سوزش زبان به عنوان عوارض بیماری سوزش دهان نیز شناخته شده است. در این بیماری حس سوزش در لبها و زبان و تمام قسمت دهان به وجود می آید. این بیماری همراه با درد می باشد که ممکن است شدید باشد و چند روز طول بکشد و بیشتر در افراد میانسال اتفاق می افتد. در مقایسه با مردان، زنان هفت برابر بیشتر از مردان به این بیماری دچار میشوند. اختلالات هورمونی در دوران یائسگی میتواند باعث بیماری سوزش زبان و دهان شود. حس سوزش و درد در قسمت عقب و جلوی زبان و سایر قسمتهای دهان مثل لبها می باشد. نشانه ای از زخم در دهان و زبان دیده نمی شود. سوزش و درد در این بیماری ماندگار است و نه تنها زبان را تحت تاثیر قرار میدهد بلکه قسمتهایی مثل لبها، زبان و قسمت داخلی گونه ها و گلو و سقف دهان را نیز تحت تاثیر قرار میدهد. سوزش آن شدید است و حسی مانند سوختگی دارد. با وجود آنکه عوارض آن مشخص است اما دلایل به وجود آورنده ی آن همیشه مشخص نیست.
عوارض سوزش دهان
برخی از این عوارض همراه خشکی دهان، تشنگی، حس درد در قسمت دهان، سوزش دهان ، لبها و سقف دهان ، از دست دادن حس چشایی ، بی حسی نوک زبان، حس تلخ بودن زبان می باشد. حس تشنگی باعث میشود که شما مرتب آب بنوشید بدون آنکه عطش شما فرو بنشیند و ممکن است برای آرام شدن حس سوزش ودرد آب زیادی بنوشید.
زنان دردوره یائسگی بیشتر در معرض این بیماری قراردارند و روشهایی که برای درمان آنها انجام میشود فقط برای تسکین بخشیدن درد وسوزش است.
علائم سوزش دهان ؛ علتها ؛ درمان ورژیم غذایی
عفونت قارچی دهان به دهان ، دلیل اصلی بروز این این بیماری است(نوعی عفونت است که به دلیل گروهی از قارچ های میکروسکوپی یا تخمیری بوجود می آید و بیش از بیست نوع از این بیماری وجود دارد.) با وجود سالها مطالعه ، دلایل گوناگون این بیماری مشخص نشده است، اما این نوع عفونت را، باعث پیشرفت این بیماری می دانند.
اختلالات هورمونی در دوره یائسگی، بازگشت اسید، آسیب دیدگی عصب ها، اختلالات غده درون ریز، خراب شدن دندان مصنوعی ، کمبود ویتامین B12 را می توان از دلائل بروز این بیماری دانست که با خشک شدن دهان وحساسیت همراه است ، اما تا حالا ارتباط دقیق آنها مشخص نشده است .البته هنگامی که دهانتان با نوشیدنی های داغ و غذای داغ می سوزد شما حس سوزش در دهان خود احساس می کنید که می توانید در اینجا هم درمانی که برای این بیماری بکار می برید را برای التیام سوزش خود استفاده نمایید.
درمان علل ریشه ای این بیماری با معالجات پزشکی امکان پذیر است. برای مثال ،اگر علت پیشرفت این عوارض، پوسیدگی دندان باشد، دندان پوسیده را باید ترمیم نمایید.
این بیماری در کودکان نادر و علت آن هم متفاوت است و یکی از علت ها مشکلات لثه ای می باشد. بنابراین تشخیص صحیح بیماری و درمان ضرورت دارد و شناسایی نشانه های آن در درمان آن موثر است. به دلیل نزدیکی ارتباط روح وجسم ، شرایط بد روحی عاملی برای این بیماری می باشد. بنابراین وقتی افسرده اید و یا استرس دارید ،سریع احساس می کنید دهانتان خشک می شود.
برخی مواقع مصرف داروهای قوی بخصوص داروهایی که برای دردهای سخت ومزمن مثل سرطان استفاده می شود و همینطور آسیب دیدگی عصب واستفاده از دندانهای مصنوعی دلایل دیگری هستند.
حساسیت داشتن یا خوردن غذاهای داغ و تند و دندان قروچه کردن ،ساییدن دندانها بطور عمد یا غیر عمد بر روی یکدیگر با خشکی دهان و سوزش دهان ارتباط دارد.
عوامل خطرناک
با وجود مطالعاتی که سالیان سال انجام شده است ،اما هنوز دلیل اصلی بروز این بیماری ناشناخته می باشد و این مسئله باعث شده است که محققان عواملی که برخی افراد را به نسبت سایر افراد دیگر بیشتر در معرض این بیماری قرار می دهد را مورد مطالعه قرار دهند. عوامل خطرناک زیادی برای این بیماری وجود ندارد و بیشتر اوقات این بیماری خودبخود بوجود می آید. شدید ترین تغییرات هورمونی در دوره یائسگی برای زنان مسن تر اتفاق می افتد، بنابراین زنان مسنی که نزدیک به دوره یائسگی هستند بیشتر در معرض این بیماری قرار می گیرند.
برخی بچه ها وقتی بدنیا می آیند ساختمان زبان غیر عادی دارند. پرزهای کوچک چشایی روی زبان باعث میشود که شما طعم غذارا بچشید . افرادیکه زبانشان دارای توده انبوهی از این پرزهای چشایی است بیشتر درمعرض سوزش زبان ودهان قرار میگیرند. کسانی که درمعرض عفونت مجرای تنفسی فوقانی اند وافرادی که به غذاهای زیادی حساسیت دارند، بیشتر درمعرض این بیماری اند . بعضی وقتها نیز فشارهای روحی واسترس باعث این بیماری میشوند .
عوارض
اگر علائم این بیماری سریع درمان نشود ممکن است عوارض دیگری داشته باشد .
سوزش وخشکی دائم دهان مانع خوابیدن شما در شب میشود . به غیر از اینها ممکن است دچار استرس ، زود رنجی ونگرانی شوید. کمبود خواب باعث میشود که دیرتر درمان شوید وهنگام کار با مشکل مواجه شوید و عملکرد وتمرکزتان نیز تحت تأثیر قرار میگیرد .
درمانهای خانگی وطبیعی برای سوزش زبان
- برای تسکین سوزش وعوارض این بیماری میتوانید آدامس بدون قند بجوید ویا تکه ای ازیخ رابمکید . به جای خمیردندان از جوش شیرین برای مسواک زدن استفاده نمایید. سایر درمان ها وکارهایی که میتوانید انجام دهید ، به شرح زیرند:
- یک مشت برگ نعنای له شده را به کمی آب داغ اضافه کنید وبگذارید آب سرد شود وسپس صاف نموده وداخل بطری بریزید ودریخچال نگهداری کنید. برای کاهش تورم وسوزش روزی دو سه با ر جرعه ای از این محلو ل را بنوشید. برگ نعنا خاصیت درمانی بسیار دارد. قبل از آنکه به رختخواب بروید میتو انید دهانتان را با این محلول بشویید. با وجود آنکه دهان طعم خوبی میگیرد پزشکان درمورد جویدن برگ نعنا هشدار میدهند . مصرف نعنا و دارچین در این شرایط بسیار مضراست و ممکن است عوارض زیادی در بر داشته باشد. ازخوردن غذاهای اسیدی، نوشیدنیهای الکلی، استفاده از تنباکو بویژه سیگار کشیدن اجتناب کنید. بهتراست میوه های تازه مصرف کنید وبهداشت دهان رانیز رعایت نمایید. به جای مصرف غذاهای تند وداغ مرکبات وآب میوه تناول نمایید. ادامه دادن به رژیم غذایی سالم بسیار مؤثراست .
- برگ زیتون خاصیت ضد باکتریایی دارد ومیتواند برای بیماریهای دندانی که شدید نیستند مثل بدبویی دهان استفاده کنید. یک مشت برگ تازه زیتون را درخمیر له کرده ودندان خود را با آن بشویید . برگ زیتون تلخ است بنابراین ممکن است مزه آن کمی ناخوشایند باشد.
- برای از بین بردن طعم تلخ ، دهانتان را کاملا بشویید وازعسل، قند وسایر مواد شیرینی استفاه نکنید، چون قند مشکل را بدترکرده وباعث پوسیدگی دندان میشود.
- سیر وپیاز بوی زیادی دارد. اما برای رفع بوی بد تنفس ومشکلات دندان مؤثر اند . تکه ای پیاز باکمی سیر را داخل آب گرم بریزید. روزی یکی دوبارگلویتان را با این محلول بشویید . این کار باعث از بین رفتن بوی بد نفس ،سوزش دهان ، لبها وگلو میشود وهمچنین زخمهای کوچک دهان را التیام میبخشد.
- مشکلات تیروئیدی عاملی دیگر است . بنابراین برای اطمینان حاصل پیداکردن از نداشتن مشکل تیروئیدی آزمایش خون حائز اهمیت میباشد.
- بیماری دیابت عاملی دیگر در بروز این بیماری است. اگر بیماری دیابت دارید این موضوع را با دندانپزشک درمیان بگذارید واگر دردرمان آن سهل انگاری کرده اید، برای کنترل دیابت وسوزش دهان وزبان خود باید با پزشک مشورت نمایید . وقتی این بیماران ، بیماری دیابت خود را درمان میکنند ، سوزش دهان آنها به طور قابل توجهی کاهش پیدا میکند. برای تسکین یافتن طولانی مدت این سوزش ، ادامه رژیم غذایی مهم است . بسیار ضروری است که دندانهای مصنوعی بی عیب و نقص باشند زیرا در غیر این صورت ، باعث بروز این بیماری میگردند.
- ترمیم دندانهای مصنوعی راخودتان انجام ندهید؛ چراکه باعث آسیب دیدگی آنها میشوید . اگر ضرورت داشته باشد ممکن است مجبور شوید دندانهای مصنوعی خودرا عوض کنید، از تمیز نگه داشتن و روش تمیز کردن آنها اطمینان داشته باشید. برخی ازداروها با عث سوزش دهان میشود. بنابراین تعویض این داروها ضرورت دارد و قبل از هرگونه تغییر با پزشک مشورت کنید وخود سرانه دارو مصرف نکنید و هر دارویی که مصرف میکنید با پزشک خود درمیان بگذارید زیرا در تشخیص بیماری به پزشک کمک میکند و پزشک درمانی متفاوت به شما توصیه می نماید .هر عوارض خوب و بدی که پیش آمد با پزشک در میان بگذارید.
- برای از بین بردن اضطراب ونگرانی ورزشهای ملایم یوگا را انجام دهید. تمرکز و تمرین نفس کشیدن،هردو برای درمان این بیماری بسیار مؤثر است ومیزان استرس را کاهش میدهد.
- همانطور که اشاره شد باید ازخوردن غذاهای تند وداغ اجتناب کنید زیرا باعث بدتر شدن این بیماری میشود .غذاهایی مصرف کنید که سرشار از ویتامینB است .
- محصولات بهداشتی دهان وغذاهایی را که حساسیت زا هستند استفاده نکنید.
توصیه ها برای درمان سوزش دهان
تغییرنحوه زندگی کمک بزرگی برای کاهش عوارض این بیماری است. نوشیدن آب زیاد باعث افزایش آب بزاق میگردد، ازاین رو سوزش دهان کاهش میابد .
استفاده از داروهای متفاوت و انتخاب درمان صحیح وتغییر روش زندگی ، داروهای مکمل گیاهی حتی روش طب سوزنی دردرمان این بیماری مهمند. افراد بیمار باید سبزیجات پخته وغذاهای ساده مصرف کنند ، تاعوارض این بیماری از بین برود.
گروه ترجمه مجله پزشکی مادر، شهلا آقایانی
منبع: www.home-remedies-for-you.com