در روز چقدر درباره قلب می شنوید یا می بینید ؟ شکلاتهایی به شکل قلب ! قلبی که تیر خورده ! قلبی که شکسته ! شما هر جا درباره قلب حرفهای تازه می شنوید . قدیم مردم فکر می کردند که قلب آنها مرکز احساسات است.
این شاید به خاطر آن بود که وقتی می ترسیدند یا هیجان زده می شدند ، قلبشان تند تند می طپید . ضربانشان بالا می رفت . امروزه می دانیم که مرکز احساسات در مغز است و مغز به قلب فرمان می دهد که تند یا کند بطپد .
واقعاً قلب چه کار می کند ؟
قلب شما واقعاً یک ماهیچه ( عضله ) است که در سمت چپ سینه قرار گرفته است . بزرگی قلب تقریباً به اندازه مشت شماست . در بدن شما ماهیچه های زیادی وجود دارد . در بازوها ، پاها ، در پشت و ...
اما ماهیچه قلب ، یک ماهیچه خاص است . چون وظیفه و عملکرد آن خاص است . قلب خون را به همه جای بدن شما می فرستد و خون ، در واقع غذا و اکسیژن را به همه سلولهای بدن می رساند . قلب مانند یک پمپ مکانیکی( تلمبه )کار می کند . اما گویی دو پمپ در یک جعبه قرار گرفته اند . سمت راست قلب ، خون را از همه جای بدن گرفته و به داخل ریه ها پمپ می کند تا آنجا با اکسیژن ترکیب شده و تازه شود و سمت چپ قلب ، خون تازه را از ریه ها تحویل گرفته و از طریق شریانها به تمام بدن پمپ می کند .
ضربان قلب چه کار انجام می دهد ؟
قبل از هر ضربان ، قلب با خون پر می شود . سپس قلب ، منقبض یا فشرده می شود و خون را به داخل بدن پمپ می کند . برای درک بهتر می توانید مشت خود را باز و بسته کنید . عمل قلب شبیه به آن است . این کار را قلب در تمام مدت زندگی انجام میدهد .
قلب از چه قسمتهایی تشکیل شده است ؟
قلب به طور کلی از چهار حفره تشکیل شده است . در هر طرف چپ و راست قلب ، دو عدد از آنها قرار گرفته است . حفره های بالایی را دهلیز و حفره های پایینی را بطن می گویند . معمولاً خونی که از طریق ریه ها و از بدن وارد قلب می شود ، درحفره های بالایی ، یا همان دهلیزها جمع می شوند و خونی که به ریه ها و بدن بر میگردد ، در حفره های پایینی ، یا همان بطن ها جمع می شود . بنابراین قلب دارای بطن راست و بطن چپ و دهلیز راست و دهلیز چپ می باشد . در وسط قلب یک دیواره (septum) قرار دارد که در حقیقت قسمت راست و چپ قلب را از هم جدا می کند .
هر دهلیز و بطن مانند یک تیم با هم کار می کنند . یعنی اول یک دهلیز پر از خون می شود و سپس آن خون را به داخل بطن مربوط به خود می فرستد . سپس بطن منقبض شده و خون را به بیرون از قلب پمپ می کند . هربار که بطن در حال انقباض است ، دهلیز در حال پر شدن و انبساط است . بنابراین بطن راست با دهلیز راست و بطن چپ با دهلیز چپ مانند یک الاکلنگ کار می کنند .
هر قلب دارای چهار دریچه است و به کمک این دریچه ها ( شیرها ) مسیر خون را مشخص می کند . دو عدد از این دریچه ها خون را از دهلیز ها به داخل بطن ها و دو عدد دیگر همیشه خون را به بیرون از قلب هدایت می کنند . این دریچه ها خون را همیشه به سمت جلو سوق می دهند و جریان به صورت برگشتی وجود ندارد . آنها باز می شوند تا خون به جلو برود و قبل از برگشت خون ، بسته می شوند و اجازه برگشت خون را نمی دهند .
گردش خون عامل اصلی زنده ماندن موجودات است . خون از طریق سرخرگ ها و سیاه رگ ها در سرتاسر بدن جاری می شود . خون تازه از طریق سرخرگ ها به اندم ها میرسد و خون عاری از اکسیژن از طریق سیاه رگ ها به قلب و از آنجا به ریه ها باز می گردد . جریان خون میان قلب و ریه و کل اندام را ، گردش خون می نامند .
سمت چپ قلب ، خون تازه را به بدن میفرستد و سمت راست آن خون عاری از اکسیژن را به داخل شش ها می فرستد تا با اکسیژن تازه ترکیب شود . صدای تیک تاک قلب شما ، گویای این فعالیت دائمی است که زندگی شما را تضمین می کند . شما می توانید با نبض خود از طریق مچ دست یا جاهای دیگر بدن ، تعداد این تیک تاک ها را بشمارید .
تعداد ضربان قلب در یک دقیقه وقتی که استراحت می کنید بین 70 تا 100 عدد باید باشد . وقتی شروع می کنید به دویدن یا یک فعالیت بدنی دیگر ، ضربان قلب شما تندتر می شود . زیرا باید اکسیژن بیشتری را به اندام های شما برساند .
شما می توانید با رعایت نکات زیر ، قلب شاداب تری داشته باشید :
- به یاد داشته باشید که قلب یک ماهیچه است . اگر می خواهید ماهیچه قوی داشته باشید باید ورزش کنید: حداقل روزانه 30 دقیقه ! گرچه برای قلب بسیار جوان شما ، یک ساعت ورزش ، اثر بهتری دارد .
- غذای سالم بخورید . یعنی چربی و اسیدهای اشباع شده کمی داشته باشد .
- روزانه از غذاهای فیبر دار ، میوه جات و سبزیجات مرتب بخورید .
- از نوشیدن نوشابه ها و نوشیدنیهای حاوی قند و شکر پرهیز کنید .
- دخانیات مصرف نکنید . نه به صورت تفریحی و نه جدی ، هرگز !
مجله پزشکی مادر
منبع: www.kidshealth.com