شرح بیماری
برجس عبارت است از دست رفتن رنگ پوست به صورت لكه‌لكه. تمامي گروه‌هاي قومي و نژادي را مبتلا مي‌كند. غالباً در پوست پشت دست‌ها، صورت و زير بغل ايجاد مي‌گردد. در اواخر دوران كودكي (12-9 سالگي) تا ميانسالي شايع‌تر است.
علايم شايع
ماكول‌ها (نواحي كوچكي بارنگ متفاوت از پوست) يا لكه‌هايي با مشخصات زير:
- صاف، سفيد و غيرقابل لمس با انگشتان هستند.
- گسترش يافته، نواحي بسيار بزرگ، با شكل نامنظم و بدون رنگي را تشكيل مي‌دهند.
- معمولاً در هر دو طرف بدن و تقريباً در جاي مشابهي قرار دارند.
- قطر آنها از 3-2 ميلي‌متر تا چند سانتي‌متر متفاوت است.
- باعث آزار و خارش نمي‌شوند.
- اختلال باعث خاكستري شدن زود هنگام مو مي‌گردد.
علل
احتمالاً بيماري خود ايمن. سلول‌هاي رنگدانه ساز (ملانوسيت) مي‌ميرند و در نتيجه رنگدانه‌اي توليد نمي‌شود.
عوامل افزايش‌دهنده خطر
- سابقه خانوادگي برجس
- بيماري تيروئيد يا غده فوق كليوي
- ديابت شيرين
- بيماري آديسون
- كم‌خوني وخيم
- پركاري و كم‌كاري تيروئيد
- مياستني گراو
- صدمات فيزيكي نامعمول (آفتاب سوختگي شديد، جراحي)
پيشگيري
در حال حاضر قابل پيشگيري نيست.
عواقب مورد انتظار
درمان طولاني و غالباً غير رضايت‌بخش است. رنگدانه دار شدن مجدد به صورت كامل و پايدار به ندرت امكان‌پذير است. درمان شامل استفاده از يك داروي خوراكي به نام پسورالن است. در صورت قطع، بيشتر رنگدانه‌هاي دوباره ايجاد شده معمولاً از بين مي‌روند. پيش‌بيني مقدار بهبودي با درمان امكان‌پذير نيست. افراد جوانتر (زير 30 سال) و افرادي كه زود تحت درمان قرار مي‌گيرند، معمولاً بهتر پاسخ مي‌دهند. يك سال براي ارزيابي نتايج زمان بدهيد.
عوارض احتمالي
اختلال ممكن است هرگز كاملاً از بين نرود و باعث بدشكلي پايدار گردد.
درمان
اصول كلي
- آزمون‌هاي تشخيصي مي‌توانند شامل بررسي ميكروسكوپي پوست با خراش دادن آن در كنار معاينه فيزيكي نواحي مبتلاي پوست باشند.
- اين اختلال خوش‌خيم است و معمولاً تنها يك مشكل زيبايي به شمار مي‌رود. برخي بيماران مبتلا به بيماري محدود مي‌توانند از يك فرآورده آرايشي استفاده كنند.
- ضايعات را با مواد آرايشي ضدآب و ماست بپوشانيد.
- براي محافظت مناطق بدون رنگدانه از آسيب آفتاب از ضدآفتاب داراي قدرت محافظت شماره 15 يا بالاتر استفاده كنيد.
- براي بيماراني كه از ساير درمان‌ها فايده‌اي حاصل نمي‌كنند، ممكن است پيوند پوست پيشنهاد گردد.
داروها
- ممكن است براي شما پسورالن در كنار مواجهه با اشعه فرابنفش (UVA) كه توليد رنگدانه توسط سلول‌هاي رنگدانه‌اي سالم مجاور سلول‌هاي آسيب ديده را تحريك مي‌كند، تجويز شود. تركيب پسورالن و UVA ، PUVA نام دارد. ممكن است نتايج، نااميدكننده باشند و عوارض جانبي شايع هستند.
- ممكن است براي برجس گسترده، هيدروكينون به صورت مونوبنزيل‌اتر تجويز گردد.
فعاليت
محدوديت وجود ندارد.
رژيم غذايي
رژیم غذایی خاصی ندارد.
در چه شرایطی باید به پزشک مراجعه نمود ؟
- اگر خود يا عضوي از خانواده‌تان علايم برجس را داشته باشيد.
- اگر شما دچار علايم جديد و غير قابل توجيه شده‌ايد. داروهاي مورد استفاده در درمان ممكن است عوارض جانبي ايجاد كنند.