پولیپ روده بزرگ رشد غیر طبیعی بافت روده است که گاهی همانند یک برآمدگی کوچک روی سطح روده خودنمایی می کند و گاهی با یک ساقه باریک به جداره روده متصل است. اندازه قطر آن می تواند بین 2 میلیمتر تا 5 سانتیمتر باشد. گاهی شخص ممکن است بیشتر از یک پولیپ در قسمتهای مختلف روده بزرگ و یا به صورت گروهی همانند خوشه انگور داشته باشد.
آیا پولیپهای روده بزرگ سرطانی هستند؟
بسیاری از پولیپهای روده خوش خیم هستند، به این معنا که به سرطان تبدیل نمی شوند. اما برخی از آنها که به پولیپ آدنوماتوز معروفند ممکن است به سرطان منجر شوند.
چه کسانی دچار پولیپ روده می شوند؟
هرکسی ممکن است به این بیماری دچار شود اما احتمال ابتلا در افرادی که در اینجا ذکر می شود بیشتر است:
- افراد 50 سال به بالا
- افرادی که سابقه قبلی پولیپ روده داشته اند.
- افرادی که در خانواده شان سابقه پولیپ روده بوده .
- افرادی که در خانواده شان سابقه سرطان کولون( روده بزرگ) دارند.
- افرادی که قبل از 50 سالگی سرطان رحم یا تخمدان داشته اند.
همچنین موارد زیر شانس ابتلا به این بیماری را افزایش می دهد:
- خوردن مقدار زیاد غذای چرب
- سیگار
- الکل
- ورزش نکردن
- اضافه وزن
- نداشتن رژیم غذایی پرفیبر
علائم پولیپ روده:
اکثر افراد مبتلا هیچ نشانه ای ندارد و متوجه بیماری نمی شوند تا زمانیکه پزشک در طی انجام آزمایشهای معمولی و یا تست و بررسی متوجه موضوع شود.
اما برخی از مردم، علائم زیر را دارند:
- خونریزی از مقعد که ممکن است شخص متوجه خون در لباس زیر یا روی کاغد توالت بعد از اجابت مزاج شود.
- یبوست یا اسهالی که بیشتر از یک هفته طول بکشد.
- وجود خون در مدفوع که ممکن است رنگ مدفوع را سیاه کند و یا به صورت رگه های قرمزرنگ در مدفوع خود را نشان دهد.
اگر هریک از علائم فوق را داشتید حتما برای بررسی دقیق به پزشک مراجعه کنید.
روشهای تشخیص پولیپ روده:
تزریق باریوم: پزشکی مایعی را که باریوم نامیده می شود قبل از گرفتن عکس با اشعه ایکس ، داخل راست روده قرار می دهد. باریوم باعث می شود که روده در تصاویر عکسبرداری سفید باشد. پولیپها تیره هستند و بنابراین دیدن آنها آسان است.
سیگموئیدوسکوپی: در این آزمایش، پزشک لوله نازک و قابل انعطافی را که یک دوربین به آن متصل است و سیگموئیدوسکوپ نام دارد، داخل روده قرار می دهد و با استفاده از آن قسمت پایین روده بزرگ را بررسی می کند.
کولونوسکوپی: در ابتدا پزشک آرامبخشی را به داخل ورید بیمار تزریق می کند تا فرد در طی انجام کولونوسکوپی احساس خواب آلودگی و آرامش داشته باشد. سپس لوله منعطف و بلندی را که آغشته به ژل روان کننده است و یک دوربین به آن متصل است که تصاویر را بر روی صفحه تلویزیون منتقل می کند، وارد روده می کند.این لوله وسیله ای دارد که چنانچه پزشک، پولیپی مشاهده کرد، به کمک آن می تواند آنرا بردارد.مزیت کولونوسکوپی به سیگموئیدوسکوپی این است که با این روش، پزشک می تواند کل روده بزرگ را مورد بررسی قرار دهد.
توموگرافی کامپیوتری یا CT scan: این روش کولونوسکوپی مجازی هم نامیده می شود.پزشک لوله قابل انعطاف و بلندی را داخل روده بزرگ قرار می دهد.با استفاده از اشعه ایکس و کامپیوتر تصاویری از روده بزرگ گرفته می شود که در صفحه نمایش قابل مشاهده است.در این روش اگر پولیپ وجود داشته باشد، بیمار باید با کولونوسکوپی اقدام به برداشتن آنها کند.
آزمایش مدفوع: مدفوع در آزمایشگاه برای نشانه هایی از سرطان از جمله تغییرات DNA یا خون مورد بررسی قرار میگیرد.
چه کسانی باید برای پولیپ روده آزمایش دهند؟
- افرادی که بالای 50 سال سن دارند
- افرادی که هرکدام از علائمی که در بالا ذکر شد را دارند.
- افرادی که در خانواده شان،سابقه پولیپ یا سرطان روده باشد.
درمان پولیپ روده:
در اغلب موارد، پزشک حین انجام سیگموئیدوسکوپی یا کولونوسکوپی، پولیپ ها را برمیدارد و سپس برای تست سرطان به آزمایشگاه می فرستد.
اگر شخص مبتلا به پولیپ باشد باید به طور منظم و سالیانه معاینه شود.
جلوگیری از پولیپ روده:
پرشکان راه مطمئن و قاطعی برای پیشگیری از پولیپ روده بزرگ نمی شناسند.اما با انجام توصیه های زیر می توان خطر ابتلا به آنرا کاهش داد:
- خوردن بیشتر میوه و سبزیجات و مصرف کمتر غذاهای چرب
- سیگار نکشیدن
- اجتناب از مصرف الکل
- سه روز ورزش در هفته
- کاهش وزن اضافه
- مصرف کلسیم و مواد غنی از کلسیم همانند پنیر، شیر، ماست و بروکلی
- مصرف دوز پایین آسپیرین که البته در این مورد حتما باید با پزشکتان مشورت نمایید.
گروه ترجمه مجله پزشکی مادر، سمن سجادی
منابع: http://digestive.niddk.nih.gov و http://www.netdoctor.co.uk