سقط راجعه در تعریف عبارت است از حداقل 3 نوبت سقط خودبخودی پی در پی در 3 ماهه اول. طبق توافق عمومی باید به بررسی علت سقط راجعه بعد از 2 یا 3 سقط پشت سر هم پرداخت.

ناهنجاری های کروموزومی شایع ترین علت سقط در سه ماهه اول هستند به طوری که شیوع ناهنجاری های کروموزومی از 60% درسقط های 3 ماهه اول به 7 % در انتهای سه ماهه دوم کاهش می یابد.

به طور کلی علل معلوم و مشکوک سقط راجعه عبارتند از :

1- ناهنجاری های ژنتیک : ناهنجاری های ژنتیک اغلب از نوع جابجایی متعادل است.

مشاوره با کلیه زوج های مبتلا به ناهنجاری کروموزومی درباره آمنیوسنتز ژنتیک یا نمونه برداری از پرزهای کوریونی در حاملگی بعدی برای رد وجود ناهنجاری کروموزومی در جنین الزامی است.

اکثر این زوج ها سرانجام فرزندان طبیعی به دنیا می آورند.

2- نقایص ساختاری رحم : اختلالات آناتومیکی رحم شامل نقص اتصال نامتقارن رحم، رحم دیواره دار، رحم دو شاخ و دی دلفیک می باشد که برای تشخیص آنها از روش هایی نظیر هیستروسالپنگوگرافی، MRI، هیستروسکوپی، سونوهیستروسکوپی و لاپاروسکوپی بهره می برند. در میان این اختلالات نقص اتصال نامتقارن رحم بدترین پیش آگهی را دارد.

3- اختلالات هورمونی : نقص فاز لوتئال (LPD)، افزایش LH، وضعیت هیپر اندروژنیک(افزایش هورمون مردانه) و PCO از علل هورمونی سقط های راجعه می باشند.

4- اختلالات اتوایمیون(خود ایمنی) :سندروم آنتی فسفولیپید موجب مرگ جنین در سه ماهه دوم یا اوایل سه ماهه سوم بارداری می گردد.برای درمان این بیماران از تجویز هپارین در سه ماهه اول پس از اثبات وجود یک رویان زنده توسط سونوگرافی همراه با آسپیرسن با دوز اندک استفاده می شود.در این بیماران پوشش ضدانعقادی با وارفارین بمدت 6 تا 8 هفته پس از زایمان امری حیاتی است.

5- اختلالات ترومبوفیلیک(انعقادی) : اختلالات انعقادی بیش تر با سقط در سه ماهه دوم یا سوم ارتباط دارند.نقص فاکتور لیدن و جهش پروترومبین شایع ترین اختلالات ترومبوفیلیک ارثی مرتبط با سقط هستند.

6- سرویکس(گردن رحم ) نارسا: یکی از علل مهم سقط در سه ماهه دوم می باشد و مشخصه آن اتساع تدریجی و بدون درد سرویکس توام با بر آمدگی و پارگی غشاها و در نتیجه خروج جنینی که برای زنده ماندن بسیار نارس است.

از آنجایی که ناهنجاری های کروموزومی شایع ترین علت سقط در سه ماهه اول هستند پس اولین تست درخواستی برای بررسی علل سقط مکرر در سه ماهه اول کاریوتیپ خواهد بود.

دکتر مهدیه گلستانی – مجله پزشکی مادر
منبع: دنفورث