تکرر ادرار- قسمت سوم

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟

به دلیل پیچیدگی فرآیند ادرار، علت تکرر ادرار می تواند عصبی، جسمی و یا حتی روانی باشد، به طوریکه پزشک شما نیاز به انجام یک فرآیند کامل تشخیص درمان دارد. برای انجام این کار، او یک معاینه فیزیکی و بررسی انجام خواهد داد و سپس سوالاتی در مورد سابقه پزشکی شما خواهد پرسید، تا اطلاعات جامعی از پیشینه و سابقه علائمی که تجربه نموده اید، بدست آورد.

ممکن است سوالات به صورت زیر باشند:

- الگوی تکرر ادرار (چه زمانی شروع شده است؟ چگونه با شرایط معمولی و طبیعی مقایسه شود؟ آیا در طول روز اتفاق می افتد یا فقط در شب و یا در هر دو مورد؟)

- داروهایی که در حال حاضر مصرف می کنید.

- هر گونه علائم دیگر

- چه مقدار نوشیدنی و مایعات مصرف می نمایید، آیا این مقدار کمتر یا بیشتر از حد معمول است؟

- آیا متوجه هر گونه تغییری در رنگ یا بوی ادرار شده اید؟

- چه مقدار کافئین و الکل مصرف می نمایید و آیا این مقدار اخیرا تغییر کرده است؟

پس از در نظر گرفتن سابقه پزشکی شما و با توجه به هر آنچه که پزشک در معاینه جسمی بدست می آورد، ممکن است برخی آزمایشات نیز انجام شوند مانند:

پزشک ممکن است یک نمونه ادرار از شما بگیرد.

- آزمایش ادرار: برای تشخیص اینکه آیا ترکیبات غیرطبیعی و ناخالصی هایی در آن وجود نداشته باشد.

- تصویربرداری: برای مشاهده دقیق تر داخل بدن

- تست های عصبی: برای تشخیص اختلالات عصبی

- آزمایش ارگان های تناسلی ادراری: برای تست اینکه آیا مثانه، اسفنکتر و مجرای خروجی مثانه، ادرار را به درستی آزاد و ذخیره می نمایند یا خیر؟

تست های ارگان های تناسلی از معاینات ساده و معمولی تا اندازه گیری های دقیق با استفاده از تجهیزات پیچیده را شامل می گردد. آزمایشهای  ساده نیز شامل ثبت فواصل ادرار کردن و یادداشت نمودن میزان ادرار دفع شده و توانایی قطع ادرار در حین ادرار می باشد. اندازه گیری های دقیق شامل تصویربرداری از مثانه برای مشاهدات دقیق تر با استفاده از تجهیزات پیچیده است.

پر نمودن و تخلیه مثانه با استفاده از مانیتورهایی برای اندازه گیری فشار داخل مثانه و استفاده از حسگر هایی برای ثبت فعالیت های عضلات و اعصاب آن ناحیه هم انجام می گیرد. اکثر تست های ارگان های تناسلی نیازی به آماده سازی ویژه ندارند، اگرچه بسیاری دیگر نیز نیازمند این هستند که میزان مایعات مصرفی را تغییر دهید یا برخی از داروهای مصرفی تان را قطع نمایید. ممکن است حتی از شما بخواهند تا با مثانه پر به کلینیک پزشکی بیایید.

درمان تکرر ادرار

اهمیت مراجعه به پزشک و تشخیص او بیشتر به جهت یافتن علت تکرر ادرار است. پس از آن تصمیم به درمان گرفته خواهد شد. به عنوان مثال، اگر علت آن دیابت باشد، پس درمان آن همان درمان دیابت خواهد بود، که هدف آن کنترل نمودن قند خون است. اگر علت عفونت کلیه باشد، پس درمان آن معمولا یک دوره آنتی بیوتیک و احتمالا مسکن خواهد بود. اگر دلیل مثانه بیش فعال باشد، پس چندین راه درمان دارویی برای کنترل آن پیشنهاد خواهد شد و تکنیک های رفتاری نیز در کنار آن ها نیز برای موفقیت درمان موثر خواهند بود. رایج ترین درمان دارویی آنتی کولینرژیک ها هستند که بیش فعالی عضله دترسور را مورد هدف قرار می دهند. این داروها فقط باید تحت نظر پزشک مصرف شوند و ممکن است عوارض جانبی مانند خشکی دهان، یبوست، تاری دید و گیجی در افراد مسنداشته باشند.

سایر درمان ها شامل:

ورزش های تقویت کننده عضلات کف لگن (کگل): این ورزش های منظم روزانه جهت تقویت عضلات لگن و مجاری ادراری و مثانه است. این موضوع بسیار مهم است که روش های صحیح و تمرین در یک مدت مناسب (حداقل 30 تا 80 بار در طول روز برای حداقل 8 هفته ) را آموزش ببینید.

بیوفیدبک: همراه با تمرینات کگل مورد استفاده قرار می گیرد و به بهبود آگاهی و کنترل ماهیچه های لگن کمک می نماید.

آموزش مثانه:هدف آموزش این است که مدت زمان بیشتری ادرار در مثانه نگه داشته شود و در نتیجه کمتر دفع ادرار صورت پذیرد. این کار توسط طولانی تر کردن زمان مراجعه به دستشویی برای تخلیه مثانه صورت می پذیرد و به تدریج در طول دو یا سه ماه انجام خواهد گرفت.

بررسی و ثبت میزان مایعات مصرفی: برای مثال، ممکن است نوشیدن مایعات قبل از خواب دلیلی برای تکرر ادرار در شب باشد.

تغییر رژیم غذایی: منع مصرف برخی مواد غذایی که مثانه را تحریک می نمایند و یا به عنوان ادرار آور عمل می کنند، مثلا کافئین، الکل، شکلات، غذاهای تند و شیرین کننده های مصنوعی. خوردن غذاهایی با فیبر بالا نیز می تواند به کاهش یبوست کمک کند اما از طرفی مثانه بیش فعال را نیز بیشتر تحریک می نماید.

تکرر ادرار می تواند از سرطان مثانه جلوگیری نماید

محققان دانشگاه اسپانیا یک رابطه مستقیم بین بیدار شدن در طول شب برای ادرار نمودن و محافظت در برابر سرطان مثانه ،کشف نموده اند. معمولا مردم در طول شب و هنگامی که در خواب هستند طولانی ترین فواصل ادرار نمودن را دارند. مدت زمانی که عوامل سرطان زا، از جمله توتون و تنباکو، در مثانه باقی می ماند، به منزله یک عامل مهم برای خطر ابتلا به سرطان مثانه می باشد. مطالعات محققان در مورد این مطلب در نشریه بین المللی پزشکی سرطان به چاپ رسید.

نویسندگان این مطلب تاکید نمودند که بهتر است از قرار گرفتن در معرض تمامی عوامل سرطان زا مثلا سیگار کشیدن، جلوگیری شود. بر طبق مطالعات آنان، کسانی که در شب حداقل دو بار برای دفع ادرار بیدار می شوند، خطر ابتلا به سرطان مثانه در این افراد به میزان 40 الی 59 درصد کاهش می یابد. اثر محافظت کننده تکرر ادرار برای هر دو جنس مرد و زن یکسان است.

گروه ترجمه مجله پزشکی مادر، ندا اصلان زاده
منبع: aolhealth.org