ورم ملتحمه اصطلاحی است که برای توصیف التهاب ملتحمه از آن استفاده می شود و شایع ترین علت قرمزی چشم می باشد. سفیدی چشم با پرده نازکی به نام ملتحمه پوشیده شده است که ترشحات مخاطی را برای پوشاندن و نرم کردن سطح چشم تولید می کند. این پرده به طور طبیعی حاوی عروق خونی ظریفی است که با بررسی دقیق، قابل مشاهده اند. در صورت تحریک یا التهاب ملتحمه، عروق خونی آن مشخص تر می شوند و چشم، قرمز به نظر می رسد.

علت ورم ملتحمه چیست؟

عوامل گوناگونی می توانند سبب ورم ملتحمه شوند که شایع ترین آنها عبارتند از عفونت ها، آلرژی ها و تحریک های محیطی. از آنجا که ملتحمه بافت ساده ای است، به همه محرک ها به یک گونه پاسخ می دهدو قرمز می شود.

ورم ملتحمه عفونی

- ورم ملتحمه ویروسی

ویروس ها شایع ترین علت ورم ملتحمه عفونی هستند. برخی ویروس ها که موجب سرماخوردگی و علایمی مانند گلو درد و آبریزش بینی می شوند نیز می توانند سبب ورم ملتحمه با علایم قرمزی چشم و ترشح آبکی از هر دو چشم شوند. برخی دیگر ممکن است تنها یک چشم را عفونی کنند.
ورم ملتحمه ویروسی معمولا با ترشحات آبکی همراه است و یک تا دو هفته طول می کشد تا بهبود یابد.

- ورم ملتحمه باکتریایی

عفونت های باکتریایی ناشی از استافیلو کوک یا استرپتو کوک نیز باعث قرمزی چشم می شوند که با میزان قابل توجهی ترشح و چرک همراهند. در عفونت های حاد، میزان ترشح از چشم زیاد است و مشاوره فوری با چشم پزشک توصیه می گردد.
برخی از عفونت های باکتریایی، مزمن ترند و ممکن است ترشح ناچیزی داشته یا هیچ ترشحی نداشته باشند و تنها صبح هنگام پوسته های خفیف و اندکی بر روی پلک ها ایجاد شوند.
نوعی ورم ملتحمه حاد و شدید، در نوزادان تازه متولد شده دیده می شود که با احتمال درگیری سایر قسمت های بدن همراه است و در صورت بروز باید سریعا به اورژانس چشم مراجعه شود.

ورم ملتحمه های عفونی اعم از باکتریایی یا ویروسی می توانند کاملا واگیردار باشند بنابراین باید از تماس با وسایلی که با اشک بیمار آلوده شده اند اجتناب کرد. شستن دست ها پس از تماس با بیمار به جلوگیری از انتشار عفونت کمک می کند.

ورم ملتحمه آلرژیک

یک نوع ورم ملتحمه که ایجاد ترشح می نماید، در اثر آلرژی ایجاد می شود. برخی از آلرژی ها مثل تب یونجه، سبب خارش شدید چشم می شوند در حالی که برخی دیگر ممکن است تنها قرمزی مزمنی را ایجاد نمایند.
حساسیت به قطره های چشمی در بعضی از افراد حساس، ایجاد نوعی ورم ملتحمه آلرژیک می نماید که با تورم پلک ها، خارش چشم، ترشح از چشم و اگزمای پوست پلک ها همراه است.

ورم ملتحمه ناشی از محرک ها

علت ورم ملتحمه ممکن است محرک های محیطی مانند دود یا گاز باشند.

همه ورم ملتحمه با خشکی چشم تشدید می شوند.

علل دیگر قرمزی چشم کدامند؟

چندین بیماری چشمی دیگر وجود دارند که باعث قرمزی چشم می شوند و در صورت عدم شناخت و درمان،می توانند به نابینایی منجر شوند. افتراق آنها از ورم ملتحمه بسیار حایز اهمیت است. به همین دلیل ارزیابی و معاینه دقیق قرمزی چشم توسط چشم پزشک، الزامی است.

وجود درد، تاری دید و حساسیت شدید به نور از اهمیت خاصی برخوردار است زیرا این علایم به طور معمول در ورم ملتحمه ساده دیده نمی شوند و ممکن است علامت آب سیاه (گلوکوم) زخم قرینه یا التهاب درون چشمی باشند.

چرا معاینات چشمی منظم برای همه ضروری است؟

بیماریهای چشمی می توانند در هر سنی رخ دهند. برخی از این بیماریها در ظاهر علامتی ندارند ولی موجب صدمه به چشم می شوند.

بعضی افراد بیش تر از دیگران مساعد صدمه می باشند که باید تحت معاینات منظم چشم قرار گیرند. این افراد عبارتند از:

- افراد بالای 40 سال
- خویشاوندان افراد مبتلا به آب سیاه
- بیماران مبتلا به دیابت (بیماری قند) یا فشار خون بالا
- بچه های 3-4 ساله (معاینه چشم کودکان در 4-3 ساله (معاینه چشم کودکان در 4-3 سالگی ضروری است.
- افراد نزدیک بین با شماره عینک بالای 6
- افراد دارای سابقه آسیب چشمی عمده
- مصرف کنندگان داروهای دارای عوارض چشمی، مانند کورتون و کلروکین.

منبع: مرکز تحقیقات چشم
تالیف:دکتر زهرا ربانی خواه ،سیده آلا حکیمی،علی اصغر عقدایی،محمد رضا فرخیان