علت دقیق بروز سندرم روده تحریک پذیر یا IBS هنوز برای پزشکان مشخص نشده است. هیچ ناهنجاری در دستگاه گوارشی افراد مبتلا به IBS مشاهده نمی‌شود، اما عملکرد روده‌ها معمولا غیرعادی و ناهنجار است.

داخل روده انسان سرشار از باکتری‌های خوب و بد است که حرکات دودی روده‌ها را تنظیم می‌کنند. اگر شما روده‌های خود را با رساندن مقدار کمی از باکتری‌های "خوب" تقویت کنید، ممکن است این کار به کاهش بروز علائم IBS در شما کمک کند.

IBS: پروبیوتیک‌ها چیستند؟

پروبیوتیک‌ها گونه‌ای از جانداران میکروسکپی (باکتری) هستند. این باکتری‌ها را می‌توان بصورت نوعی مکمل غذایی برای کمک به بدن در مبارزه با باکتری‌های بد و تسکین دستگاه گوارشی تحت فشار توسط IBS، مصرف کرد. پروبیوتیک‌ها را می‌توان بصورت کپسول یا پودر و همچنین به همراه ماست، شیر و دیگر غذاها مصرف کرد.

دکتر نورمن گلینسکی متخصص بیماری‌های معده و روده و دانشیار پزشکی داخلی از دانشگاه سین سیناتی اوهایو می‌گوید، "پروبیوتیک‌ها معمولا موادی بی‌ضرر شامل انواع باکتری‌های خوب هستند که روده‌ها را اشغال کرده و می‌توانند از طریق مکانیسم‌ها مختلف بر بروز علائمIBS تاثیرگذار باشند".

IBS: پروبیوتیک‌ها چگونه کار می‌کنند؟

دکتر گلینسکی می‌گوید،"IBS در حقیقت در اثر وضعیتی به نام دیس موتیلیتی یا ناهماهنگی روده‌ها پیش می‌آید". "متخصصان بیماری‌های روده عقیده دارند که برخی بیماران مبتلا به IBS ممکن است از زیادی باکتری‌های بد که به عوارض سندرم روده تحریک‌پذیر کمک می‌کنند رنج ببرند. اگر ما بتوانیم این باکتری‌های بد را از بین برده و روده‌ها را با باکتری‌های مفید پرکنیم، ممکن است نتایج خوبی برای بیماران داشته باشد".

با اینکه برخی مطالعات نتایج خوبی را در بیماران نشان داده و از کاهش علائم بروز IBS خبر می‌دهند ولی دانشمندان هنوز بطور کامل فواید این جانوران میکروسکپی را در کاهش بروز علائم سندروم روده تحریک پذیر نمی‌دانند. تصور دانشمندان بر این است که پروبیوتیک‌ها به روش‌های مختلفی کار می‌کنند. مثلا با تولید موادی به نام باکتریوسین (باکتری کش) که باکتری‌های خارجی را از بین می‌برند، از میزان باکتری‌های مضر می‌کاهند.

گلینسکی تاکید می‌کند که، "هنوز مشخص نشده است که آیا این مکمل‌ها برای درمان در طولانی مدت مؤثر اند یا خیر، اما عوارض جانبی کاربرد این روش (البته بجز هزینه خرید آنها) به مراتب پایین است. این مکمل‌ها بعنوان داروهای مطمئن با احتمال کارکرد در برخی بیماران شناخته می‌شوند".

IBS: چه کسانی بیشتر از پروبیوتیک‌ها سود می‌برند؟

از آنجایی که مصرف پروبیوتیک‌ها هیچ ریسک و خطری را بهمراه ندارد، همه بیماران مبتلا به IBSمی‌توانند، با توصیه پزشک آنها را مصرف کنند. اما احتمالا برخی از بیماران IBS بیشتر از دیگران نتیجه خواهند گرفت.

گلینسکی می‌گوید، "در کل مطالعات نشان داده‌اند که پروبیوتیک‌ها در بیماران مبتلا به IBS اسهالی بیشتر از دیگر انواع IBS‌ها مؤثر بوده‌اند". بیماران دیگر IBS معمولا از یبوست رنج می‌برند؛ البته نوعی دیگر از IBS هم وجود دارد که هم با یبوست و هم با اسهال همراه است.

IBS و پروبیوتیک‌ها: عقل سلیم

با‌اینکه مصرف پروبیوتیک‌ها خطر آنچنانی ندارد، اما این دلیل نمی‌شود که بدون مشورت با پزشک به درمان IBS با آنها بپردازیم. گلینسکی می‌گوید، "بیماران به هیچ وجه نباید برای مدت طولانی خود درمانی کنند".

و افرادی که بدون اطمینان از ابتلا به IBS این داروها را مصرف می‌کنند نه تنها به خود خدمتی نکرده‌اند بلکه ممکن است با مصرف پروبیوتیک‌ها به خودشان آسیب هم بزنند. برخی از علائم دیگر بیماری‌های وخیم ممکن است به اشتباه بجای علائم ابتلا به IBS گرفته شوند.

گلینسکی توصیه می‌کند که، "به محض مشاهده هرگونه علائم بیماری‌های مزمن حتما با پزشک خود مشورت کنید".

IBS و پروبیوتیک‌ها: با پزشک معالج خود مشورت کنید

اگر برای کنترل علائم IBS خود مشکل دارید (بویژه زمانی که از اسهال مزمن رنج می‌برید) پروبیوتیک‌ها می‌توانند در تعادل میزان باکتری‌های بد و خوب در روده‌ها به شما کمک کنند. هرچه باکتری‌های مفید ، بیشتر باکتری‌های بد مسبب بروز علائم IBS را از بین ببرند، شما درد و رنج کمتری را تحمل خواهید کرد.

اگر تابحال برای کنترل علائم IBS خود با پزشک مشوت نکرده‌اید از همین حالا شروع کنید. با اینکه پروبیوتیک‌ها می‌توانند در کاهش درد به شما کمک کنند، اما باید مطمئن شوید که با مصرف آنها بیماری خطرناک‌تری را پنهان نمی‌کنید.

با وجود اینکه باکتری‌های بد می‌توانند دستگاه گوارشی شما را ناراحت کنند، اما باکتری‌های خوب می‌توانند به کاهش درد‌های شکمی شما کمک کرده، مشکلات گوارشی را کاهش دهند و از بروز مکرر علائمIBS جلوگیری کنند.

گروه ترجمه مجله پزشکی مادر، بابک حسینی نژاد
منبع: medicinenet.com