آیا والدینی هستند که گاهی از تلویزیون برای پر کردن وقت کودکشان استفاده نکرده باشند؟ از همه اینها گذشته والدین با هزاران تقاضا رو به رو هستند. زمانی که شما مشغول تهیه شام یا مشغول انجام کارهای خانه هستید یا به تنهایی نیاز دارید، تلویزیون میتواند کودک خردسال شما را سرگرم کند.
با این حال، احتمالاً این را نیز میدانید که محدود کردن زمان تماشای تلویزیون برای خردسالان از اهمیت برخوردار است. این اهمیت تا چه حد است؟ در مطالعه 1314 کودک در سال 2010 مشخص شد که هر چقدر کودکان بین 2 تا 5 ساله زمان بیشتری را صرف تماشای تلویزیون کنند، در سن 10 سالگی کمتر به ورزش روی میآورند. تماشای زیاد تلویزیون همچنین با افزایش شاخص توده بدنی (BMI) و نیز مصرف میان وعده های کم ارزش و نوشیدنیهای بدون الکل ، مربوط است. شاخص توده بدنی سنجش وزن نسبت به قد است.
با شدت یافتن عادت تماشای تلویزیون، دور کردن کودکان از تلویزیون کار بسیار دشوارتری است. بنابراین سالهای پیش از دبستان ،زمان مناسبی است تا عادتهای خوبی را در خصوص تماشای تلویزیون در کودک خود پرورش دهید. در زیر روشهایی را برای محدود کردن تماشای تلویزیون و در نظر گرفتن فعالیتهای بهتر برای کودک ، شرح می دهیم:
جایگزینهای مناسب به جای تلویزیون برای کودکان پیش دبستانی
البته کودک خردسال شما باید بخش زیادی از زمانش را صرف بازی، یادگیری و ارتباط با شما [والدین] و افراد دیگر کند. اما زمانی که شما مشغول کارید، سعی کنید وقت کودک خود را با فعالیتی به غیر از تلویزیون پر کنید.
در صورت امکان کودک خود را در انجام کارهای خانه با خود همراه کنید. او میتواند با جاروی کوچکی قسمتی از اتاقی را که شما مشغول جارو کردن آن هستید، جارو کند. او میتواند مبلمان را گردگیری کند یا با جاروبرقی اسباب بازی مشغول شود. اگر کودک شما میخواهد آشپزی شما را تماشا کند، میتواند نام و رنگ غذاها را یاد بگیرد. یا وظایف کوچکی را مثل اضافه کردن مواد غذایی یا مخلوط کردن آنها را به او محول کنید.
سبدی مخصوص برای اسباب بازیهای کودکتان داشته باشید. این سبد را پر از چیزهایی کنید که کودک شما را برای مدتی سرگرم کند : مثل کتاب، پازل و اسباب بازی. این سبد را در کمدی دور از چشم قرار دهید و تنها زمانی که واقعاً به آن نیاز دارید، بیرون آورید. این کار کودکتان را برای مدت زمانی طولانی مجذوب خواهد کرد.
سی دی را پخش کنید.چند نوار یا سی دی مخصوص پخش داستانهای خوب کودکانه خریداری کنید تا زمانی که شما مشغول کار هستید، کودک خردسالتان به داستانهای آن گوش دهد، یا میتوانید صدای خودتان را به هنگام خواندن داستان مورد علاقه فرزندتان ضبط کنید. این کار به پرورش مهارتهای شنیداری کودکتان نیز کمک میکند.
شش راه حل برای کنترل زمان تماشای تلویزیون برای کودکان زیر پنج سال
بر اساس رهنمونهای آکادمی پزشکی اطفال امریکا، کودکان 2 سال به بالا نباید بیش از یک یا دو ساعت به تماشای تلویزیون بنشینند. نکته های زیر میتواند به پرورش عادت صحیح تماشای تلویزیون در کودک شما کمک کند:
1- در خصوص تنها تماشاکردن تلویزیون کودک، عاقلانه عمل کنید.
دکتر دونالد شیفرین استاد بالینی پزشکی اطفال در دانشکده پزشکی دانشگاه واشنگتن در سیاتل و عضو کمیته ارتباطات آکادمی پزشکی اطفال امریکا میگوید: «اگر لازم است از تلویزیون به عنوان یک سرگرمی بهره بگیرید، مراقب باشید که چه مدت زمانی را کودکتان پای آن مینشیند». برنامه ای آرام و آموزشی را انتخاب کنید که از مشخصه های آن آواز و رقص باشد.
2- از تله های تبلیغاتی اجتناب کنید.
کودکان هر ساله 40000 آگهی تبلیغاتی را در تلویزیون تماشا میکنند و بر اساس تحقیقات آکادمی پزشکی اطفال امریکا، کودکان زیر شش سال تفاوت میان آگهیهای تبلیغاتی و برنامه واقعی را نمیدانند. بنابراین با انتخاب برنامه های غیر تبلیغاتی یا ویدئوهای آموزشی به جای پخش برنامه های تبلیغاتی کودک را از معرض این تبلیغات دور کنید . یک مطالعه نشان داد که از میان بیش از 12000 آگهیهای تبلیغات مواد غذایی، 67 درصد آنها متعلق به غذاهای ناسالم است. اکثریت این آگهیهای تبلیغاتی در خلال برنامه های کودک پخش میشدند.
3- با کودکتان به تماشای تلویزیون بنشینید.
دکتر شیفرین در مصاحبه ای با WebMD میگوید : ابتدا برنامه یا دی وی دی مناسب سن فرزند خود پیدا کنید و سپس با هم دیگر به تماشای آن نشسته و لذت ببرید. به این ترتیب تماشای تلویزیون به رویدادی تبدیل میشود. پس از اتمام برنامه در برابر عوض کردن کانالهای تلویزیون مقاومت کنید و در عوض تلویزیون را خاموش و به کاری پرتحرکتر بپردازید.
4- دلیل خاموش کردن تلویزیون را به فرزندتان بگویید.
دکتر شیفرین میگوید: «ممکن است بگویید، میخواهم تلویزیون را خاموش کنم چون نمیخواهم تمام مدت تلویزیون حواس مرا پرت کند. به او بگویید به اندازه کافی تلویزیون تماشا کردهایم و بر ارزشهای خانوادگی تأکید کنید و کارهایتان را توضیح دهید». اما قبل از تماشای تلویزیون، مطمئن شوید به فرزند خردسال خود بگویید چند تا برنامه خواهید دید. بچهها باید بدانند چه در انتظار آنهاست.
5- از تلویزیون برای تشویق به انجام فعالیتهای پر تحرک استفاده کنید.
اگر شما نگران آن هستید که فرزند خردسال شما به اندازه کافی ورزش نمیکند، دی وی دی ورزشی یا بازیهای پر تحرک دستگاه های بازی که بازیکنان را به بلند شدن و حرکت در طی بازی وامیدارد، در نظر بگیرید و این ورزشها را با فرزندتان انجام دهید. دکتر مایکل برادی رئیس کمیته انجمن روانپزشکی کودکان و نوجوانان و استاد دانشکده پارک دانشگاه مریلند میگوید: «کودک شما در این سن، تنها با همراهی شما به فعالیت خواهد پرداخت».
6- الگوی درستی برای او باشید.
اگر شما نمیخواهید که کودک خردسال شما وقت زیادی را صرف تماشای تلویزیون کند، بنابراین شما هم نباید این کار را انجام دهید. تلویزیون را از اتاق خواب خود و اتاق آنها خارج کنید. از روشن کردن تلویزیون در بدو ورود خود به خانه و روشن گذاشتن آن در زمان ترک خانه خودداری کنید؛ حتی زمانی که کودک در حال تماشای آن نیست. بر اساس تحقیقات انجام گرفته توسط آکادمی پزشکی اطفال امریکا، هنگام صرف غذا تلویزیون را خاموش کنید. برادی بیان میکند: «تلویزیون به صدایی پس زمینه تبدیل میگردد که والدین باید جای خالی آن ا پر کنند. بنابراین، این مسئله به یک عادت تبدیل میشود.»
گروه ترجمه مجله پزشکی مادر، سمیرا قاسمی
منبع: webmd.com