نکاتی درباره سرطان دستگاه گوارش

 

 

آیا می‌دانستید عفونت اصلی عامل سرطان معده، در صورت تشخیص زودهنگام با مصرف دو هفته آنتی‌بیوتیک قابل درمان است؟
می‌دانستید اگر بستگان درجه اول شما به سرطان گوارش مبتلا شده‌اند و شما بیش از ۴۵ سال سن دارید باید از پزشک بخواهید آزمایش های تشخیصی را بطور مرتب برای شما انجام دهد؟

نگرانی در مورد سرطان در ایران افزایش یافته و مردم بیشتر با موارد سرطان در اطراف خود مواجه می‌شوند. آیا سونامی سرطان در ایران صحت دارد یا اینکه آمار سرطان در ایران کمتر از میزان واقعی است؟

۱- نظام ثبت سرطان در ایران تا سال ۱۳۸۶ تنها بر پایه گزارش مراکز پاتولوژی بود. از سال ۱۳۸۷ برنامه ثبت سرطان در ۱۵ استان پر جمعیت به عنوان مکمل پاتولوژی اجرا شده است. اما چون در موارد زیادی نمونه برداری انجام نمی‌شود و تشخیص بر مبنای علایم بالینی است، در مورد سرطان کم شماری وجود دارد.

۲- با توجه به نبود برنامه ملی غربالگری، ثبت و کنترل سرطان، بویژه در مورد سرطان‌های پروستات، پستان و روده و مقعد (colorectal)، آمار این بیماری در ایران کمتر از میزان واقعی است و این موضوع در تحقیقات دانشگاهی و اظهار نظر مسئولان و متخصصان بارها منعکس شده است.
وزارت بهداشت ایران در روزهای گذشته اعلام کرد غربالگری سه سرطان پستان، روده بزرگ و دهانه رحم را آغاز کرده است.

۳- آمار فعلی که بروز سرطان را در ایران بین ۱۲۷ تا ۱۵۰ نفر در صدهزار نفر اعلام می‌کنند بسیار پایین تر از آمار کشورهایی است که نظام غربالگری ملی و برنامه ثبت موارد سرطان را اجرا می کنند. برای مثال در بریتانیا (با جمعیتی تقریبا نزدیک به ایران) این رقم ۳۳۰ در صدهزار نفر است.

۴- به گفته دکتر محمدرضا قوام، رئیس انجمن رادیوتراپی انکولوژی ایران، "هنوز ثبت موارد بدخیم سرطان براساس استاندارد بین‌المللی که در هر ۱۰۰ هزار نفر است، در وزارت‌ بهداشت انجام نمی‌شود اما به زودی این امر نیز انجام می‌شود."

۵- سرطان‌های شایع در مردان ایرانی (بجز سرطان پوست) عبارتند از معده، مثانه، پروستات، روده، ریه و مری. (در منابع مختلف تفاوت‌هایی وجود دارد).

۶- پنج سرطان شایع در زنان ایرانی (بجز سرطان پوست) عبارتند از پستان، روده، معده، مری، تخمدان. (در منابع مختلف تفاوت‌هایی وجود دارد)

۷- شایعترین سرطان در ایران در بین مردان سرطان معده و در بین زنان سرطان پستان است اما مهمترین عامل مرگ بر اثر سرطان چه در بین زنان و چه در بین مردان بر اثر سرطان دستگاه گوارش است.

۸- در مجموع شایعترین سرطان در ایران سرطان های دستگاه گوارش (مری، معده، روده، مقعد) است. گفته می‌شود تقریبا تا نیمی از موارد سرطان در ایران سرطان دستگاه گوارش است.

۹- سرطان روده بزرگ دومین سرطان شایع در زنان و چهارمین سرطان شایع در مردان ایرانی است. در ۱۰ سال اخیر شیوع این سرطان در ایران بسیار بیشتر شده است.

۱۰- شیوع سرطان روده بزرگ در استان‌های شمالی مانند گیلان، مازندران،‌ آذربایجان شرقی، تهران و سمنان بیشتر است.

۱۱- سرطان‌های دستگاه گوارش در مناطق شمالی ایران بسیار شایع است. اردبیل بالاترین میزان سرطان معده را کشور دارد و حتی در بعضی تحقیقات گفته شده اردبیل بالاترین میزان سرطان معده را در دنیا دارد.

۱۲- در شمال شرقی ایران سرطان مری بسیار شایع است. گلستان، مازندران و خراسان بالاترین آمار را دارند، آمار سرطان مری در این استان‌ها جزء بیشترین‌ها در دنیا به شمار می رود.

۱۳- از طرف مقابل استان‌های جنوبی از جمله کرمان و سیستان و بلوچستان پایین‌ترین آمار را در سرطان‌های دستگاه گوارش دارند. بالاترین میزان مرگ بر اثر سرطان‌های دستگاه گوارش در استان کردستان است.

سرطان دستگاه گوارش بویژه سرطان معده در شرق آسیا شیوع بسیار دارد و شمال ایران در واقع روی کمربند سرطان معده قرار دارد.

۱۴- هزینه سرطان را در ایران ماهانه بطور متوسط ۳.۳۲ میلیون تومان تخمین زده‌اند. گرانترین سرطان، سرطان پستان با ۴.۳ میلیون تومان است.

۱۵_ درباره شیوع سرطان‌های دستگاه گوارش در ایران عوامل مختلفی مطرح شده است، از جمله ژنتیک. با این حال نگاهی به عوامل خطرساز می‌تواند سرنخ‌هایی به دست دهد.

۱۶- هلیکوباکتر پایلوری: این باکتری که گفته می شود نیمی از مردم دنیا به آن آلوده هستند و عامل ایجاد زخم معده و دوازدهه است. هلیکوباکتر پایلوری مهمترین عامل خطرساز در سرطان معده می‌دانند. با این حال باید تاکید کرد بسیاری از کسانی که هلیکوباکتر دارند سرطان معده نمی‌گیرند.
در تحقیقاتی که در ایران انجام شده شیوع هلیکوباکتر در استان‌های شمالی بیشتر از استان‌های جنوبی مثل کرمان و سیستان و بلوچستان است، حتی شیوع هلیکوباکتر در اردبیل را تا ۹۰ درصد تخمین زده‌اند

به این ترتیب غربالگری برای هلیکوباکتر می تواند نقش بسیار مهمی در مبارزه با این عفونت داشته باشد که بطور معمول با دو هفته درمان با آنتی بیوتیک از بین می رود.

۱۷- سیگار عامل مهمی در ایجاد سرطان بویژه سرطان دستگاه گوارش است. به گفته وزارت بهداشت ایران بیش از پنج میلیون نفر در ایران سیگار می کشند.

۱۸- تردیدی نیست که تغذیه نقش مهمی در سرطان های دستگاه گوارش دارد. از مهمترین عوامل تغذیه‌ای که مطرح شده می توان به وارد زیر اشاره کرد:

* چای داغ: چای رایج‌ترین نوشیدنی ابرانیان است که آن را "لب‌سوز" می پسندند. خوردن چاغ داغ که باعث آسیب حرارتی به مری و معده می شود بعنوان یکی از عواملی که ایرانیان را به این بیماری مستعد می کند سالهاست که مطرح است.

* شور و ترشی: ایرانیان به ترشی (سبزیجاتی که در سرکه پرورانده شده) و شور (سبزیجاتی که در آب نمک پرورانده شده) علاقه زیادی دارند در صورتی که مصرف زیاد این خوردنی ها به عنوان عوامل خطرساز سرطان معده مطرحند. بطور کلی نمک زیاد یکی از عوامل مستعد کننده به سرطان دستگاه گوارش است.

* نیترات و نیتریت: نیتریت و نیتریت که بحث وجود آنها در آب آشامیدنی مطرح است از عوامل مستعد کننده سرطان دستگاه گوارش است. هر چند گفته می شود نیتریت و نیترات در آب آشامیدنی مردم زیر حد مجاز است اما اگر میزان آن بالا باشد می تواند جزء عوامل خطرساز قرار گیرد.

* گوشت: خوردن گوشت زیاد بعنوان یکی از عوامل ایجاد سرطان بویژه در روده مطرح است و از طرف دیگر خوردن میوه و سبزی تازه یکی راه‌هایی جلوگیری از سرطان‌های دستگاه گوارش است.
برخی تحقیقات نشان داده‌اند سیر، اثر پیشگیرانه در سرطان‌های دستگاه گوارش دارد هر چند شواهد در این زمینه قوی نیست.

* سرخ کردن: هر چند تحقیقات دقیقی درباره راج‌ترین شیوه پخت غذا در ایران وجود ندارد اما بسادگی می‌توان گفت بسیاری از غذاهای ایرانیان با سرخ کردن تهیه می شوند. پرهیز از سرخ کردن و روی آوردن به روش‌های سالمتر مثل آب پز کردن و گریل کردن در کاهش خطر ابتلا به بیماری ها نقش دارد.

* چاقی و الکل، سبک زندگی و تغذیه غربی: هر دوی این عوامل در ایجاد سرطان‌های دستگاه گوارش نقش دارند. مثل دیگر سرطان‌ها سبک زندگی مهمترین راه جلوگیری از سرطان است.
کاهش مصرف نمک و قند، ورزش و تحرک، تغییر عادت‌های غذایی و جدی گرفتن علائم گوارشی طولانی مدت نقش مهمی در پیشگیری دارند.

۱۹- دلایل دیگری هم مثل آب و هوا، مصرف تریاک، استفاده از یخچال برای نگهداری غذا و عوامل اقتصادی و اجتماعی هم برای شیوع زیاد سرطان های دستگاه گوارش در نیمه شمالی ایران مطرح شده است.

۲۰- علائمی مثل ترش کردن، سوزش سردل، دشواری در فرو دادن غذا، سوءهاضمه (نفخ و آروغ زیاد)، درد معده، تغییر متناوب اجابت مزاج، دیده شدن خون در مدفوع یا استفراغ، کاهش وزن بدون علت مشخص اگر مدتی طول بکشند باید جدی گرفته شوند و به پزشک مراجعه شود.

۲۱- اگر بستگان درجه اول به سرطان گوارش مبتلا شده اند و اگر بیش از ۴۵ سال سن دارید از پزشک بخواهید آزمایش های تشخیصی را بطور مرتب برای شما انجام دهد.

۲۲- در بریتانیا بتازگی تحقیقی انجام شده درباره اینکه چرا مردم علائم سرطان را نادیده می گیرند. نتایج این تحقیق را می‌توان به کشورهای دیگر هم تعمیم داد. مهمترین دلایل برای عدم مراجعه زودهنگام عبارتند از:
ناآگاهی از علائم بیماری، ترس از شنیدن خبر بد، بی اعتمادی به پزشکان و بی خیالی و سهل انگاری.

۲۳- براساس آمار سازمان بهداشت جهانی سالانه حدود ۲۰ هزار نفر در افغانستان به سرطان مبتلا می شوند و از این میان ۱۶ هزار نفر جان خود را از دست می دهند.
با توجه به نبود برنامه غربالگری و ثبت ملی موارد سرطان در افغانستان می توان به این نتیجه رسید که آمار واقعی در افغانستان بیشتر از این است.

۲۴- در افغانستان نیز شایعترین سرطانها در بین مردان، معده، مری، ریه، سرطان لنفاوی (لنفوم غیر هاجکین)، لب و روده است.

در زنان نیز سرطان پستان، دهانه رحم، رحم، معده، مری و لب هستند.
به این ترتیب سرطان های دستگاه گوارش در افغانستان هم درصد بالایی از سرطان ها را تشکیل می دهند. شیوع سرطان معده در ایران و افغانستان تقریبا مشابه است.
بطور کلی در چهار کشور ایران، افغانستان، تاجیکستان و ترکمنستان میزان سرطان معده به نسبت متوسط جهانی بالاست.

دکتر مهبد ابراهیمی

 

 

 

۱۵ عادت آسیب ‌رسان به کلیه‌ ها

آیا می‌دانستید فقط با ۲۰٪ کارکرد کلیه‌ هایتان هم می‌توانید زندگی طبیعی داشته باشید؟ به همین دلیل ممکن است برای مدتی طولانی متوجه تخریب تدریجی کلیه‌ هایتان نشوید. گاهی‌ اوقات حتی عادت‌های بسیار متداول می‌تواند موجب آسیب رسیدن به کلیه‌ هایتان شود و ممکن است وقتی مشکل تشخیص داده شود، دیگر خیلی دیر شده باشد.

به گزارش مجله پزشکی مادر به نقل از سایت مردمان، کلیه‌های ما عضوی فوق‌العاده هستند. آنها هورمون ترشح کرده، خون را تصفیه کرده، موادمعدنی را جذب کرده، تولید ادرار کرده و توازن اسیدی-قلیایی بدن را حفظ می‌کند. زندگی کردن بدون کلیه‌ها ممکن نیست و چینی‌ها آن را خاستگاه انرژی حیاتی بدن می‌دانند.

مراقبت از کلیه‌ها هم‌ردیف مراقبت از سلامت عمومی بدنتان است. اگر می‌خواهید در تمام طول عمرُ کلیه‌هایتان به خوبی برایتان کار کنند، در زیر به عادت‌های مضر برای آن اشاره می‌کنیم:

۱. عادت مصرف نوشابه ــ طبق تحقیقی که روی کارمندان دانشگاه اوساکا در ژاپن انجام گرفت، مشخص شد که نوشیدن دو یا بیشتر نوشابه در روز (چه رژیمی و چه عادی) می‌تواند با بالا رفتن احتمال بروز بیماری‌های کلیوی در ارتباط باشد. این تحقیق روی ۱۲۰۰۰ کارمند انجام گرفته و میزان پروتئین یافت‌شده در ادرار آنهایی که میزان بالایی نوشابه در روز مصرف می‌کردند، بالاتر بود. وجود پروتئین در ادرار یکی از نشانه‌های اولیه تخریب کلیه‌هاست اما اگر در این مرحله تشخیص داده شود، می‌تواند از آن پیشگیری کرد.

۲. سیگار کشیدن ــ سیگار کشیدن با بیماری آترواسکلروز (تصلب شراین) در ارتباط است. باریک و سخت شدن رگ‌های خونی بر تامین خون برای اندام‌های حیاتی بدن ازجمله کلیه‌ها اثر می‌گذارد. طبق یک تحقیق کشیدن دو سیگار در روز برای دوبرابر کردن سلول‌های اندوتلیال موجود در خون کافی است. این یک هشدار برای تخریب رگ‌هاست. تحقیقات بسیار زیادی کشیدن سیگار را با مشکلات کلیوی مرتبط دانسته‌اند.

۳. کمبود ویتامین B6 ــ دنبال کردن یک رژیم‌غذایی سالم برای سلامت عملکرد کلیه‌ها خیلی مهم است. براساس تحقیقاتی که در مرکز پزشکی دانشگاه مری‌لند انجام گرفته است، کمبود ویتامین B6 خطر ابتلا به سنگ‌کلیه را بالا می‌برد. برای عملکرد خوب کلیه‌ها باید در روز حداقل 1.3 میلی‌گرم ویتامین B6 مصرف کنید. غنی‌ترین منابع این ویتامین ماهی، نخود، جگر، سیب‌زمینی و سبزیجات نشاسته‌دار و میوه‌ها غیر از مرکبات هستند.

۴. ورزش نکردن ــ ورزش یک راه عالی دیگر برای محافظت از کلیه‌هایتان است. در یک تحقیق که در سال ۲۰۱۳ انجام گرفت مشخص شد که زنانی که بعد از یائسگی ورزش می‌کردند تا ۳۱٪ کمتر به سنگ‌کلیه مبتلا شدند. به طور کل حفظ وزن سالم احتمال سنگ‌کلیه را کاهش می‌دهد.

۵. کمبود منیزیم ــ اگر به اندازه کافی به بدنتان منیزیم نرسانید، کلسیم به درستی در بدن جذب نشده و در جایی انباشته می‌شود که این می‌تواند منجر به اضافه‌بار کلسیم و ایجاد سنگ کلیه شود. برای جلوگیری از بروز این مشکل، از سبزیجات، حبوبات، دانه‌ها و آجیل استفاده کنید. آوکادو نیز منبعی بسیار عالی از منیزیم است.

۶. اختلال خواب ــ همه ما یک خواب خوب در شب را دوست داریم. کلیه‌هایمان هم همینطور. اختلالات خواب مزمن می‌تواند منجر به بیماری‌های کلیوی شود. باید بدانید که بافت کلیه‌ها در طول شب تجدید می‌شوند و به همین دلیل اختلال خواب می‌تواند به طور مستقیم به آنها آسیب برساند.

۷. ننوشیدن آب کافی ــ کلیه‌ها برای اینکه بتوانند به درستی عمل کنند، باید به آنها آب برسد. اگر به اندازه کافی آب ننوشید، سموم در خونتان جمع می‌شود زیرا مایعات کافی برای بیرون کشیدن آنها از طریق کلیه‌ها وجود ندارد. توصیه می‌شود که در روز حداقل ۱۲ لیوان آب بنوشید. چک کردن رنگ ادرار روش خوبی برای تشخیص کم‌آب شدن بدن است.

۸. خالی نکردن به‌موقع مثانه ــ وقتی احساس می‌کنید باید به دستشویی بروید، معطل نکنید. نگه داشتن ادرار در مثانه اصلاً کار درستی نیست چون اگر به طور منظم ادامه پیدا کند، می‌تواند فشار وارد بر کلیه‌ها را زیاد کرده و موجب نارسایی کلیه شود.

۹. مصرف بالای سدیم ــ نمک برای بدن حیاتی است اما باید مصرف آن را محدود کنید. مصرف زیاد سدیم می‌تواند فشارخونتان را بالا برده و فشار زیادی به کلیه‌هایتان وارد کند. نباید در روز بیشتر از 5.8 گرم نمک مصرف کنید.

۱۰. مصرف زیاد کافئین ــ معمولاً خیلی بیشتر از چیزی که فکر می‌کنیم در روز کافئین مصرف می‌کنیم. در بسیاری از نوشیدنی‌ها و سوداها کافئین وجود دارد و قبل از اینکه بدانید فشارخونتان بالا رفته و کلیه‌هایتان شروع به شکایت می‌کنند.

۱۱. سوء‌مصرف داروهای مُسکِن ــ معمولاً خیلی زود به سراغ مسکن‌ها می‌رویم، آن هم به میزان بالا و در زمان نامناسب. وقتی درد دارید، ساده‌ترین فکر این است که یک مسکن بخورید اما بهتر است کمی بیشتر فکر کنید. همه داروها عوارض‌جانبی دارند و خیلی از آنها به کلیه‌ها آسیب می‌رسانند. بااینحال مصرف بعضی داروها برایتان لازم است که بهتر است به مورد بعد رجوع کنید.

۱۲. مصرف نامنظم داروها ــ فشارخون بالا و دیابت نوع ۲ دو مشکل متداول هستند که معمولاً در اثر سبک‌زندگی و رژیم‌غذایی بد ایجاد می‌شود. اگر به آن مبتلا هستید، مراقب آسیبی که می‌توانند به کلیه‌هایتان برسانند باشید و از اعضای بدنتان با مصرف به‌موقع داروهای تجویزشده برایتان، محافظت کنید.

۱۳. مصرف زیاد پروتئین ــ براساس تحقیق دانشگاه هاروارد، بالا بودن میزان پروتئین در برنامه‌غذایی، می‌تواند به کلیه‌ها ضرر برساند. آمونیا یکی از محصولات فرعی است که در اثر هضم پروتئین در بدن تولید می‌شود - سمی که کلیه‌های پُرکارتان باید آن را خنثی کنند. هرچه مصرف پروتئین شما بیشتر باشد، فشار بیشتری به کلیه‌ها وارد شده و این مسئله به مرور زمان موجب ضعف عملکرد آنها می‌شود.

۱۴. عدم رسیدگی به‌موقع به بیماری‌ها و عفونت‌ها ــ همه ما خیلی اوقات بیماری‌های کوچکی مثل سرماخوردگی و آنفولانزا را نادیده می‌گیریم اما این می‌تواند به کلیه‌هایمان آسیب برساند. تحقیقات نشان داده است که کسانیکه به خوبی از خود مراقبت نکرده و استراحت کافی برای درمان بیماری‌هایشان ندارند، دچار مشکلات کلیوی می‌شوند.

۱۵. سوء‌مصرف نوشیدنی‌های الکلی ــ سموم موجود در الکل نه‌تنها به کبدتان آسیب می‌رساند، بلکه روی کلیه‌هایتان نیز اثر منفی دارد. یک راه برای جلوگیری از بیماری‌های کلیوی، مصرف نکردن نوشیدنی‌های الکلی است.

منبع: مردمان

علائم بزرگی لوزه سوم

تشخیص این اختلال خیلی مهم است چون متاسفانه بزرگی لوزه سوم در بعضی موارد با سایر بیماری‏ها اشتباه گرفته می‏شود.

لوزه سوم یکی از قسمت‏های سیستم لنفاوی بدن است که جزو سیستم دفاعی محسوب می‏شود و محل قرارگیری آن در ناحیه پشت بینی است.

لوزه ‏های معمولی قابل رویت در ناحیه حلق دهانی قرار گرفته اند ولی لوزه سوم که در ناحیه حلق بینی است، در حالت عادی قابل دیده شدن با معاینه معمولی نیست. لوزه‏ ها در حالت عادی جزو سیستم دفاعی بدن هستند و به همین خاطر هم هست که در معبر ورود هوا و غذا قرار دارند. لوزه سوم در مسیر راه هوایی تنفسی قرار گرفته و لوزه‏هایی هم که در ناحیه حلق دهانی می‏بینیم در مسیر ورود غذا هستند. بنابراین عوامل بیماری‏زا در مواجهه با این لوزه‏ ها قرار می‏گیرند. خود لوزه‏ ها می‏توانند بزرگ شوند. این بزرگی لوزه ‏ها به قدری شایع است که صرف بزرگی آن‏ها را یک بیماری نمی‏دانیم. بخصوص در کودکان 3 تا 6 سال به وفور لوزه سوم بزرگ می‏شود. بزرگی لوزه سوم را تنها زمانی بیماری و غیر‏طبیعی تلقی کرده و اقدام به درمان می‏کنیم که این بزرگی موجب علائمی شود و اثرات نامطلوبی بر سلامت بگذارد به طوری که بتواند راه تنفسی را هم مسدود کند. این موضوع در افراد مختلف ممکن است با درجات و شدت‌های مختلف رخ دهد.

علائم بزرگی لوزه سوم

رشد غیرطبیعی لوزه سوم سوراخ‏های پشت بینی را تنگ کرده و موجب تنفس دهانی خواهد شد. این مهم‏ترین علامت بزرگی غیر‏طبیعی لوزه سوم است. وقتی تنفس مشکل پیدا کرد، ممکن است صدادار شود و خرخر در خواب نیز اضافه شود. گاهی این خرخر والدین را بیشتر نگران می‏کند در صورتی که حتی اگر خرخر هم وجود نداشته باشد، همین که تنفس از راه دهان صورت می‏گیرد، یک امر غیر‏طبیعی است. علاوه بر این مشکل چون لوزه سوم سوراخ‏های پشت بینی را می‏بندد، ترشح از بینی هم ممکن است بوجود آید.
یکي از علائم مهم دیگر در این کودکان این است که صدایشان اغلب تودماغی می‏شود. تغییرات دیگری هم در این افراد ایجاد می‏شود به طوری که در دراز‏مدت قیافه این کودکان طوری تغییر می‏کند که در اصطلاح پزشکی به آن‏ها قیافه لوزه‏ سومی یا آدنوئید فیس می‏گویند. چهره کودکان گویای مشکلات مزمن آن‏هاست به قدری که ما وقتی به آن‏ها نگاه می‏کنیم، تا حد زیادی به شدت مشکل‌شان پی می‏بریم. دهان این کودکان همیشه باز است. لب‏های بالای‌شان به طرف بالا برگشته و موجب نمایان شدن دندان‏های جلویی‏شان می‏شود. گاهی کبودی زیر چشم‏ نیز دیده می شود.

تاثیر لوزه سوم بر سایر ارگان‌های بدن

علاوه بر مشکل تنفسی، لوزه سوم روی سایر قسمت‏های بدن و سایر ارگان‏ها هم تاثیر می‏گذارد. یکی از آن‏ها ارگان‏های مجاور با لوزه سوم است مانند عفونت‏های مکرر بینی، سینوس‏ها و گوش‏ها. در این کودکان غدد لنفاوی گردن در ناحیه زاویه فک بزرگ می‏شود که این حالت در پاسخ به التهاب و عفونت‏های طولانی لوزه‏هااست.
در اینجا به چند مورد از مشکلاتی که لوزه سوم زمینه‏ساز آن‏هاست اشاره می کنیم: یکی از آنها بیماری‏های گوش است. لوزه سوم در پشت بینی قرار دارد، چون مجرای شیپور استاش هم به پشت بینی باز می‏شود، التهاب لوزه سوم با بستن شیپور استاش باعث ابتلای گوش میانی به عفونت‏های مکرر خواهد شد. در بسیاری از کودکان تجمع مایع در پشت پرده گوش ایجاد می‌شود. این مایع ممکن است مدت‏ها بماند و به درمان‏های دارویی هم پاسخ ندهد. این کودکان همچنین ممکن است مستعد بیماری‏های مکرر گوش میانی شوند.
مشکل دیگر، بیماری‏های بینی و سینوس‏های اطراف آن است. بینی این کودکان مدام ترشحات چرکی دارد. به طوری که خیلی اوقات والدین مجبورند مدام به آن‏ها آنتی‏بیوتیک بدهند.
مشکل دیگر، اختلالات رشد فک و صورت این کودکان است. بخصوص فک بالا. در این کودکان فک به صورت طبیعی رشد نمی‏کند. به طوری که مشکل فک بالا به صورت عمیق شدن کام بروز می‏کند. فک بالای این کودکان به صورتی است که رشد طولی آن صورت کودکان را دراز و کشیده می‏کند. همچنین این کودکان اختلال جفت شدن دندان‏ها را دارند و لثه آن‏ها نیز مشکل پیدا می‏کند.
عارضه دیگر ناشی از لوزه سوم، اختلالات سیستم تنفسی تحتانی است که شامل لارنژیت مزمن و برونشیت می‏شود. طبیعی است وقتی هوا نمی‏تواند از بینی رد شده و تصفیه و مرطوب گردد، از دهان وارد می‏شود و در نتیجه حنجره و ریه هم دچار التهاب و عفونت خواهد شد.
نکته دیگر مربوط به سایر اثرات جسمی مثل کاهش اشتها است. کودک به خاطر تنفس از راه دهان، نمی‏تواند همزمان هم تنفس کند و هم غذا بخورد برای همین کم اشتها شده و به دنبال آن کاهش رشد جسمی پیدا می‏کند. همچنین سیستم ایمنی بدن این کودکان چون ضعیف‏تر می‏شود، نسبت به عفونت‏ها حساس‏تر خواهد شد.
نکته دیگر اثرات لوزه سوم بر هوش و رشد ذهنی کودکان است. فعالیت ذهنی این کودکان به خاطر کاهش اکسیژن در طی خواب و عفونت‏های مکرر، کم می‏شود به طوری که آنها معمولا در انجام تکالیف مدرسه و درسشان عقب‏تر هستند.
مساله دیگر اختلال خواب است. این کودکان خوابشان منقطع است. چون در طی خواب مشکل تنفسی دارند و مجبور می‏شوند پوزیشن خود در خواب را مدام تغییر دهند. این مساله در کودکان کوچک‏تر عاملی است که آن‏ها را مستعد شب‏ادراری هم می‏کند. همراه با این مشکل در طی روز این کودکان احساس خستگی دارند و بی‏حالند. بعضی از این کودکان هم دچار عدم‏تمرکز و بیش‏فعالی می‏شوند. تغییرات رفتاری نیز در این کودکان به وفور دیده می‏شود. در موارد خیلی شدید حتی این مشکل روی سیستم قلبی - عروقی آنها هم می‏تواند تاثیر بگذارد. به هر حال می‏بینیم که یک لوزه سوم که ساده و پیش و پا افتاده به نظر می‏رسد، چقدر می‏تواند عواقب داشته باشد. برای همین است که ما همیشه پیشگیری را در این اختلال مقدم بر درمان می‏دانیم. چون به‌طور مثال کودکی که دچار اختلال رشد فک و صورت شده و دندان‏هایش جفت نمی‏شود، با بزرگ شدن کودک با این که لوزه سوم از بین می‏رود ولی آثاری که در رشد فک و صورت است، به صورت یک یادگار دائمی با کودک می‏ماند. شاید اگر درمان ساده‏ای برای این کودک می‏شد، از درمان‏های بسیار پیچیده‏تر در بزرگسالی نجات می‏یافت. بسیاری از کودکانی که برای ارتودنسی مراجعه می‏کنند، مشکل تنفس دهانی به خاطر لوزه سوم را داشته‌اند.

تشخیص لوزه سوم

تشخیص این اختلال خیلی مهم است چون متاسفانه بزرگی لوزه سوم در بعضی موارد با سایر بیماری‏ها اشتباه گرفته می‏شود. علائم بزرگی لوزه سوم گرفتگی بینی و ترشحات آن است. کودکی هم که دچار عفونت‏های سینوسی مزمن است، مهمترین علامتش گرفتگی و ترشح بینی است. این علائم در کودکی هم که دچار آلرژی مزمن است، دیده می‏شود. بنابراین ما نیاز داریم که برای افتراق این علائم اقدامات تشخیصی انجام دهیم. اولین قدم معاینه ساده است. معاینه بینی و حلق و گوش شامل این معاینات می‏شود. بعد از آن برای این که دقیقا ارزیابی را کامل کنیم، معاینه دقیق‏تر، معاینه به کمک آندوسکوپ از راه بینی است. به این ترتیب تمام مشکلاتی که شامل سینوزیت، آلرژی، پولیپ، لوزه سوم، بزرگی شاخک‏های بینی است، را می‏توانیم افتراق و تشخیص دهیم. این کار اگر توسط یک متخصص که تجربه کافی و لازم دارد، انجام شود، برای کودک خیلی راحت است. در بچه‏های با سن خیلی کم مثلا زیر سه سال ممکن است ما از روش‏های تصویربرداری استفاده کنیم. ولی در کودکان با سن بالاتر که همکاری خوبی دارند، بررسی های دقیق‏تر را با معاینه آندوسکوپی انجام می‏دهیم.

درمان لوزه سوم

اساس درمان صحیح، تشخیص دقیق است. بعد از تشخیص در صورتی که تشخیص ما بر این بود که مشکل از لوزه سوم است، در وهله اول بزرگی لوزه سوم را بر حسب میزان بزرگی و بر حسب شدت علائم درجه‏بندی می‏کنیم. اگر در کودک علائم تازه شروع شده باشد و مدت زیادی از آن نگذشته باشد، با درمان‏های دارویی شروع می‏کنیم تا از رشد بیشتر لوزه سوم جلوگیری کنیم. در کودکانی که علائم خیلی شدید است و مشکلات خیلی جدی در تنفس دارند، در صورتی که لوزه سوم هم از نظر درجه ‏بندی اندازه بزرگی داشته باشد، درمان‏های جراحی برای خارج کردن لوزه سوم لازم است. البته گروهی از بچه ها هستند که ممکن است آن‏ها را با درمان‏های جدیدی که نه دارویی هستند و نه جراحی، بتوانیم درمان کنیم. در این کودکان ممکن است بتوانیم حجم لوزه سوم را بدون بیهوشی با روش‏هایی مثل استفاده از امواج رادیوفرکانس کم کنیم. این کار مزایایی دارد که مثل عمل جراحی خونریزی ندارد، احتیاجی به بیهوشی هم ندارد. علاوه بر این که بافت‏های طبیعی هم مشکلی برایشان ایجاد نخواهد شد. استرس کودک هم در مورد جراحی و اتاق عمل از بین خواهد رفت. به این ترتیب تعداد عمل‏های جراحی در مورد لوزه سوم را می توانیم به حداقل ممکن برسانیم.

دكتر محسن نراقی
منبع: هفته نامه سلامت

درد و خونریزی هنگام اجابت مزاج

بواسیر (همورویید) و شقاق مقعدی (فیسور) دو علت شایع درد و خونریزی هنگام اجابت مزاج به شمار می روند.

هموروئیدها بالشتک های عروقی طبیعی هستند که در ناحیه کانال مقعدی در قسمت انتهای روده بزرگ (راست روده) قرار دارند. این بالشتک ها در دو قسمت داخل و خارج کانال مقعد قرار دارند که به آن هموروئیدهای داخلی و خارجی می گویند. هموروئیدها اندام های طبیعی این ناحیه هستند، اما در اثر زور زدن به دنبال یبوست و یا اسهال می توانند پرخون و متورم شده و در صورت تکرار یبوست و زور زدن موقع اجابت مزاج این بالشتک های عروقی متورم و دچار پارگی و زخمی شده و به صورت خونریزی و بیرون زدگی و گاهی درد به هنگام اجابت مزاج خود را نشان دهند.

انواع هموروئید

هموروئیدهای داخلی از نظر شدت علائم به چهار درجه تقسیم می شوند.

درجه اول: خونریزی بدون بیرون زدگی.

درجه دوم: خونریزی همراه بیرون زدگی که خودبه خود جا می رود.

درجه سوم: خونریزی به همراه بیرون زدگی که با دست جا می رود.

درجه چهارم: خونریزی به همراه بیرون زدگی که با دست جا نمی رود.

عوامل ایجادکننده هموروئید

عوامل مهم و موثر در بروز آن عبارتند از: یبوست مزمن، اسهال مزمن، زور زدن موقع اجابت مزاج، نشستن طولانی مدت در توالت، افزایش سن، عوامل ارثی، حاملگی، تحرک کم، مصرف غذاهای کم فیبر، عدم استفاده از میوه جات و سبزیجات، مصرف الکل و...

علایم و نشانه ها

۱) خونریزی: اولین و شایع ترین علامت خونریزی هنگام اجابت مزاج است که پس از دفع مدفوع سفت ایجاد می شود و به صورت خون روشن و تازه روی کاسه توالت می چکد. وضعیت آن طوری است که اکثراً پس از مدفوع است و به عبارتی از مدفوع جدا است. افراد بایستی متوجه باشند که اگر خون مخلوط با مدفوع باشد بایستی به سایر عوامل مثل سرطان ها، پولیپ ها و کولیت ها مشکوک شده و حتماً بررسی کامل کولون توسط جراح متخصص کولورکتال انجام شود.

۲) خروج توده (بیرون زدگی): دومین علامت بیرون زدگی است که گاها بالشتک های هموروئیدی از مقعد خارج شده که خود به خود جا رفته و یا برای جااندازی نیاز به دستکاری دارند و گاهی آنقدر وسیع هستند که قابل جااندازی نیستند و بایستی سریع تر به جراح مراجعه شود.

۳) درد: سومین علامت درد است که در هموروئیدهای درجه سوم و چهارم عارضه دار شده و یا هموروئیدهای خارجی و مخلوط بروز می کند.

درمان هموروئید

با توجه به نوع و تشخیص پزشک متخصص در این رشته چندین روش درمانی وجود دارد.

درمان های طبی: که معمولا برای هموروئیدهای خفیف درجه اول و یا دوم توصیه می شود عبارت است از کنترل یبوست به وسیله مصرف رژیم غذایی پرفیبر مثل میوه جات و سبزیجات، کاهو، آلو، انجیر، نان سبوس دار، اصلاح عادت اجابت مزاج، استفاده از پمادهای ضد هموروئید و استفاده از ملین ها و لگن آب گرم.

درمان های جراحی و سایر روش ها: در صورتی که درون هموروئید خارجی لخته تشکیل شود، پزشک شما ممکن است درمان جراحی برای برداشتن هموروئید را توصیه کند. در موارد خونریزی های مکرر یا هموروئیدهای پیشرفته دردناک نیز ممکن است جراحی برای برداشتن هموروئید یا استفاده از شیوه های سرپایی مانند کوتر کردن، منجمد کردن،بستن هموروئید با حلقه لاستیکی توصیه شود.

شقاق (فیسور) مقعد چیست؟

فیسور یا شقاق ترک و یا زخمی است که در ناحیه ابتدای مقعد رخ می دهد که بسیار دردناک بوده و گاهاً با خونریزی مختصر موقع اجابت مزاج همراه است. علل ایجاد این زخم متفاوت است ولیکن در اکثر بیماران با تغییر اجابت مزاج از قبیل یبوست و یا اسهال شدید همراه است. شایع ترین محل این زخم در قسمت خلفی است و از نظر بروز فیشر در بین زنان و مردان هر دو به یک اندازه شایع است به خصوص در افراد بالغ جوان شایع تر مشاهده می شود ولیکن این بیماری از نوزادان تا افراد مسن را گرفتار می کند.

فیسور به دو شکل حاد و مزمن دیده می شود: در فیسور حاد علایم طی یک ماه اخیر شروع شده است و با درد شدید مقعد به خصوص در موقع اجابت مزاج شروع شده و زخم به صورت حاد است. درمان شکل حاد به صورت مراقبتی و سرپایی است. اکثرا با تغییر عادات غذایی و مصرف فیبر و سبزیجات و تنظیم عادات اجابت مزاج و استفاده از پمادهای بی حس کننده درمان می شود.

فیسور مزمن وقتی است که علایم فیسور طولانی می شود و گاهی حالت عودکننده به خود می گیرد. در این حالت اکثرا یک زایده پوستی نیز در لبه مقعد ایجاد می شود که در این صورت اکثرا نیاز به درمان های بیشتر از قبیل جراحی دارد. معمولا در ابتدا برای شقاق از درمان های مراقبتی از قبیل پماد نیتروگلیسیرین یا پمادهای دیلتیازم استفاده می کنند. داروی دیگر، سم بوتولونیوم است که داخل عضله داخلی مقعد تزریق می شود. راه نهایی درمان فیسور مزمن جراحی است که در این عمل معمولا قسمتی از عضله اسفنکتر داخلی مقعد قطع شده و گاهی نیاز به برداشتن زواید پوستی نیز می شود.

منبع: روزنامه سلامت

 

پیرگوشی و عوامل موثر بر افت شنوایی

شنوایی یکی از حواس ۵ گانه ماست که در زندگی روزمره برای به دست آوردن اطلاعات از آ ن استفاده می کنیم و بسیاری از مهارت های ما به شنوایی برمی گردد. قدرت شنوایی به قدری مهم است که توانایی گفتاری ما را مستقیما تحت تاثیر قرار می دهد و به همین دلیل است که ناشنوایان که محرک های صوتی را از محیط دریافت نکرده اند، قدرت تکلم خود را از دست می دهند. اما به هر حال گوش هم مثل سایر اعضای بدن در طول زمان پیر می شود و قدرت اولیه خود را از دست می دهد. به این حالت پیرگوشی گفته می شود که مساوی با افت شنوایی فرد است. اما نکته این جاست که گاه پیرگوشی در سنین کمتر رخ می دهد و شنوایی فرد را تحت تاثیر قرار می دهد.

به گفته دکتر ابراهیم رزم پا عضو انجمن متخصصین گوش، گلو و بینی ایران تحقیقات اخیر در ایران نشان داده است که پیرگوشی نسبت به گذشته با سرعت بیشتر و در سنین کمتری اتفاق می افتد و این در حالی است که میلیون ها نفر از مردم به افت شنوایی شان اهمیت نمی دهند.واقعیت این است که آلودگی های صوتی، وسایل دیجیتالی، تلفن همراه، امواج ماهواره همه و همه سلامت گوش ما را به خطر انداخته و ما وقتی به آن اهمیت می دهیم که دیگر چیزی نمی شنویم. برای بحث درباره این موضوع با یکی از متخصصین گوش و حلق و بینی گفت وگو کردیم.

دکتر شریفیان در توضیح پیرگوشی می گوید: پیرگوشی در واقع کم شنوایی تدریجی است که اغلب سالمندان به آن مبتلا می شوند اما هم اکنون سن ابتلا به آن کمتر شده است. طبق آ مارها حدود ۴۰ درصد افراد بالای ۶۵ سال دچار کم شنوایی می شوند و تا سن ۷۵ سالگی ۶۰ درصد به این عارضه مبتلا می شوند.پیرگوشی ابتدا در فرکانس های بالا رخ می دهد، به این معنا که فرد مبتلا ممکن است صدای بلند یک ماشین سنگین را بشنود اما صدای زنگ تلفن را نشنود. به عبارتی افراد مبتلا صداهای زیر را نمی شنوند.

به همین علت است که اکثر سالمندان در شنیدن صدای زنانه که زیر است مشکل دارند، از طرفی درک کلمات برای آن ها مشکل می شود.در چنین شرایطی فرد کلمات را می شنود اما چون به درستی تشخیص نمی دهد نمی تواند آن را درک کند. بعضی هم دچار وزوز گوش می شوند که همراه با افت شنوایی ایجاد می شود و آن را تشدید می کند. شنیدن صدا در سر و صدای پس زمینه برای این افراد دشوار است و اغلب در رستوران و ترافیک پر سر و صدا شنوایی شان تحت تاثیر قرار می گیرد و بد می شنوند.وی درباره علل بروز پیرگوشی می گوید: پیرگوشی در سنین بالا برای همه پیش می آید اما شدت و ضعف دارد. با بهبود وضعیت بهداشت و افزایش طول عمر، دامنه بیماری های مربوط به سالمندان روز به روز بیشتر می شود و پیرگوشی یکی از این عوارض است.این عارضه به حدی بر کیفیت زندگی آن ها تاثیر می گذارد که در موارد زیادی دلیل افسردگی، انزوا، ترس، اضطراب و عصبانیت آن ها ناشی از همین مشکل است.

واقعیت این است که در پدیده پیرگوشی اتفاقی که می افتد این است که سلول های حلزون که وظیفه آن ها گرفتن سیگنال های صوتی است، تحلیل می روند. گاه علت این امر افزایش سن است و گاه علت ژنتیک دارد. کسانی که در محیط های پر سر و صدا و بدون حفاظت از گوش ها در چنین محیط هایی سال های متمادی کار می کنند در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارند. هم چنین با صنعتی شدن جوامع، آلودگی های صوتی افزایش یافته و صدای خودروها، هواپیما، ابزارهای مکانیکی، کارخانجات، درودگری، فلزکاری و حتی موسیقی بلند و گوشخراش به شدت شنوایی انسان را تحت تاثیر قرار داده و امروزه درصد بسیار بالایی از مردم از عارضه پیرگوشی رنج می برند. هم چنین جوانان و نوجوانانی که به طور دائم از هدفون و تلفن همراه استفاده می کنند و عادت دارند موسیقی را با صدای بلند، بشنوند در معرض پیرگوشی قرار دارند و این صداها و تروماهای صوتی که به نظر ساده می آیند به تدریج باعث تخریب سلول های صوتی حلزون و تخریب اعصاب شنوایی می شود و چون این عارضه در درازمدت روی می دهد فرد متوجه آن نمی شود و وقتی مراجعه می کند که نیمی از شنوایی اش را از دست داده است.

دکتر شریفیان در ادامه درباره صداهای ناگهانی که به سلامت گوش صدمه می زنند می گوید: صداهای ناگهانی مانند انفجار، موج انفجار به ویژه در مورد کسانی که در مراکز آموزش نظامی هستند می تواند خطرناک باشد و به افت شنوایی منجر شود. همین طور فریاد ناگهانی یا صدای تصادف ممکن است به طور آنی به حلزون گوش صدمه بزند. بنابراین گاه یک صدای شدید می تواند باعث کم شنوایی یک یا ۲ طرفه گوش شود. بعضی داروها نیز می تواند اثرات سمی روی گوش داشته باشند و به تخریب حلزون و عصب شنوایی منجر شوند که مهم ترین آن ها داروهای مسکن است. مصرف بی رویه آسپرین، ایندومتاسین و بروفن در درازمدت می توانند کم شنوایی ایجاد کنند. آنتی بیوتیک های تزریقی مثل جنتامایسین و بسیاری دیگر از آنتی بیوتیک ها، داروهای دیورتیک که برای کاهش نمک خون مصرف می شوند هم جزو داروهای مضر برای سلامت گوش هستند.بیماری های زمینه ای مثل دیابت و مبتلایان به نارسایی عروقی نیز در خطر ابتلا به پیرگوشی قرار دارند و باید بیشتر مراقب باشند.در ارتباط با بحث هایی که درباره امواج تلفن های همراه و وسایل پیشرفته و تاثیر آن بر سلامت مطرح می شود نیز باید گفت دقیقا نمی توان گفت علت سردرد یا وزوز گوش مراجعه کنندگان به کلینیک ها این امواج است اما این امواج می توانند در دراز مدت روی سیستم های مختلف بدن به ویژه سیستم اعصاب تاثیر بگذارند. ثابت شده کسانی که از تلفن همراه زیاد استفاده می کنند و تلفن همراه را به گوش خود می چسبانند سلامت گوش خود را به خطر می اندازند.

 

 

بهداشت گوش

توصیه می شود افرادی که در معرض صداهای بلند قرار دارند از محافظ استفاده کنند. این افراد باید بیماری های زمینه ای خود را درمان کنند و به صورت کنترل شده از داروهای مسکن استفاده کنند. در صورتی که شنوایی فرد تحت تاثیر صداهای بلند قرار گرفت پس از مراجعه به متخصص تحت تست های شنوایی سنجی قرار می گیرد و در مواردی فرد نیاز به سمعک پیدا می کند که تجویز می شود. توصیه اکید این است که اگر فردی نیاز به سمعک دارد حتما باید آن را استفاده کند.

زیرا سمعک مثل عینک است و برای بالا بردن قدرت شنوایی ضروری است و معلولیت نیست.در مورد سالمندان مبتلا به پیرگوشی توصیه این است که بهتر است با آن ها چهره به چهره صحبت کنیم تا بتوانند لب خوانی کنند. صداهای زمینه و محیط را کم کنید. موقع حرف زدن با این افراد آدامس و غذا نجوید تا سالمند بهتر بتواند حرف شما را بشنود. باید با این افراد کمی بلندتر صحبت کرد اما نه به صورت داد کشیدن، زیرا داد کشیدن نوع صدا را تغییر می دهد و برای فرد آزاردهنده است و نه تنها کمکی به او نمی کند بلکه درک صوت فرد را کم تر می کند.بهتر است با این افراد تند صحبت نکنید تا سالمند فرصت شنیدن داشته باشد.

جملات طولانی استفاده نکنید و به این ترتیب به او کمک کنیم تا پیرگوشی را بهتر تحمل کند.دکتر شریفیان درباره برگشت شنوایی فرد پس از طی درمان توضیح می دهد: کم شنوایی به طور کلی به ۲ دسته تقسیم می شود، کم شنوایی های حسی، عصبی که سیستم عصبی گوش را درگیر می کند مطلقا قابل برگشت نیست. وقتی اعصاب مختل شد، کاری برای بیمار نمی توان کرد. در کم شنوایی هدایتی انتقال صوت مختل می شود و می توان با جراحی و دارو درمانی شنوایی را به بیمار برگرداند.

تفاوت سندروم روده تحریک پذیر(IBS) و التهاب روده(IBD)

این دو بیماری، برخی علائم مشترک دارند ، ولی بیماری التهاب روده یا همان IBD ، بسیار جدی تر است.

درد شکمی علاوه بر اینکه  علامت رایج سندروم روده تحریک پذیر (IBS) است، علامت گروه دیگری از بیماری ها ی جدی تر نیز است که در طبقه بندی بیماری التهاب روده (IBD) قرار می‌گیرند .

IBS و IBD : تفاوت کلی

IBS می‌تواند باعث درد گردد، ولی منجر به یک بیماری جدی نمی‌ شود.از طرف دیگر IBD عبارتست از دو نوع بیماری : بیماری کرون و زخم کولیت. افراد مبتلا به بیماری کرون در روده بزرگ و کوچک خود زخم های دردناکی دارند و همچنین التهاب در مقعد نیز پیدا می‌کنند. افراد مبتلا به زخم کولیت در مقعد و روده بزرگ خود زخم دارند.

 دکتر فتن ،ان، آبرا استادیار پزشکی در بخش  مطالعه بیماری های روده در دانشگاه پنسیلوانیا در فیلادلفیا می‌گوید:IBD  از IBS بسیار نادر تر و خطرناک تر است. از هر 5 نفر یک نفر مبتلا به IBS است، اما تقریبا از هر 200 نفر یک نفر در آمریکا IBD  دارد.

اگر برای دردهای شکمی خود به نزد پزشک می‌روید، علائم دیگر شما نشانه های مهمی هستند که به پزشکتان در تشخیص اینکه شما به IBS مبتلا هستید یا IBD، کمک می‌کند. بعلاوه پزشکتان می‌تواند آزمایشاتی برای تشخیص IBD انجام دهد.

تفاوت در علائم IBS و IBD

افراد مبتلا به IBS :

- درد شکمی

- گرفتگی عضله

- نفخ، به همراه اسهال یا یبوست

دکتر آبرا می‌گوید: افراد مبتلا به IBD می‌توانند تمام علائم مشابه را داشته باشند ، اما چند علامت اضافی هم دارند که نشان دهنده IBD است.

علائم خاصی که به پزشکان  در تشخیص اینکه شما به جای IBS ،مبتلا به IBD هستید ، کمک می کند، عبارتند از:

- هرگونه خون ریزی از مقعد

- تب

- کاهش وزن

وقتی پزشک با کولونوسکوپ ( لوله ای بلند و انعطاف پذیر )  داخل روده فردی مبتلا به IBS را ، معاینه می‌کند، هیچ التهاب یا نشانه آشکاری نمی‌بیند. در عوض IBS براساس وجود مجموعه‌ای از علائم تشخیص داده می‌شود. آبرا می‌گوید " این یک تشخیص به روش حذفی است".

اما وقتی که پزشک به داخل روده شخص مبتلا به IBD نگاه می‌کند ، می‌تواند التهابی که باعث درد می‌شود را ببیند.انجام یک نمونه برداری یا بیوپسی ( که در آن تکه ای ازآن بخش برای آزمایش برداشته می شود.) تشخیص را تائید خواهد کرد.

تفاوت در درمان IBS و IBD

در IBS پزشکان علائم را درمان می‌کنند. آبرا می‌گوید : اگر اسهال علامت غالب باشد ، پزشکان داروی ضد اسهال تجویز می‌کنند. اگر یبوست علامت غالب باشد، احتمالا پزشکان مکمل های فیبر دار را تجویز می‌کنند. بعلاوه، پزشک شاید به شما پیشنهاد کند که رژیم غذایی خود را تغییر داده و استرس را از خود دور کنید تا علائم IBS بهبود یابد.

در مورد افرادی که مبتلا به IBD هستند ، پزشکان التهاب را درمان می‌کنند. داروهای ضد التهاب مانند کورتیکو استروئید ها و دیگر داروهای مشابه ، می‌توانند التهاب را کاهش دهند. آبرا می‌گوید: اما در موارد حاد ، پزشکان داروهای مهار کننده سیستم ایمنی را تجویز می‌کنند. یافته ها نشان می‌دهند که این دارو‌ها که سیستم ایمنی را " ضعیف" می‌کنند، می‌توانند در رهایی از IBD مفید باشند.

آبرا می‌گوید:  تنها از راه درد نمی‌توان گفت که  شما مبتلا به IBS هستید یا IBD. هر دوی آنها می‌توانند باعث درد شکمی ملایم تا شدید شوند. پس مهم است که به علائم خود توجه داشته باشید و آنها را به پزشک خود گزارش دهید. پزشک می‌تواند براساس تمام علائم و انجام آزمایش های لازم ، تشخیص درست را انجام دهد.

گروه ترجمه مجله پزشکی مادر، شهاب سخا
منبع: medicinenet.com

بیماری سارکوئیدوز (Sarcoidosis)

سارکوئیدوز یک بیماری غیرمسری ، با علت ناشناخته است که می تواند سیستم های مختلف بدن انسان را گرفتار کند.علت دقیق ايجاد سارکوئيدوز نامشخص است، اما عواملي نظير ژنتيک، عفونت‌ها و محيط در پاتوژنز سارکوئيدوز دخيل‌اند.

عوامل محیطی عفونی یا غیر عفونی (مانندقارچ یا حشره کش ) با تحریک پاسخ التهابی در فردی که استعداد ژنتیک دارد منجر به سارکوئیدوز میشود. شیوع بیماری سارکوییدوز در جهان در حدود 20 در هر صد هزار نفر است و در سراسر جهان این بیماری دیده شده است. به طور مشخص افراد بالغ و جوان دچار این بیماری می شوند.

از نظر پاتولوژی مشخصه این بیماری به وجود آمدن توده هایی از بافت غیرطبیعی به نام گرانولوم غیر کازیئفیه در ارگان های مختلف بدن است  در واقع وجود و تجمع گرانولومهای شکل گرفته در پاسخ به التهاب است که باعث ایجاد علایم در قسمتهای مختلف بدن می‌گردد.  این عارضه به اشکال متفاوتی ظاهر می‌شود.

گاهی اوقات تنها در یک قسمت از بدن علائمی ایجاد می‌کند و گاهی اوقات به طور همزمان در چندین قسمت از بدن علائمی ایجاد می‌کند .بروز بیماری اغلب تدریجی است. بیماری ممکن است بی‌نشانه و یا مزمن باشد. نکته جالب آن است که با وجود گرافی سینه کاملا غیر طبیعی و وسیع ممکن است بیمار بدون علامت باشد .یک دوم موارد بیماری بدون علامت است و به طور اتفاقی در رادیوگرافی سینه که به علت دیگری انجام شده ،سارکوییدوز کشف می شود.

شایع ترین محل گرفتاری در سارکوِییدوز ، ریه ها (90 در صد موارد ) و غدد لنفاوی داخل سینه میباشد. سایرمحل های شایع گرفتاری خارج ریوی بیماری شامل کبد ،پوست ، چشم است.  طحال، مغزاستخوان ،کلیه ،سیستم اعصاب مرکزی یا محیطی،عضلات ، قلب نیز ممکن است درگیر شوند. . گرفتاری ریوی در بیمار سارکوییدوز شامل 4 مرحله باشد که تشخیص این مراحل بر اساس تصویر گرافی سینه بیمار می باشد.

مرحله اول فقط آدنوپاتی(بزرگ شدن غدد لنفاوی )دو طرفه ناف ریه ها مشهود است.

مرحله دوم آدنوپاتی دو طرفه ناف ریه ها و تصاویر رتیکولر خطی در پارانشیم ریه ها مشهود است.

مرحله سوم آدنوپاتی های ناف ریه ها  بسیارکوچک می شوند وتنها کدورت های رتیکولر خطی در پارانشیم ریه ها باقی می ماند.

مرحله چهارم تخریب شدید بافت ریه ها ، ایجاد کیست و حفره در ریه ها و کاهش حجم ریه ها در گرافی سینه مشهود می شود .

 

گرفتاری بدن با بیماری سارکوییدوزمیتواند شامل طیف وسیعی از علائم  باشد.شایع ترین علائم بیماری شامل تنگی نفس وسرفه است. سایر علایم،درد سینه ،ضعف ،خستگی ،تب و کاهش وزن میتواند باشد. سارکوییدوز در پوست میتواند  ایجاد قرمزی یا توده های برآمده وگوشتی مانند و قرمز کند .ممکن است ضایعات پوستی  به شکل لکه های کم رنگ یا پررنگ پوستی باشد.

سایر علائم بیماری شامل خشکی چشم، تاری دید، درد مفصل، درد عضلانی،.. است. از نظر آزمایشگاهی افزایش میزان آنزیم مبدل آنژیوتانسین در خون ، افزایش میزان کلسیم در ادرارو یا خون وجود دارد. اختلالات  ناشی  ازسارکوییدوز می تواند در آزمایش خون ،اسپیرومتری و برونکوسکوپی مشخص شود. خوشبختانه با تشخیص به موقع و درمان مناسب  ،بیماری قابل کنترل و درمان می باشد درمان اصلی بیماری گلوکوکورتیکویید است.

نکته مهم آن است که تشخیص بیماری مساوی با شروع درمان نمی باشد و خیلی از بیماران که هیچ گونه علائمی ندارند می توانند  به طور دقیق زیر نظر پزشک باشند بدون آن که تحت درمان قرار گیرند. بیمارانی که سرفه و تنگی نفس به همراه کاهش عملکرد ریه و علائم پیشرونده رادیولوژیک در گرافی سینه دارند باید زودترتحت درمان قرار گیرند.در موارد درگیری سیستم اعصاب یاقلب یا چشم نیز کورتن باید شروع شود. در اکثر بیماران طول دوره درمان حدود یک سال است. در کمتر از 5 درصذ موارد بیماری سارکوییدوز منجر به مرگ میگردد که علت فیبروز ریوی پیشرفته  وتخریب ریه و ندرتا گرفتاری میوکارد قلبی است.

دکتر مریم السادات معین آزاد تهرانی، فوق تخصص ریه
مجله پزشکی مادر

         

بزرگ شدن طحال

طحال عضوی از دستگاه لنفاوی محسوب می شود که زیر قفسه سینه و سمت چپ بدن واقع شده است.

اکثر مردم با علایم طحال بزرگ شده آشنا نیستند. از طرف دیگر وقتی طحال بزرگ می شود، در معاینات پزشکی نیز تشخیص داده نمی شود، مگر اینکه فرد بسیار قد بلند و لاغر باشد، طوری که بزرگ شدن طحال او از روی شکم مشخص باشد .

علایم بزرگ شدن طحال

- فرد به سرعت دچار خونریزی می شود.

- احساس درد در قسمت بالا و سمت چپ شکم که ممکن است درد آن تا قسمت شانه همان سمت نیز احساس شود .

- احساس سیری بدون اینکه غذا خورده باشید. گاهی اوقات هم با خوردن اندک ماده غذایی به فرد احساس سیری غیرعادی دست می دهد.

- کم خونی

- احساس خستگی

- عفونت های مکرر

- سکسکه

- بی اشتهایی

- تنگی نفس

- احساس سردی و تعریق پوست

علل بزرگ شدن طحال

- عفونت های ویروسی مانند مونونوکلئوز

- عفونت های باکتریایی مانند سیفلیس و یا عفونت لایه داخلی قلب (اندوکاردیت)

- عفونت های انگلی مانند مالاریا

- سیروز و سایر بیماری های کبدی

- کم خونی همولیتیک (نوعی کم خونی است که طی آن گلبول های قرمز خون دچار تخریب زودرس می شوند)

- سرطان های خون مانند لوسمی و لنفوم و بیماری هوچکین

- اختلالات متابولیکی

- فشار خون در رگ طحال و یا کبد که در اثر این فشار، لخته خون در رگ ایجاد می شود .

عوامل خطر بزرگ شدن طحال

- کودکان و جوانانی که مبتلا به بیماری های عفونی مثل مونونوکلئوز می شوند، در معرض خطر ابتلا به این بیماری می باشند .

- نژاد آفریقایی، زیرا در این نژاد ابتلا به بیماری سلول داسی شکل به عنوان یک اختلال خونی ژنتیکی شایع است .

- افرادی که در منطقه های مالاریاخیز زندگی می کنند .افرادی هم که به مناطق مالاریا خیز سفر می کنند باید بسیار مراقب سلامتی خود باشند تا دچار مالاریا نشوند .

- افرادی که به اختلالاتی دچار می شوند که کبد و طحال آنها را نیز درگیر می کند .

آیا بزرگ شدن طحال قابل پیشگیری است؟

متاسفانه باید گفت که این بیماری به خودی خود قابل پیشگیری نیست، زیرا بیماری های زمینه ای سبب بروز آن می شود. اگر بیماری های مسبب آن را بشناسیم و از آنها دوری کنیم می توانیم از بزرگ شدن طحال پیشگیری کنیم.

چگونه می توان بزرگ شدن طحال را تشخیص داد؟

- معاینه بدنی توسط پزشک: اگر طحال از اندازه طبیعی خود بزرگ تر شود، ممکن است پزشک در طی معاینه بدنی آن را تشخیص دهد. گاهی اوقات پزشک با گرفتن شرح حال و انجام معاینه به این عارضه مشکوک می شود.

- آزمایش خون: طی آزمایش خون، پزشک متخصص با شمارش تعداد گلبول های قرمز و سفید و پلاکت ها به بررسی این بیماری می پردازد .

- سونوگرافی و یا سی تی اسکن و ام آر آی.

درمان بزرگ شدن طحال

اگر بزرگ شدن طحال تشخیص داده شود، ممکن است پزشک روش جراحی را برای درمان آن پیشنهاد کند .

البته تصمیم گیری برای انجام جراحی و برداشتن طحال باید با دقت انجام گیرد و معمولا پس از بررسی های لازم و آزمایش های گوناگون، پزشک متخصص این تصمیم را می گیرد.

هر فردی می تواند بدون طحال به زندگی خود ادامه دهد، اما این گونه افراد بیشتر از افراد عادی در معرض ابتلا به انواع عفونت ها قرار دارند و باید تمام نکاتی را که پزشک به آنها توصیه می کند، رعایت کنند تا مشکل خاصی پس از عمل نداشته باشند .

 کسانی که طحال خود را در می آورند باید :

1- یک سری واکسن ها را قبل و بعد از عمل جراحی برداشتن طحال تزریق کنند. این واکسن ها از بروز عفونت خون و استخوان و مفاصل جلوگیری می کند.

2- بعد از برداشتن طحال به تشخیص پزشک متخصص، این افراد باید آمپول پنی سیلین تزریق کنند .

3- از هر گونه مسافرت به مناطقی که بیماری در آنجا زیاد است، خودداری کنند، مثل مناطق مالاریا خیز.

4- بهداشت فردی خود را حفظ کنند و حتی المقدور سعی کنند از افراد بیمار دوری کنند تا دچار بیماری نشوند .

توصیه هایی برای مبتلایان به بزرگی طحال

- افرادی که دچار بزرگ شدن طحال شده اند، باید از ورزش کردن (به طور حرفه ای و شدید) اجتناب کنند و مراقب باشند که مبادا طحال آنها پاره شود (بیشتر، ورزش هایی که به ناحیه شکم آسیب می زنند مدنظر است).

- هر توصیه ای که پزشک شما برای تسریع بهبودی شما ارائه می دهند را به کار گیرید .

- در صورت بروز هر گونه مشکلی با پزشک خود تماس بگیرید .

زهره لطیفی
منبع: تبیان

 

سندروم غذاهای چینی

جكی یكی از افراد‌ی است كه برای اد‌امه تحصیل به اوهایو سفر كرد‌ه بود‌ تا برای مد‌تی د‌ر این شهر اقامت كند‌. او بعد‌ از مستقر شد‌ن د‌ر خوابگاه د‌انشگاه با پیشنهاد‌ جالبی از سوی هم‌اتاقی چینی‌اش روبه‌رو شد‌. هم‌اتاقی چینی او پیشنهاد‌ کرد‌ به مناسبت آغاز د‌وره تحصیل جشنی با هم بگیرند‌ و غذای شرقی بخورند‌. با هم‌فکری هم بالاخره قرار شد‌، آنگ جان، د‌وست چینی جکی یک سوشی خوشمزه برایش د‌رست کند‌. آنها مشغول خورد‌ن شد‌ند‌ اما بعد‌ از گذشت یک ساعت، جکی احساس ناخوشایند‌ی پید‌ا کرد‌. او د‌چار سرد‌رد‌ عجیبی شد‌. ابتد‌ا فکر کرد‌ به خاطر کار زیاد‌ و خستگی است اما این مسئله یک‌بار د‌یگر و با یک ماه فاصله برایش پیش آمد‌. د‌رست چند‌ د‌قیقه بعد‌ از خورد‌ن د‌وباره علائمی مبنی بر سرد‌رد‌ و تهوع پید‌ا کرد‌. همین موضوع او را مشکوک به غذاهای د‌ریایی کرد‌. وقتی به پزشک مراجعه کرد‌ د‌رکمال تعجب متوجه شد‌ د‌چار سند‌رم غذاهای چینی شد‌ه است؛ سند‌رمی که به د‌لیل خورد‌ن غذاهای آسیایی د‌ر او بروز کرد‌ه بود‌.

سند‌رم غذای چینی چیست؟

این سند‌رم اولین‌بار د‌ر سال 1968 د‌ر افراد‌ی که مواد‌ غذایی چینی حاوی (MSG)، منوسد‌یم گلوتامات (افزود‌نی كه طعمی شبیه گوشت ایجاد‌ می‌كند‌) ‌خورد‌ند‌ و به سرد‌رد‌های میگرنی د‌چار شد‌ند‌،‌ تشخیص د‌اد‌ه شد‌. د‌ر همین سال مقاله‌ای براساس علائمی از یک بیمار توسط د‌کتر رابرت هو نوشته شد‌ که د‌ر آن به علائمی مانند‌ د‌رد‌ منتشر به هر د‌و بازو که کم‌کم به پشت هم سرایت می‌کرد‌‌، اشاره شد‌ه بود‌. د‌کتر رابرت هو، علت را سس سویا و محتوای بالای سد‌یم غذا یا عطر و طعم‌‌د‌هند‌ه‌های حاوی منوسد‌یم گلوتامات د‌انست.

آیا این سند‌رم واقعیت د‌ارد‌؟

د‌ر حالی که بسیاری انگشت اتهام را به سمت منوسد‌یم گلوتامات نشانه گرفته‌اند‌ بسیاری د‌یگر احساس ناخوشایند‌ افراد‌ را به این د‌لیل می‌د‌انند‌ که آنها د‌ر خورد‌ن غذاهای چینی افراط می‌کنند‌ بنابراین با هضم د‌شوار روبه‌رو می‌شوند‌. افراد‌ی که به منوسد‌یم گلوتامات حساسیت د‌ارند‌ تقریبا هیچ‌گاه بعد‌ از خورد‌ن گوشت ناهار یا سوپ محبوب‌شان که حاوی همین ماد‌ه است، د‌چار مشکل نمی‌شوند‌. د‌ر مطالعه‌ای د‌ر استرالیا به 71د‌اوطلب ترکیبی از قرص‌های واقعی منوسد‌یم گلوتامات و د‌ارونما د‌اد‌ه شد‌. د‌ر افراد‌ی که د‌اروی واقعی را خورد‌ه بود‌ند‌ هیچ اثری از بیماری گزارش نشد‌ه بود‌ د‌ر حالی که د‌ر کسانی که به آنها د‌ارونما د‌اد‌ه شد‌، سند‌رم بروز کرد‌.

منوسد‌یم گلوتامات چیست؟

منوسد‌یم گلوتامات یک افزود‌نی غذایی است که به عنوان تقویت کنند‌ه عطر و طعم غذاها استفاد‌ه می‌شود‌. این ماد‌ه به طور طبیعی د‌ر تمام مواد‌ غذایی یافت می‌شود‌ كه از محصولاتی مانند‌ ذرت مشتق شد‌ه است. سازمان غذا و د‌اروی آمریکا منوسد‌یم گلوتامات را د‌ر رد‌یف افزود‌نی‌های غذایی مانند‌ نمک، قند‌ و شکر قرار می‌د‌هد‌. این ماد‌ه د‌ر بسیاری از غذاهای چینی، سوسیس و چیپس و سیب‌زمینی وجود‌ د‌ارد‌. گلوتامات د‌ر اصل اسید‌ آمینه طبیعی است که د‌ر هر غذایی وجود‌ د‌ارد‌ و نمک سد‌یم به د‌ست آمد‌ه از تخمیر اسید‌ گلوتامیک است. سوشی، پنیر پارمسان، قارچ و حتی گوجه‌فرنگی تا اند‌ازه‌ای گلوتامات طبیعی د‌ارند‌. صنعت فرآوری مواد‌ غذایی آمریکا این ماد‌ه را به طور گسترد‌ه‌ای از اواخر سال 1940 استفاد‌ه کرد‌ه است. طعم خود‌ منوسد‌یم گلوتامات یک طعم منحصر به فرد‌ است که جد‌ا از طعم‌هایی مانند‌ شیرین، ترش، شور، تلخ و گس توصیف می‌شود‌.

چطور تشخیص د‌اد‌ه می‌شود‌؟

پزشک ممکن است با ارزیابی علائم و رژیم غذایی سند‌رم را تشخیص د‌هد‌. اگر علائم خفیف بعد‌ از خورد‌ن منوسد‌یم گلوتامات را تجربه کنید‌، پزشک تشخیص سند‌رم رستوران چینی را می‌د‌هد‌ اما اگر علائم شد‌ید‌ی مانند‌ د‌رد‌ قفسه سینه یا اشکال د‌ر تنفس با آن همراه باشد‌، آزمایش‌هایی مانند‌ بررسی ضربان قلب و تجزیه و تحلیل ریتم قلب و بررسی راه هوایی برای اطمینان از اینکه بسته نشد‌ه باشد‌،‌ لازم است.

واکنش‌ها چگونه است؟

د‌ر حال حاضر حد‌اقل 40 افزود‌نی وجود‌ د‌ارد‌ که همین آمینواسید‌ را د‌ارند‌ و عوارض جانبی ناشی از منوسد‌یم گلوتامات د‌ر آنها وجود‌ د‌ارد‌. واکنش به این گلوتامیک اسید‌ آزاد‌ فرآوری شد‌ه از خفیف و زود‌گذر به ناتوان‌کنند‌ه یا حتی تهد‌ید‌ کنند‌ه زند‌گی تقسیم می‌شود‌. واکنش‌هایی مثل بثورات پوستی، سرد‌رد‌، تهوع،‌ استفراغ، علائم شبه آسم، ضربان قلب، شوک آنافیلاکتیک،‌ تشنج، افسرد‌گی و ... اما شیوع این سند‌رم چند‌ان زیاد‌ نیست و تنها 7 د‌رصد‌ از جمعیت مبتلا به این سند‌رم هستند‌.

علائم سند‌رم کد‌ام است؟

نشانه‌های سند‌رم رستوران چینی معمولا 2ساعت بعد‌ از خورد‌ن غذای حاوی منوسد‌یم گلوتامات آغاز می‌شود‌ که می‌تواند‌ د‌ر عرض چند‌ ساعت از بین برود‌ یا حتی روزها فرد‌ را د‌رگیر کند‌. علائم شایع عبارتند‌ از: تعریق،‌ سرد‌رد‌، تهوع،‌ استفراغ، علائم شبه‌آسم و ضربان شد‌ید‌ قلب. به میزان کمتر برخی افراد‌ علائم شد‌ید‌‌تری از خود‌ نشان می‌د‌هند‌ که می‌تواند‌ تهد‌ید‌کنند‌ه زند‌گی باشد‌. از جمله این علائم می‌توان به د‌رد‌ قفسه سینه، ضربان قلب سریع، اشکال د‌ر تنفس، تورم یا فشار د‌ر صورت و تورم گلو اشاره کرد‌. اما به طور کلی علائم بستگی به د‌وز استفاد‌ه شد‌ه د‌ارد‌ و هیچ ربطی به وزن، سن و جنس ند‌ارد‌. هرچند‌ د‌ر یک مطالعه مشخص شد‌ه د‌رصد‌ ابتلا د‌ر زنان بیشتر از مرد‌ان است.

منبع: سیب سبز