استرابيسم به زماني كه چشم‌ها به طور همزمان به يك شيء نگاه نكنند، گفته مي‌شود. يك چشم جهت طبيعي دارد ولي چشم ديگر ممكن است به طرف داخل (ازوتروپي Esotropia)، خارج (اگزوتروپي Exotropia)، پايين (هيپوتروپي Hypotropia) و يا بالا (هيپرتروپي Hypertropia) منحرف شده باشد. استرابيسم ممكن است منجر به آمبليوپي شود. استرابيسم يك اختلال فيزيكي است و آمبليوپي يك اختلال بينايي ناشي از آن است.
علائم و نشانه‌ها
نوزادان به دليل اين كه در چند ماه اول تولد ديدشان كامل نيست ممكن است به طور گذرا دچار انحراف شوند كه با افزايش سن بهتر مي‌شود. استرابيسم واقعي با رشد كودك از بين نمي‌رود. اگر بعد از سه ماهگي مشكوك به انحراف چشم‌ها در كودك هستيد حتماً وي را به چشم‌پزشك نشان دهيد. هرچه تشخيص سريع‌تر صورت گيرد نتيجه درمان و بينايي بهتر خواهد شد.
تاري ديد و گاهي دوبيني از علائم استرابيسم هستند.
چه چيزي باعث استرابيسم مي‌شود؟
استرابيسم ممكن است به دليل كشش نامساوي عضلات اطراف چشم ايجاد شود و يا در پي فلج اين عضلات رخ دهد. گاهي بچه‌اي كه دچار دوربيني است براي جبران آن تطابق زياد انجام داده و متعاقباً دچار ازوتروپي تطابقي يا accommodative esotropia مي‌شود. اين وضعيت معمولاً قبل از 2 سالگي رخ مي‌دهد ولي مي‌تواند تا 6 سالگي هم رخ دهد. اين وضعيت معمولاً با عينك درمان مي‌شود.
گاهي به دليل ديد كم چشم، در زمينه بيماري‌هاي مختلف چشمي به طور ثانويه استرابيسم ايجاد مي‌شود.
درمان
درمان استرابيسم شبيه درمان آمبليوپي است و شامل تجويز عينك (گاهي عينك دوكانوني و يا منشوري)، بستن چشم، چكاندن قطره و نهايتاً جراحي مي‌باشد.
در جراحي با جابه‌جا كردن محل قرارگيري تاندون عضلات و يا كوتاه كردن طول عضلات خارج چشمي سعي در صاف كردن چشم‌ها مي‌شود. جراحي معمولاً باعث صاف شدن چشم‌ةا شده و به درمان آمبليوپي با ساير روش‌ها كمك مي‌كند.
منبع : کتاب بیماریهای شایع چشم؛ دکتر محمد پاکروان