سه ماهه سوم از هفته 29 تا آخر هفته 40 است که عمدتا در این زمان ( کمی زودتر یا دیرتر) به زایمان و تولد نوزاد ختم می شود، درسه ماهه سوم چون جنین رشد بیشتری می کند قدری احساس فشار روی معده ومثانه وجود دارد. پیدایش ورم مختصری در قوزک پا دراین دوره طبیعی است معمولاً با استراحت برطرف می شود. درسه ماهه سوم مادر می تواند به فعالیتهای روزانه خود ادامه دهد و لیکن بلند کردن یا حمل وسایل سنگین برای او ممنوع می شود.
در پایان شش ماهگی، طول قد جنین در حدود ۲۷٫۵ تا ۳۰ سانتیمتر وزن آن در حدود ۶۰۰ تا ۷۲۰ گرم میرسد. سه ماهه آخر دوران بارداری در خلال سه ماهه آخر دوران بارداری وزن مادر نباید بیش از معمول زیاد شود. اضافه وزن مادر در تمام دوران حاملگی نباید از ۱۱ کیلوگرم زیادتر گردد که ۳٫۵ کیلو گرم آن خود جنین است. در این دوران است که انقباضهای رحم زیادتر خواهد شد و این انقباضات معمولا بدون درد است و سبب میشود که رحم گشاد شود. تا جنین در حال رشد را در خود جا میدهد.
در سه ماه آخر دوران بارداری، جنین از مادر خود، از راه جریان خون جفت، مادهای به نام پادتن دریافت میدارد. که نوزاد را برای مدتی در مقابل بعضی از بیماریها مانند سرخک، سرخچه، مخملک، آنفولانزا و حتی بیماریهای ویروسی مثل سرماخوردگی محفوظ و مصون میدارد. پادتن نیز از راه آغوز و حتی از طریق شیر مادر نیز به کودک میرسد. و این مصونیت نسبی در کودک وجود دارد تا زمانی که به کودک واکسن زده شود.
هفته 29:
کودک در این هفته تمام فضای رحم را اشغال می کند. رشد کودک از این هفته به بعد کمتر از یک سانتی متر در هفته است. از این هفته به بعد هفته ای 200 گرم به وزن کودک اضافه می شود. وزن جنین حدود1200 گرم است، کودک روزانه نیم لیتر ادرار وارد مایع آمنیوتیک می کند و همچنین از این هفته شروع به تنظیم دمای بدن خویش می کند.
هفته 30:
در این هفته جنین بسیار هوشیار نسبت به محیط اطراف است و تاریکی و نور محیط بیرون را تشخیص می دهد، وزن جنین در این هفته حدود 1400 گرم است وقدش 37 تا38 سانتی متر است.
هفته 31:
ناخن کودک در این هفته به انتهای انگشت میرسد لایه چربی زیر پوست کاملتر شده وزن جنین هم حدود 1600 گرم است.
از این هفته به بعد موهای کرکی و ورنیکس (ماده مومی شکل پوشانده بدن کودک) شروع به محو شدن می کنند.
هفته 32:
در این هفته و هفته های آخر شنوایی کودک ارتباط کاملی با دنیای بیرون از رحم برقرار می کند، در میان صداهای خارجی او به صدای مادر عادت کرده و پس از تولد با شنیدن صدای مادر, صدای وی را تشخیص می دهد، وزن کودک حدود 1800 کرم و قدش 39 سانتی متر است.
هفته 33:
از این هفته اگر کودک بدنیا بیاید مشکل کمتری از نظر تنفسی خواهد داشت، ولی حتما نیاز به دستگاه انکوباتور دارد زیرا چربی زیر پوستی هنوز کم است. وزن جنین حدود 2000 گرم وقدش 41 سانتی متر است.
هفته 34:
پوست کودک کم کم به رنگ صورتی در می آید و ریه های کودک به بلوغ کامل می رسند، وزن کودک حدود2200 و قدش 42.5 سانتی متر است.
هفته 35:
از این هفته تا هفته های آخر بارداری لایه چربی بیشتری زیر پوست کودک بخصوص اطراف شانه اورا در بر می گیرد، وزن کودک حدود 2500 گرم است.
هفته 36:
تمام اعضای کودک در این هفته به بلوغ می رسند، قد جنین حدود 45 سانتی متر و وزنش بالغ بر 2700 گرم است.
هفته 37:
از این هفته به بعد هر روز باید آماده باشید، ساک بیمارستان را ببندید, تلفن های ضروری را در دسترس قرار دهید. وزن کودک حدود 2900 گرم است.
هفته 38:
اگر فرزند شما پسر باشد در این هفته بیضه های او در داخل کیسه بیضه قرار می گیرد، وزن جنین حدود 3100 گرم است. در حدود ۱۰ تا ۱۴ روز قبل از زایمان سر جنین به داخل لکن نزول پیدا میکند و این تغییر وضع سبب راحتی مادر میگردد زیرا دیگر رحم به پرده دیافراگم و ریه مادر فشار نخواهد آورد. در این زمان گهگاه دردهایی شبیه درد زایمان ولی نه چندان شدید احساس میکند.
هفته 39:
روده های کودک در این هفته پر از مواد دفعی می باشد این مواد به رنگ سبز تیره و چسبناک است در طی 2 هفته اول تولد, کودک آن را دفع می کند. گاهی در اثر فشار طی زایمان ممکن است این ماده دفع شود. وزن جنین در این هفته حدود 3250 گرم است.
هفته40:
در زمان تولد پوست کودک ممکن است در ابتدا آبی رنگ باشد و سر کودک در بدو تولد ممکن است شکل نامنظمی داشته باشد این وضعیت اغلب به علت عبور از کانال زایمانی است و بعد از این سر کودک در تمام مراحل زندگی اش شکل ثابتی دارد. وزن کودک در این هفته حدود 3500 گرم و قدش حدود 50 سانتی متر است.
البته توجه داشته باشید که وزن و قد تقریبی هستند و از نوزادی به نوزاد دیگر فرق می کند
گروه خبرنگاران مجله پزشکی مادر، سیمین شاه نظری