شرح بیماری
آريتمي عبارت است از وجود نامنظمي در ضرباهنگ ضربان قلب. در ايجاد اين نامنظمي عضله قلب و رشته‌هاي عصبي كه پيام‌هاي لازم براي هماهنگي انقباضات عضله قلب را در قلب انتقال مي‌دهند دخالت دارند و نامنظمي‌هاي ضرباهنگ قلب مي‌توانند در هر سني رخ دهند، اما در سنين بالاتر از 65 سال شيوع بيشتري دارند. البته تقريباً تمام افراد بزرگسال مقداري نامنظمي ضربان قلب دارند.
علايم شايع
- احساس ضربان قلب. اين حالت ربطي به نوع نامنظمي ندارد و ممكن است در اثر جا افتادن ضربان قلب ؛ هميشه تند، كند يا نامنظم بودن آن ؛ يا تغيير ناگهاني ضرباهنگ رخ دهد.
- تنگي نفس
- غش كردن يا ضعف ناگهاني
- غالباً بدون علامت است.
علل
- بيماري قلبي، مثل تب روماتيسمي ؛ بيماري مادرزادي قلب ؛ كارديوميوپاتي ؛ سابقه حمله قلبي؛ يا التهاب عضله قلب
- بيماري‌هاي غدد درون‌ريز، خصوصاً بيماري‌هاي تيروييد و غدد فوق‌كليوي
- اختلال آب و الكتروليت، خصوصاً خيلي كم يا خيلي زياد بودن غلظت پتاسيم خون
- اثرات جانبي بعضي از داروها، خصوصاً ديژيتال، مسدودكننده‌هاي بتا آدرنرژيك ، داروهاي محرك، و ديورتيك‌ها (ادرارآورها)
- مصرف زياده از حد بعضي از داروها و مواد ، مثل ضدافسردگي‌ها ، ماري‌جوانا و كوكايين
- اثرات بعد از عمل جراحي قفسه سينه يا قلب
عوامل افزايش دهنده خطر
- استرس
- بيماري مزمن كليه
- بالا بودن فشارخون
- مصرف برخي از داروها ، مثل كافئين ، آمفتامين‌ها و بسياري از داروهاي ضدسرفه و سرماخوردگي
- سيگار كشيدن
- خستگي ، كار زياد يا كمبود خواب
پيشگيري
اگر شما دچار هرگونه بيماري كه در فهرست علل يا عوامل افزايش‌دهنده خطر ذكر شد هستيد، برنامه درمان آن بيماري را به دقت پيگيري كنيد. اگر قرار است دارويي براي آن بيماري مصرف شود، بايد سطح خوني دارو و الكتروليت‌ها مرتباً كنترل شوند.
عواقب مورد انتظار
- اكثر اختلالات ضرباهنگ قلب را مي‌توان با درمان كنترل كرد. اگر نامنظمي ضربان قلب خيلي به‌طور گاهگاهي رخ دهد، هيچ درماني احتياج ندارد چون بي‌خطر است.
- بعضي از انواع نامنظمي‌ها ضربان قلب مرگبار هستند مگر اين كه فوراً عمليات احيا انجام شود. عمليات احيا را ياد بگيريد، خصوصاً اگر فردي در خانواده يا همسايگي شما بيماري قلبي دارد.
عوارض احتمالي
- غش كردن
- نارسايي احتقاني قلبي
- مرگ در اثر ايست قلبي طول كشيده (بيش از 6 - 3 دقيقه).
- تشكيل لخته در قلب، كه با حركت در جريان خون موجب مسدود شدن سرخرگ‌ها در نقاط ديگر بدن مي‌شود.
درمان
اصول كلي
- بررسي‌هاي تشخيصي ممكن است شامل موارد زير باشند: نوار قلب، استفاده از دستگاه هولتر (نوار قلب 24 ساعته)، اسكن راديواكتيو با تكنسيم 99، آنژيوگرافي (عكسبرداري از رگ‌ها با اشعه ايكس به كمك تزريق ماده حاجب در رگ‌ها)، و اندازه‌گيري آنزيم‌هاي رها شده از عضله قلب آسيب ديده در خون
- ممكن است نياز به شوك الكتريكي مختصر براي برگرداندن ضرباهنگ قلب به حالت طبيعي وجود داشته باشد. اين كار ممكن است در بيمارستان يا مركز جراحي سرپايي انجام شود.
- جراحي براي تصحيح بعضي از مشكلات قلبي (باي‌پاس سرخرگ‌هاي قلب، تعويض دريچه آسيب ديده، يا تعبيه دستگاه ضربان‌ساز).
- روان درماني يا مشاوره، اگر استرس يك عامل مهم باشد.
- هميشه يك دست‌بند يا گردن‌آويز كه نشاندهنده نوع بيماري شما و داروهاي مورد استفاده باشد به همراه داشته باشيد.
- در مورد نامنظمي ضرباهنگ قلب خود و خطر بروز عوارض ناشي از آن اطلاعات كسب كنيد.
داروها
داروهاي ضدنامنظمي ضربان قلب. شايد لازم باشد چندين داروي مختلف مورد استفاده قرار گيرد تا معلوم شود كدام يك مؤثرتر است. در مورد بعضي از انواع نامنظمي ضربان قلب (مثل فيبريلاسيون دهليزي) نياز به مصرف داروهاي ضد انعقادي وجود دارد.
فعاليت
با روبه بهبود گذاشتن علايم ، اكثر فعاليت‌هاي روزمره را از سر گيريد. در مورد برنامه ورزشي مناسب شما با پزشك خود مشورت كنيد.
رژيم غذايي
- در صورت مصرف برخي از داروهاي قلبي، نياز به دريافت پتاسيم بيشتر وجود دارد. پتاسيم عمدتاً در مركبات ، موز ، زردآلود يا هلوي خشك شده ، كشمش ، عدس ، و غلات با سبوس يافت مي‌شود.
- از نوشيدني‌هاي كافئين‌دار ، مثل قهوه ، چاي ، كولا يا شكلات ، پرهيز كنيد.
در چه شرايطي بايد به پزشك مراجعه نمود ؟
- اگر شما يا يكي از اعضاي خانواده‌تان علايم نامنظمي ضرباهنگ قلب را داريد.