود می یابد.

درمان: درمان هرپس سیمپلکس لابیال یا همان تب خال باید شامل استفاده از ضد عفونی کننده های موضعی جهت پیشگیری از عفونت ثانویه باشد.
آسیکلوویر که بصورت پماد موضعی یا سیستمیک تجویز می گردد، برای موارد شدید بیماری در دسترس می باشد.
درمان عموما برای 5 تا 7 روز ادامه می یابد اما در بعضی موارد خصوصا در بیماران دچار نقص سیستم ایمنی ممکن است نیازمند دوره طولانی تر درمان باشند.

دکتر مهدیه گلستانی – مجله پزشکی مادر
منبع: مبانی گوش و حلق و بینی رودولف