سندروم روده تحریک پذیر نوعی اختلال گوارشی است که با تغییر عادات روده ای و درد شکم بدون آنکه اختلال ساختمانی قابل تشخیصی وجود داشته باشد،مشخص می شود.

حداقل 12 هفته (که نیازی نیست پشت سر هم باشد) در 12 ماه قبل درد یا احساس ناراحتی شکم باید با 2 مورد از 3 مورد زیر همراه باشد:

1- برطرف شدن درد  با اجابت مزاج

2- شروع درد همراه با تغییر در دفعات اجابت مزاج

3- شروع درد همراه با تغییر درقوام مدفوع

سندروم روده ی تحریک پذیراختلالی است که افراد جوان را گرفتار می کندو بیشتر افراذی که دچار بیماری می شوند کمتر از 45 سال سن دارند.سندروم روده ی تحریک پذیردر زنان 2-3 برابر بیشتر از مردان دیده می شود.

تظاهرات بالینی:

درد شکم:در 25 در صد موارد درد در قسمت تحتانی شکم،20در صد در سمت راست،20 درصد در سمت چپ شکم ودر 10 در صد موارد در وسط شکم احساس می شود. درد معمولاّ متناوب و کرامپی است.

درد ناشی از سندروم روده ی تحریک پذیراغلب به دنبال غذا خوردن یا استرس های روانی تشدید می شود و با دفع گاز یا مدفوع برطرف می شود.

*در سندروم روده ی تحریک پذیر سوء تغذیه در نتیجه مصرف ناکافی کالری به ندرت مشاهده می شود.

*اختلال خواب در بیماران مبتلا بهسندروم روده ی تحریک پذیر روی نمی دهد،چرا که درد شکم تنها در ساعات بیداری ایجاد می شود.

تغییر در عادات روده ای ثابت ترین نمای بالینی در بیماران مبتلا به سندروم روده ی تحریک پذیراست. شایع ترین الگویی که در بیماران مشاهده می شود،یبوستی است که به طور متناوب جای خود را با اسهال عوض می کند.البته معمولا یکی از این دو علامت (یبوست یا اسهال) علامت اصلی بیماری را تشکیل می دهد.

بیماران مبتلا به سندروم روده ی تحریک پذیر به طور شایع از اتساع شکمی ،نفخ و باد گلو شکایت دارند.

25 تا 50 درصد بیماران مبتلا از سوزش سردل،تهوع و استفراغ شکایت دارند.

یافته های بالینی که به ضررسندروم روده ی تحریک پذیراست عبارتند از:

- شروع تظاهرات بیماری در سن بالا
- سیر پیش رونده بیماری از زمان شروع
- پایدار ماندن اسهال پس از 48 ساعت ناشتایی
- اسهال شبانه
- اسهال به همراه دفع مدفوع چرب
- کاهش وزن

تشخیص:
سندروم روده ی تحریک پذیر براساس رد سایر بیماری ها تشخیص داده می شود،بنابراین پزشک یک سری آزمایشات روتین و یک سری آزمایشات بر اساس علايم بیمار درخواست می کند.

درمان:

1- مهمترین اصل درمانی این است که بیمار اطمینان یابد که با بیماری وخیم و یا بدخیم روبرو نیست.

2- رژیم غذایی:بیمار باید از مصرف هر غذایی که علایم وی را تشدید می کند بپرهیزد.بیمار باید به آهستگی غذا بخورد و از جویدن آدامس و نوشیدن نوشیدنی های گاز دار خودداری کند.

3- داروهای حجیم کننده مدفوع:در درمان سندروم روده ی تحریک پذیربه طور شایع از رژیم غذایی پر فیبر و مواد حجیم کننده مدفوع مثل پسیلیوم استفاده می شود.

سایر درمان ها عبارتند از:مصرف داروهای ضد اسپاسم،داروهای ضد افسردگی وداروهای ضد نفخ طبق صلاحدید پزشک

دکتر معصومه پیری – مجله پزشکی مادر
منبع: بیماریهای داخلی هاریسون