شرح بيماري
اگزما عبارت است از يك بيماري پوستي آلرژيك مزمن. اين بيماري خصوصاً در پوست دست، سر، صورت، پشت گردن، يا آرنج و زانو رخ مي‌دهد، بيماري ممكن است بين يك ماهگي تا يك سالگي آغاز شود. اين بيماري معمولاً تا سه سالگي مقدار تخفيف مي‌يابد، اما ممكن است در هر سني مجدداً شعله‌ور شود. انواع آن عبارتند از: اگزماي آتوپيك، كه در افرادي كه مستعد آلرژي هستند رخ مي‌دهد و خصوصاً در شيرخواران شايع است؛ اگزماي سكه مانند، كه در بزرگسالان رخ مي‌دهد و علت آن ناشناخته است؛ اگزماي دست، كه معمولاً در اثر تحريك با يك ماده تحريك‌كننده ايجاد مي‌شود.
علايم شايع
- خارش (گاهي شديد) در ناحيه اگزما
- بروز تاول‌هاي كوچك در محل اگزما همراه با تراوش مايع
- ضخيم شدگي و پوسته‌ريزي در اثر التهاب مزمن
علل
- غالباً علت مشخصي ندارد.
- واكنش آلرژيك به چيزهاي بسيار متنوع از جمله: ـ غذاهايي مثل تخم‌مرغ، گندم، شير، يا غذاهاي دريايي ـ پارچه پشمي ـ لوسيون‌ها و پمادهاي پوستي ـ صابون‌ها و پاك‌كننده‌ها ـ گياهان، مواد مورد استفاده در دباغي، رنگ‌ها، داروهاي موضعي
عوامل تشديد كننده بيماري
- استرس
- سابقه بيماري آلرژيك مثل تب يونجه، آسم، يا واكنش دارويي
- پارچه‌هاي دوخته شده از الياف مصنوعي كه عرق بدن را به دام اندازند.
- تغييرات شديد آب و هوا از نظر رطوبت، سرما يا گرما (خصوصاً وقتي تعريق زياد شود).
پيشگيري
- اجتناب از عوامل خطر
- به دست كردن دستكش‌هاي لاستيكي با آستر نخي براي كارهاي منزل
عواقب مورد انتظار
ممكن است بعضي از كودكان از اگزما رهايي مي‌يابند، اما بعضي ديگر به درمان مقاومند و ممكن است تا زمان بلوغ اگزما داشته باشد. البته علايم را معمولاً مي‌توان با درمان كنترل كرد. تحريك پوست در اثر هر علتي مي‌تواند باعث شعله‌ور شدن اگزما يا تشديد آن شود.
عوارض احتمالي
عفونت‌هاي باكتريايي ناشي از آسيب به پوست
درمان
اصول كلي
- درمان مشتمل است بر رفع علايم و شناسايي و حذف علت
- پوشيدن لباس نخي گشاد براي كمك به جذب عرق
- حتي‌المقدور به حداقل رساندن استرس
- كوتاه كردن مرتب ناخن‌ها و به دست كردن دستكش نرم به هنگام خواب براي جلوگيري از خاراندن. توجه داشته باشيد كه خاراندن اگزما را بدتر مي‌كند.
- كمتر حمام بگيريد تا از خشكي زياد پوست اجتناب شود. صابون و آب ممكن است باعث شعله‌ور شدن بيماري شوند. به هنگام حمام گرفتن، از صابون‌هاي غير چرب مخصوص و آب ولرم استفاده كنيد. نواحي ملتهب را صابون نزنيد.
- پس از حمام بلافاصله از كرم نرم و مرطوب‌كننده استفاده كنيد.
- از قرار گرفتن در معرض تغييرات دمايي شديد (سرما يا گرماي زياد) خودداري كنيد.
- از هر چيزي كه قبلاً بيماري را بدتر كرده است اجتناب كنيد.
- از دستگاه مرطوب ـ خنك‌كننده هوا براي افزايش رطوبت هواي خشك داخل منزل استفاه كنيد.
داروها
- پمادهاي حاوي قطران يا داروهاي كورتيزوني براي كاهش التهاب. اگر پماد شبانه استفاده شود و پس از ماليدن آن، روي ناحيه با پلاستيك بسته شود، شايد اثر بهتري حاصل شود.
- آنتي‌هيستامين‌ها براي كم كردن خارش
- آنتي‌بيوتيك در صورت وجود عفونت
- ندرتاً خواب‌آورها يا آرام‌بخش‌ها
فعاليت در زمان ابتلا به اين بيماري
محدوديتي براي آن وجود ندارد.
رژيم غذايي
رژيم خاصي توصيه نمي‌شود. تنها بايد هرگونه غذايي كه در شعله‌ور شدن بيماري مؤثر است را از رژيم غذايي حذف كرد.
در چه شرايطي بايد به پزشك مراجعه نمود؟
- اگر شما يا يكي از اعضاي خانواده تان علايم اگزما را داريد.
- اگر دچار علايم جديد و غيرقابل توجيه شده ايد. داروهاي مورد استفاده در درمان ممكن است عوارض جانبي به همراه داشته باشند.