اگزما برای بسیاری از پوستهای ملتهب یک امر عادی بوده و رایج ترین شکل آن درماتیتیس آتوپیک است.
این بیماری افراد را درهرسنی می تواند تحت تأثیر قراردهد، گرچه بیشتر درکودکان و85% قبل ازسن 5 سالگی ، شیوع دارد. افرادیکه مبتلا به اگزما هستند، سابقه خانوادگی دارند ویا درخانواده آنها سابقه سایر حساسیت های دیگر مثل آسم و زکام وجود دارد . ارتباط بین این بیماری ها هنوز بطور دقیق مشخص نیست .
بیش از 20% بچه ها ویک الی دو درصد از بزرگسالان اگزما دارند و در دختران اندکی بیش از پسران رایج تراست واین بیماری درهرنسل ونژادی رخ می دهد و ارثی بوده ومسری نیست .
دلیل اگزما چیست ؟
پزشکان دلیل دقیق آن را نمی دانند. اما آسیب های پوستی که عملکرد آن را مختل می کنند وشاید ترکیب شدن اثر این آسیب ها با عملکرد غیر عادی سیستم ایمنی ، عوامل مهمی دربوجود آمدن اگزما باشند. مطالعات نشان داده اند که مردمی که درماتیتیس آتوپیک دارند ،اختلالات ژنی در آنها منجر به غیرعادی شدن برخی پروتئین ها می شودfilaggrin) . این پروتئین درتخریب پوست های نرمال موثر است. بعضی از انواع اگزماها ، براثر تماس برخی مواد با پوست بوجود می آید مثل صابون، لباس، وسایل آرایش ، مواد شوینده ، طلا و یا عرق کردن .
حساسیتهای محیطی ( مثل موادیکه موجب واکنش های حساسیتی می شوند ) همچنین ممکن است باعث بروز اگزما شوند . تغییرات دما یا رطوبت یا حتی فشار روانی می تواند باعث اگزما دربرخی از افراد باشد.
علائم اگزما در بچه ها ، بزرگسالان و نوزادان چیست ؟
اگزما اغلب منجر به خشکی ،قرمزی پوست همراه با خارش و سوختگی می شود، گرچه بنابر نوع آن ،ظاهر این بیماری در اشخاص متفاوت است. دربیشتر مردم معمولا با خارش شدید همراه است . بعضی وقتها ممکن است منجر به آبله ، زخمهای همراه با ترشحات آبکی شود اما منجر به خشکی وپوسته پوسته شدن پوست نیز می شود. خاراندن مکرر محل ضایعه ممکن است منجر به نازک و خشن شدن پوست شود. اگزما در بچه ها و بزرگسالان در قسمتهایی از بدن مثل صورت ، گردن ، زانو ، قوزک پا ، آرنج بروز می کند. درکودکان درقسمت پیشانی ، گونه ، ساعد ، ران ، گردن بیشتر مشاهده می شود . اگزما بعضی وقتها بصورت یک حساسیت خفیف است که فقط چند ساعت یا چند روز طول می کشد.
انواع مختلف اگزما کدامند ؟
ازبین انواع اگزما ، درماتیتیس آتوپیک رایج ترین آن است .
عبارتهای دیگری برای توصیف اگزما وجود دارند که مشخصه آنها ممکن است با علائم درماتیتیس آتوپیک خیلی مشابه باشند که در قسمت پایین به طور خلاصه آمده است.
درماتیتیس آتوپیک چیست ؟
درماتیتیس آتوپیک ، یک بیماری پوستی مزمن بوده که علامت آن خارش و التهاب است و معمولی ترین عامل بروز عامل اگزما ست. این بیماری می آید ومیرود و بستگی به در معرض عوامل قرار گرفتن دارد.
عواملی (ذرات آلرژی زا ) که ممکن است موجب درماتیتیس آتوپیک گردند شامل عوامل محیطی مثل کپک قارچ ، گرده ها ، آلاینده ها ،تماس با محرک هایی مثل صابون ها ، مواد شوینده ، نیکل ( درطلا ) یا عطر، غذاهای حساسیت زا ویا سایر مواد حساسیت زا می شوند .وقتی شروع حساسیت دردوران کودکی باشد ،اگزما را ، اگزمای دوران کودکی می نامند. درماتیتیس آتوپیک درافراد وخانواده هایی بروز می کند که در سایر بیماریهای حساسیتی مثل آسم وزکام سابقه داشته باشند.
اگزمای تماسی
اگزمای تماسی ، یک حساسیت موضعی است که شامل قرمز شدن ، خارش وسوزش قسمتی از پوست است که با مواد حساسیت زا تماس دارد (مواد حساسیت زا که شخص به آنها حساسیت دارد ) یا یک حس سوزش معمولی ناشی از حساسیت به مواد اسیدی یا سایر مواد شیمیایی دیگر است.
نمونه های دیگر حساسیت تماسی شامل، حساسیت به پودررختشویی ، صابون ها ، نیکل ( نیکل موجود درطلا ) وسایل آرایش ، پارچه ، لباس وعطر است .
به دلیل زیاد بودن این مواد که اشخاص با آنها درتماس هستند ، تشخیص عامل حساسیت تماسی مشکل است. بعضی وقتها این بیماری به اگزمای تماسی اشاره دارد ،اگر عامل آن مواد حساسیت زا باشد و بعضی اوقات به اگزمای تماسی تحریکی اشاره دارد وقتیکه عامل آن مواد تحریک کننده باشند.
حساسیت به پیچک وسماق امریکایی مثال دیگری از اگزمای تماسی به مواد حساسیت زا است . افرادی که سابقه خانوادگی دارند، بیشتردرمعرض خطر بروز اگزمای تماسی هستند.
اگزمای سابوریک
شکلی از التهاب پوستی است که دلیل آن مشخص نیست . نشانه های آن تشکیل تکه های زرد ، چرب و زبر در پوست سر ، صورت وبعضی وقتها روی سایر قسمتهای بدن است . شوره سر و فلسهای چربی زرد و ضخیم که حرکت دادن پوسته سرد را مشکل می کند ،مثال دیگری از سابوریک هستند.التهاب بر روی خط گونه و بینی در این بیماری عادی است و همراه با خارش نیست.
این بیماری میتواند درخانواده منتشر شود. فشارهای روحی ، پوست چرب ، کم شستشو دادن بدن با شامپو وشرایط آب وهوایی تمام اینها ممکن است خطر پیشرفت این بیماری را درشخص افزایش دهد ، همچنین یک نوع از این بیماری با ایدز همراه است.
اگزمای سکه ای
ویژگیهای این بیماری ایجاد تکه های گرد و سکه ای شکل برروی پوست است که بیشترروی بازو ، پشت ، کفل ، قسمت پایین ران ایجاد می شود که ممکن است زبر وپوسته پوسته وهمراه با خارش زیاد باشد . این شکل اگزما نسبتا نادر وخیلی کم بوده و بیشتر درمردان پیر اتفاق می افتد . اگزمای سکه ای معمولا بیماری مزمن است. داشتن سابقه حساسیت در شخص و خانواده مثل، آسم یا آلرژی خطر بروز این بیماری را افزایش می دهد.
نورو درماتیس
لکه های دایره ای همراه با خارش است که با خارش های موضعی شروع می شود.( مثل گزش پشه ) وبا خاراندن بدترمی شود. زنان بیشتر ازمردان مبتلا می شوند . ودربین افراد 20الی 50 ساله بیشتر متداول است . این شکل اگزما نتیجه ایجاد تکه های زبر بر روی سر، پایین ران ، کمر ، یا ساعد و نازک شدن پوست است. استرس علائم این بیماری را بدتر می کند.
درماتیتیس استاتیس
حساسیت پوستی درقسمت پایین ران ومعمولا مربوط به اختلال درگردش خون است که به عنوان نارسایی سیاهرگی شناخته می شود. این بیماری تقریبا درمیان سالی و افراد پیراتفاق میافتد. 6 الی 7 % افراد بالاتر از 50 سال تحت تاثیر این بیماری قرار می گیرند و با بالا رفتن سن بروز آن بیشتر می شود . نشانه آن خارش یا لک های قهوه ای مایل به قرمز برروی یک یا هردو پا است. پیشرفت این بیماری منجربه آبله وزخمهایی که همراه با ترشحات آبکی است می شود.زخمها ممکن است درقسمتهای تحت تأثیرقرارگرفته پیشرفت کنند. مشکل گردش خون مزمن باعث افزایش تجمع غیر طبیعی مایع درفضای بین بافتهای بدن درقسمت پا م یشود. این بیماری همچنین به عنوان اگزمای سیاهرگی معروف است.
اگزمای دیسایدروتیک
اگزمای دیسایدروتیک حساسیت کف دست و پاهاست که مشخصه های آن، تاول های عمیق و کاملا واضح همراه با خارش و سوزش است. دلیل آن مشخص نیست این بیماری همچنین به عنوان vasicular palmoplanter dermatitis (ضخیم شدن پوست کف دست بر اثر خراشهای مکرر و اصطکاک ) شناخته می شود.
این نوع اگزما بیشتر درفصلهای تابستان وبهار و درآب وهوای گرمتر پیش می آید و زن و مرد به یک اندازه تحت تاثیراین بیماری قرار می گیرند و در هر سنی رخ می دهد.
گروه ترجمه مجله پزشکی مادر، شهلا آقایانی
منبع: www.skincarephysicians.com