پلک مهمترین وسیله دفاعی چشم بوده که سطح قدامی آن از پوست و سطح خلفی آن از غشای مخاطی به نام ملتحمه تشکیل می شود. از آنجا که پوست پلک نازکترین پوست بدن می باشد پلکها تحرک زیادی دارند. پلک سبب گسترش اشک و مرطوب نگه داشتن قرنیه می شود.

ناهنجاری های پلک (افتادگی پلک):

افتادگی پلک یکی از ناهنجاری های آناتومیک پلکها می باشد و حالتی است که پلک فوقانی پایین افتاده و شکاف پلکی باریک می شود. افتادگی پلک می تواند یکطرفه یا دوطرفه باشد. همچنین می تواند مادرزادی یا اکتسابی باشد.

درمان:

نحوه درمان به شدت افتادگی پلک، یکطرفه یا دوطرفه بودن و بخصوص غیر متقارن بودن پتوز بستگی دارد اگر پتوز یکطرفه باشد و مردمک توسط پلک پوشیده نشده باشد درمان بهتر است تا رشد کامل پلک و استخوانهای حدقه تا 5 سالگی به تأخیر افتد. اگر عارضه یکطرفه بوده و پلک روی مردمک را بپوشاند عمل جراحی ترمیمی باید هرچه زودتر انجام شود. در افتادگی پلک دوطرفه عمل جراحی معمولاً بین 3 تا 5 سالگی انجام می شود.

مراقبت های بعد از عمل:

عمل جراحی اصلاح پتوز بر روی عضله پلک انجام می شود و گاهی نیز با استفاده از غلاف عضلانی ناحیه ران و یا مواد مصنوعی می باشد.

بعد از عمل پتوز در نگاه به پایین سفیدی چشم بیشتر از طرف مقابل دیده می شود که یکی از عوارض اجتناب ناپذیر عمل است و باید قبل از عمل در مورد آن تصمیم گرفت.

در عمل جراحی پتوز گاهی لازم است عمل در هر دو چشم صورت گیرد در حالی که به نظر شما علائم بیماری یکطرفه است.

پانسمان چشم روز بعد از عمل برداشته می شود و بر حسب معاینه چشم ممکن است روز اول تا سوم چشم پانسمان شود ولی بعد از این زمان به پانسمان یا شیلد نیازی نیست.

در تاریخ های تعیین شده جهت معاینه بطور دقیق مراجعه کنید.

مصرف قطره های چشمی حداکثر تا یک ماه پس از عمل لازم است.

در هر مراجعه داروهای مصرفی را با خود بیاورید و نام آنها را نیز یاد بگیرید.

طرز مصرف قطره و پماد را حتماً از پزشک خود سؤال کنید. مصرف صحیح و به موقع داروهای بعد از عمل به اندازه خود عمل اهمیت دارد. در فواصل خواب (5 الی 6 ساعت) لازم نیست برای چکاندن از خواب بیدار شوید.

در صورتی که نوبت استفاده از قطره ها همزمان باشد پس از مصرف قطره اول 10 تا 15 دقیقه صبر کنید تا اثر لازم را در چشم داشته باشد و سپس قطره بعد را استفاده نمایید.

در جراحی پتوز اغلب تا مدتی چشم اندکی باز می ماند که بایستی شبها با مصرف پماد مانع خشک شدن چشم شد.معمولاً پس از چند ماه چشم با شرایط فوق سازگار شده و نیاز به مصرف پماد نیست.

نماز خواندن از همان روز اول با تیمم بلامانع است.

زمان حمام کردن را از پزشک خود سؤال کنید ولی معمولاً از روز دوم به بعد می توانید حمام کنید.

مطالعه و تماشای تلویزیون و فعالیتهای عادی زندگی همچنین خوابیدن به سمت چشم عمل شده از روز بعد از عمل بلامانع است.

در روزهای بعد از عمل به محض ایجاد درد دائمی چشم، قرمزی، حساسیت به نور و کاهش دید شدید فوراً به پزشک و یا درمانگاه اورژانس چشم مراجعه کنید.

توجه داشته باشید بعضی از عمل های جراحی در کودکان توسط نخ های مخصوصی بطور موقت و جهت جلوگیری از تنبلی چشم، ناشی از بسته بودن پلک انجام می شود لذا با رشد صورت اثر آن عمل از بین رفته و پس از تکمیل رشد صورت اغلب عمل جراحی بایستی تکرار شود و در بار دوم معمولاً از روشهای دائمی تر استفاده می شود.

 قربانزاده بخش چشم بیمارستان امام حسین