ناتوانی جنسی (Impotence or Erectile Dysfunction) در مردان به ناتوانی دائمی یا گذرا در رسیدن به نعوظ (Erection) کافی ویا حفظ آن برای فعالیت جنسی گفته می شود.

بنابراین در ابتدای مراجعه بیماران باید دید بیمار دقیقا از چه مشکلی شکایت دارد زیرا ممکن است مشکل اصلی او انزال زودرس(Premature Ejaculation) یا کاهش میل جنسی(Libido) یا نرسیدن به اوج لذت جنسی (Anorgasmia) یا نداشتن انزال(Anejaculation) باشد.

شیوع
این مشکل به ویژه در سنین 40 تا 70 سالگی بسیار شایع است. مثلا در یک مطالعه 52% مردان در همین محدوده سنی درجاتی از ناتوانی جنسی را گزارش کرده اند. (17% خفیف, 25% متوسط و حدود 10% ناتوانی جنسی کامل). ناتوانی جنسی کامل در 40سالگی 5% و در 70 سالگی حدود 15% گزارش شده است.

عوارض
اثرات و عوارض این مشکل می تواند بسیار عمیق باشد و علاوه بر اثرگذاری بر اعتماد به نفس و روحیه و خلق فرد ممکن است باعث ایجاد اختلاف یا تعارض در ارتباط با شریک جنسی گردد و حتی در برخی موارد منجر به جدایی گردد. گاهی مشاهده می شود که شریک جنسی بیماربه دلیل برآورده نشدن خواسته هایش به سمت ارتباط با افراد دیگر کشیده میشود که این مساله خود عوارض جدی و مخربی برای هر دو طرف و بنیان خانواده دارد. پس با در نظر گرفتن مجموع این نکات نتیجه گیری میشود که تشخیص و درمان زودهنگام این بیماری و پیگیری پس از آن بسیار ضروری و مهم میباشد.

مکانیسم نعوظ
به زبان ساده عامل ایجاد نعوظ یا ارکشن پمپ شدن شدید خون به درون اجسام غاری آلت و ممانعت از خروج آن توسط بسته شدن مسیر سیاهرگ ها میباشد. بنابراین در دو حالت کلی اختلال نعوظ ایجاد میشود:
1) کاهش یا قطع جریان سرخرگی که در آن خون به خوبی وارد آلت نمی شود.
2) بسته نشدن مسیرهای سیاهرگی و نشت خون وارد شده به آلت به خارج.

علل و تشخیص
بعضی از بیماریها مانند: دیابت, افزایش فشار خون, تصلب شرایین, اختلالات تیرویید, ضربه ها, اختلالات روحی و عصبی مانند افسردگی و ... می توانند عامل ایجاد ناتوانی جنسی در مردان باشند.

شرح حال کمک زیادی به کشف علت بیماری میکند به عنوان نمونه در کسانی که نعوظ صبحگاهی کامل وخوبی دارند ولی در طول مدت بیداری اختلال نعوظ دارند عوامل روحی و عصبی مانند استرس بیشتر مطرحند.
بسیاری از دارو ها نیز می توانند عامل ایجاد ناتوانی جنسی در مردان باشند.
در معاینه این بیماران باید نکاتی مانند صفات ثانویه جنسی(رویش ریش و سبیل و موهای ناحیه تناسلی و زیر بغل و ...) اندازه آلت و بیضه ها و ... را مدنظر داشت.

برای بررسی اولیه نیاز به درخواست آزمایشاتی مانند قند خون ناشتا, چربی خون, تستهای تیرویید, بررسی پروستات در افراد بالای 50 سال و ... می باشد.
از جمله علل دیگری که میتوانند باعث اختلال نعوظ گردند می توان به کشیدن سیگار, مصرف الکل, چاقی, اعمال جراحی روی پروستات و مجرا, دوچرخه سواری طولانی مدت و ... اشاره نمود.

پس از بررسی اولیه توسط پزشک یا درمان شروع میشود یا نیاز به بررسی های تکمیلی مانند سونوگرافی داپلر, عکس رنگی با تزریق ماده رنگی درون آلت, آنژیوگرافی و ... می باشد.

دکتر پیمان صالحی،جراح و متخصص کلیه و مجاری ادراری و ناباروری