بیماری سلیاک چیست؟

سلیاک سلیاک بیماری است که در تمام عمر همراه بیمار باقی می ماند. با مصرف گلوتن سیستم ایمنی بدن واکنش نشان می دهد که موجب آسیب دیدگی روده کوچک می شود. بافتهای کوچک پرزدار روده کوچک را پوشش می دهند و این پرزها عامل اصلی برای جذب ویتامینها ، مواد قندی و سایر موادغذایی که از روده کوچک می گذرند هستند. شخص مبتلا به بیماری وقتی مواد غذایی حاوی گلوتن را مصرف کند در اثر آن پرزها می خوابند ( صاف می گردند) و روده متورم می شود و این تورم موجب کوچک شدن فضای روده و تماس پرزها با مواد غذایی، می شود. در برخی میزان جذب مواد غذایی آنقدر پایین است که باعث ضعیف شدن استخوانها و توقف رشد شخص می گردد و بر اثر کمبود ویتامین و مواد معدنی در بدن ، شخص دچار کم خونی ، نرمی استخوان و آرتروز می گردد. بیماری سلییاک گاهی علائمی بارز و گاهی فاقد نشانه می باشد.

بیماری سلیاک در کودکان
در برخی از کودکان علائم این بیماری پس از مصرف غلات از 6 ماهگی به بعد بروز  می کند. بدن این کودکان به دلیل خوب جذب نشدن مواد غذایی رشد عادی ندارد و اگر درمان نشوند بسیار ضعیف می گردند. ممکن است برای درمانشان نیاز باشد که این کودکان در بیمارستان بستری شده و با مایعات و داروهایی که حاوی موادغذایی اند درمان شوند که دوره ای کوتاه می باشد و این کودکان به طور کامل بهبود می یابند. وقتی دوره بیماری تا بزرگسالی بیانجامد ممکن است شخص در معرض خطر سرطان (غدد لنفاوی) روده کوچک ، دهان و مری قرار گیرد. گرچه مدرک روشنی وجود ندارد اما مطالعات نشان می دهد که رعایت کردن رژیم غذایی بدون گلوتن خطر مبتلا شدن به سرطان غدد لنفاوی را کاهش می دهد. اگر در شخص ، بیماری حتی علائم بارزی هم نداشت باید از خوردن گلوتن اجتناب کند. می توانید با شناسایی مواد غذایی که نوجوانان را از گلوتن بی نیاز می کند به آنها کمک کنید. با وجود اینکه رعایت رژیِم غذایی عوارض بیماری را کاهش داده و سلامت روده را در بر دارد اما قبل از شروع درمان ، قد بچه ها قدشان به دلیل کمبود مواد غذایی به اندازه کافی رشد نمی کند.

بیماری سلیاک در بزرگسالان
برخی از بزرگسالان که بیماری سیلیاک دارند در آنان یا علائمی دیده نمی شود و یا این نشانه ها بسیار اندک می باشد که این علائم بیماری در هر سنینی می توانند خود را نشان دهند اما بطور عادی بین سنین 20،30،40می باشد. اگر بطور مداوم رژیم غذایی رعایت شود خطر مبتلا شدن به سرطان کاهش می یابد و وضعیت بیمار بهتر می شود. بیشتر بیماران بعد از 2 هفته رعایت رژیم غذایی متوجه می شوند که بیماریشان کمی بهبود یافته و بعد از آنکه پرزها به حالت عادی برگشت که چند ماه الی چند سال زمان می برد بدن می تواند مواد غذایی را به نحو مطلوبی جذب نماید. ادامه این رژیم غذایی حتی بعد از ناپدید شدن علائم بسیار حائز اهمیت است.
از بازگشت بیماری جلوگیری کنید که مبتلا شدن به سرطان غدد لنفاوی را کاهش می دهد. با مصرف گلوتن بیماری مجددا" باز می گردد. با وجود اینکه در برخی از بیماران با وجود مصرف گلوتن هیچ علائمی دیده نمی شود اما بدین معنا نیست که بدن تمام مواد غذایی را جذب می کند. با مصرف این ماده غذایی روده کوچک آسیب می بیند. کمبود ویتامین در بدن ایجاد آرتروز و کم خونی می کند. موارد نادری هم وجود دارد که شخص حتی با رعایت رژِیم غذایی بهبود نمی یابد. برخی بیماران با رعایت رژیم غذایی بهبود می یابند، اما با مصرف گلوتن مجدد علائم بیماری برمی گردد. در این موارد تجویز کورتیکو استروئید یا سایر داروها را می توان مورد توجه قرار داد. بیمارانی که با رعایت رژیم غذایی بهبود نیافته اند باید از طریق آزمایشاتی مثل
t-cell-lymphona تحت بررسی های بیشتر قرار بگیرند.

گروه ترجمه مجله پزشکی مادر - شهلا آقایانی
منبع :
www.webmd.com