یکی از راه‌های نظافت و پیشگیری از بروز بیماری‌های پوستی ، استحمام است.

حال این که یک استحمام خوب باید چه شرایطی داشته باشد موضوعی است که دکتر کامران بلیغی، متخصص پوست و مو و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران به آن پرداخته است.

حرارت آب استحمام» به طور متوسط باید بین 34 تا 37 درجه باشد. از آنجا که درجه حرارت بالای آب دارای خاصیت پاک‌کنندگی زیادی است و حتی قادر به از بین بردن مقادیر زیادی از چربی‌های طبیعی پوست است ، بنابراین به پوست صدمه زیادی وارد می‌کند. همچنین باید توجه داشت استفاده از پاک‌کننده‌هایی که باعث می‌شوند یک لایه از پوست برداشته شود ، برای تمام پوست‌ها مضر شناخته شده‌ است.
بهتر است افراد برای از بین بردن چربی‌های بیش از حد پوست خود، از لیف های توری شکل که خود باعث حجم زیاد کف می‌شوند، استفاده کنند و از کیسه‌های زبر و خشن که باعث برداشته شدن لایه‌های پوست می‌شوند، به طور جدی خودداری کنند.

کیسه‌کشی ، ممنوع!
برای این که ترکیبات اضافی از روی پوست برداشته شوند، احتیاج به استحمام است. آلودگی‌های روی پوست مشتمل بر گرد و غبار ناشی از هوا ، تعریق بدن ، ترشحات چرب غدد چربی پوست ، لوازم آرایشی و بهداشتی و سلول‌های مرده‌ای که در سطح پوست تجمع می‌کنند، می باشند که به شکل کثیفی یا چرک روی پوست ظاهر می‌شوند. بنابراین برای از بین بردن این آلودگی‌ها ، نیاز به استحمامی است که هیچ صدمه‌ای به پوست وارد نکند که این کار را می‌توان با شستشوی ملایم پوست، حتی بدون استفاده از کیسه و با استفاده از شوینده‌های مناسب انجام داد، زیرا با شستشوی بیش از حد، لایه‌های طبیعی چربی پوست نیز از بین خواهند رفت.

افراد دارای اگزمای سرشتی (عطسه ، آبریزش در فصل بهار ، اگزمای پوست) نیز نباید از کیسه ، لیف و شوینده‌های قوی استفاده کنند، زیرا باعث تحریک شدید پوست آن ها به خصوص در فصل زمستان ، می شود.

نوبت استحمام بعدی
این مساله که نوبت استحمام بعدی کی و چه وقت باید باشد، بستگی به نوع پوست دارد. آنهایی که دارای پوست‌های چرب هستند می‌توانند هر روز استحمام کنند که در این حین استفاده از شوینده‌های ملایم در اولویت است.

افراد دارای پوست‌های خشک نیز می‌توانند استحمام روزانه داشته باشند، ولی آنها باید علاوه بر مصرف شوینده‌های ملایم، بلافاصله پس از حمام، نسبت به خشک کردن پوست بدن خود، به شکل قرار دادن حوله روی پوست و برداشتن آن اقدام کنند و از خشک کردن پوست با حرکات رفت و برگشت حوله پرهیز کنند و پس از این اقدام، مصرف نرم‌کننده مناسب برای پوست را از یاد نبرند.

صابون مناسب
صابون از نمک‌های سدیم اسید‌های چرب تشکیل شده است که این ذرات ریز دارای دو قطب هستند که یک طرف آن غیرقطبی و انتهای دیگر قطبی و دارای بار الکتریکی است و به دلیل این خاصیت، سر غیرقطبی صابون در مواجهه با چربی‌ها به آنها چسبیده و قسمت قطبی آن در آب حل می‌شود و باعث تمیز شدن چربی‌ها می‌شود.

از آنجایی که PH پوست بدن بین 4 تا 6 است، در مقایسه با صابون‌های معمولی که دارای PH 9 تا 10 هستند، حساس بوده و صدمه می‌بیند، به همین دلیل کسانی که دارای پوست‌های چرب هستند، توان تحمل این صابون‌ها را خواهند داشت ، ولی افرادی که دارای پوست خشک هستند قادر به تحمل این صابون‌ها نخواهند بود و باید از صابون‌های ملایم و گلیسیرینه استفاده کنند.

بهتر است افراد در هنگام استحمام ، جانب تعادل را رعایت کنند و زمان آن را افزایش ندهند ، چرا که لایه شاخی سطح پوست (کراتینی)‌ به علت آب دوست بودنش ، در حمام آب زیادی به خود جذب می‌کند و باعث جمع شدن و سفید شدن پوست کف دست ها و پاها می‌شود.

دکتر کامران بلیغی
متخصص پوست و مو و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران