اصولا تعداد وعده ها و میان وعده های غذایی در ماه مبارک رمضان باید مانند سایر روزهای سال باشد. به عبارت ساده تر توصیه می شود که حداقل 5 تا 6 وعده و میان وعده ( هرچند کوچک ) در فاصله بین افطار تا سحر تنظیم شود. یعنی به هیچ وجه نباید فقط وعده افطار و سحر داشته باشید.
روزه بدون سحر واقعا ظلم به فرد روزه دار است و سلامت این افراد در طول ماه رمضان و هم بعد از آن به طور جدی به خطر می افتد. بنابراین فرایند تغذیه سالم و اصول کلی تغذیه ، در ماه رمضان هم باید رعایت شود.

وعده افطاری و شام :
چون در حال حاضر و در این فصل افراد روزه دار 15 تا 16 ساعت ناشتا هستند توصیه می شود هنگام افطار ابتدا روزه خود را با یک نوشیدنی نسبتا گرم مثل شیر یا چای گرم و البته کمرنگ همراه یک ماده غذایی شیرین مانند خرما ، حلوا ، بیسکویت یا شیرینی های ساده باز کنند.

دلیل توصیه به خوردن ماده غذایی شیرین این است که قند خون فرد روزه داری که ساعت های زیادی را در این روزهای گرم ناشتا بوده به شدت افت می کند و این افت قند خون با خوردن یکی از مواد شیرینی که به آنها اشاره شد به سرعت جبران می شود اما مصرف این گونه شیرینی ها باید به مقدار کم و متعادل باشد.

بعد از نوشیدنی گرم ، یک وعده سبک مثل صبحانه یعنی نان و پنیر و گردو و سبزی خوردن آن هم به مقدار کم خورده شود.

فقط باید مراقب بود که در این مرحله از خوردن غذای زیاد و نیز تند تند غذا خوردن پرهیز شود . بعد از این مرحله شما می توانید با اندکی استراحت ، مقداری میوه یا لبنیاتی مثل ماست بخورید و بعد به فکر شام باشید. یک شام سبک و کم چرب مثل سایر اوقات سال همراه انواع سالاد و سبزیجات .

فاصله بین افطار و شام حدود 45 دقیقه مناسب می باشد. این الگوی غذایی و فاصله بین خوردن خوراکی های مختلف ، می تواند بهترین و سالم ترین الگو برای صرف افطار و شام باشد.

برخی افراد به غلط تصور می کنند که مصرف غذاهای پروتئینی در سحر می تواند مدت زمان بیشتری آنها را سیر نگه ندارد در حالیکه در ماه رمضان می بایست قسمت اصلی مصرف مواد پروتئینی و به خصوص گوشت در فاصله افطار تا شام باشد و مواد پروتئینی و گوشتی هنگام سحر زیاد استفده نشود . چون متابولیسم این مواد نیاز به دفع آب از بدن دارد و بنابراین کسی که در وعده سحری غذای گوشتی زیاد یا مواد پر پروتئین مصرف می کند در فاصله کوتاهی بعد از سحر و در میانه روز به شدت احساس تشنگی خواهد کرد.

وعده سحری :
بهتر است سهم اصلی چربی مصرفی روزانه در وعده سحری گنجانده شود. یعنی اگر میخواهید برنج بخورید ، کمی روغن (بر حسب نیاز بدن ) به برنج اضافه کنید و غذاهایی که می توانند یک مقدار چرب تر و با پروتئین کمتری باشند را بخورید. چربی ها جزو آخرین موادی هستند که معده را ترک می کنند و میزان انرژی آنها نسبت به پروتئین و کربوهیدرات بیشتر است. بنابراین می توانند برای مدت بیشتری احساس سیری را در فرد روزه دار تداوم بخشند . پس بهتر است که غذای سحری مانند وعده ناهار و البته با پروتئین کمتر باشد.

سایر غذاهایی که در وعده سحر باید از آنها پرهیز کرد غذاهای شور و پرادویه هستند. این غذاها باعث تشنگی زیاد در طول روز می شوند.

بهترین نوشیدنی هنگام سحری آب است. اگر کم کردن احساس تشنگی در طول روز در وعده سحر به اندازه کافی آب بنوشید و از نوشیدن چای، نوشابه و انواع نوشیدنیهای شیرین و مدر (ادرارآور) بپرهیزید.

میزان مصرف میوه و سبزی در این ماه :
سبزیجات باید در هنگام افطار ، همراه شام و در زمان سحر مصرف شوند. میوه ها را نیز می توان در فاصله افطار تا شام و قبل از خوردن سحری مصرف نمود .

جلوگیری از بوی بد دهان:
یک مقدار بوی دهان در هنگام روزه داری طبیعی است اما مصرف غذاهای خیلی چرب ، سنگین و خوراکی های بودار مثل سیر و پیاز می تواند بوی بد دهان را تشدید کند که با مصرف کمتر آنها و خوردن میوه و سبزی بیشتر و البته رعایت کامل بهداشت دهان و دندان می توان جلوی این بوی نامطبوع را گرفت.

منبع : دکتر محمدرضا وفا ، متخصص تغذیه