التهاب‌ زبان‌ (گلوسيت‌) tongue inflammation

شرح بيماري
گلوسيت‌ عبارت‌ است‌ از التهاب‌ حاد يا مزمن‌ زبان‌ در اثر علل‌ مختلف‌. گاهي‌ مسري‌ است‌ ولي‌ سرطاني‌ نيست‌.

علايم‌ شايع‌
هر يك‌ از موارد زير:

- زبان‌ متورم‌ با رنگ‌ قرمز روشن‌

- زخم‌ متورم‌ با رنگ‌ قرمز روشن‌

- مويي‌شكل‌ شدن‌ زبان‌، گاهي‌ همراه‌ با سطحي‌ سياه‌

- قرمز شدن‌ نوك‌ و گوشه‌هاي‌ زبان‌

علل‌
- عفوني‌ از جمله‌ هرپس‌

- سوختگي‌

- آسيب‌ ناشي‌ از دندان‌هاي‌ ناصاف‌، عدم‌ تناسب‌ دندان‌هاي‌ مصنوعي‌، تنفس‌ دهاني‌ يا گازگرفتگي‌ مكرر در حين‌ تشنج‌

- سوء مصرف‌ الكل‌، دخانيات‌، غذاي‌ گرم‌ يا چاشني‌

- سلامت‌ نامناسب‌ دندان‌

- آلرژي‌ به‌ خمير دندان‌، دهان‌ شور (به‌ ويژه‌ دهان‌ شور حاوي‌ پراكسيد)، شيريني‌، رنگ‌ يا مواد مورد استفاده‌ در كارهاي‌ دندان‌پزشكي‌

- كمبود ويتامين‌هاي‌ ب‌ در اثر پلاگر، كم‌خوني‌ كمبود ويتامين‌ ب‌12 يا كم‌خوني‌ كمبود آهن‌

- واكنش‌هاي‌ مضر نسبت‌ به‌ داروها

عوامل تشديد كننده بيماري 
- تغذيه‌ نامناسب‌ به‌ ويژه‌ كمبود ويتامين‌ها

- سيگار كشيدن‌

- مواجهه‌ شيميايي‌ يا محيطي‌ با موارد شيميايي‌ تحريك‌كننده‌ يا خورنده‌

- الكليسم‌

- اضطراب‌ يا افسردگي‌

- ديابت‌ شيرين‌

پيشگيري‌

- بهداشت‌ دهان‌ خوبي‌ داشته‌ باشيد. دندان‌ها و زبان‌ را حداقل‌ 2 بار در روز مسواك‌ بزنيد و هر روز از نخ‌ دندان‌ استفاده‌ كنيد. مرتب‌ چكاب‌ دندانپزشكي‌ داشته‌ باشيد.

- سيگار نكشيد.

- با استفاده‌ از محافظ‌ سر در ورزش‌هاي‌ تماسي‌ يا دوچرخه‌ سواري‌، از آسيب‌ زبان‌ پيشگيري‌ كنيد.

عواقب‌ مورد انتظار

با درمان‌ معمولاً ظرف‌ 2 هفته‌ علاج‌پذير است‌.

عوارض‌ احتمالي‌

التهاب‌ زبان‌ در صورت‌ عدم‌ درمان‌ كافي‌ مي‌تواند مزمن‌ شود.

درمان‌
اصول‌ كلي‌
- آزمون‌هاي‌ تشخيصي‌ مي‌توانند شامل‌ بررسي‌هاي‌ آزمايشگاهي‌ خون‌ يا بيوپسي‌ براي‌ تشخيص‌ هر گونه‌ اختلال‌ زمينه‌اي‌ باشند.

- درمان‌ متوجه‌ علت‌ زمينه‌اي‌ در كنار ابزارهاي‌ كمك‌ به‌ خود خواهد بود.

- بررسي‌ كنيد كه‌ آيا بين‌ خوردن‌ غذاهاي‌ خاص‌ و التهاب‌ زبان‌ همراهي‌ وجود دارد يا خير. غذاهاي‌ تحريك‌كننده‌ مي‌توانند شامل‌ شكلات‌، مركبات‌، غذاهاي‌ اسيدي‌ (سركه‌، ترشي‌جات‌)، آجيل‌ شور يا چيپس‌ سيب‌ زميني‌ باشند.

- روزانه‌ 3 بار يا بيشتر دهان‌ خود را با محلول‌ نمك‌ (نصف‌ قاشق‌ چايخوري‌ در 250 سي‌سي‌ آب‌ معادل‌ يك‌ بطري‌ نوشابه‌) بشوييد.

- اگر التهاب‌ زبان‌، ناشي‌ از يك‌ دندان‌ يا دندان‌ مصنوعي‌ خراب‌ باشد، با دندانپزشك‌ خود مشورت‌ كنيد. تا زمان‌ رفع‌ علت‌، التهاب‌ بهبود نخواهد يافت‌.

داروها
- براي‌ درد خفيف‌ مي‌توانيد از داروهاي‌ بدون‌ نياز به‌ نسخه‌ مثل‌ دهان‌ شوهاي‌ بي‌حس‌كننده‌ يا استامينوفن‌ استفاده‌ كنيد.

- ممكن‌ است‌ براي‌ عفونت‌ و درد، آنتي‌بيوتيك‌ها يا بي‌حس‌كننده‌هاي‌ موضعي‌ تجويز گردند.

فعاليت در زمان ابتلا به اين بيماري 
محدوديتي‌ وجود ندارد.

رژيم‌ غذايي‌
غير از پرهيز از غذاهايي‌ كه‌ التهاب‌ را تشديد مي‌كنند، رژيم‌ غذايي‌ خاصي‌ ندارد. در طول‌ بهبودي‌ در حدامكان‌ از مايعات‌ فراوان‌ و رژيم‌ غذايي‌ كاملاً متعادل‌ استفاده‌ كنيد. براي‌ به‌ حداقل‌ رساندن‌ درد، مايعات‌ را با ني‌ بنوشيد. غذاهايي‌ كه‌ درد كمتري‌ ايجاد مي‌كنند، عبارتند از شير، ژلاتين‌ مايع‌، ماست‌، بستني‌ و فرني‌.

در چه شرايطي بايد به پزشك مراجعه نمود؟

- ايجاد تب‌

- عدم‌ بهبودي‌ علايم‌ ظرف‌ 3 روز علي‌رغم‌ درمان‌

- اگر درد غير قابل‌ تحمل‌ شود و با درمان‌ تسكين‌ نيابد.

- ظهور بثور پوستي‌

- كاهش‌ وزن‌

- اگر زبان‌ متورم‌ شود و مانع‌ بلع‌ گردد.