لمس درمانی
لمس درمانی، در چهل سال گذشته، موضوع بسیاری از مقالات پژوهشی بوده است. این روش درمانی در طیف گسترده ای از بیماری‌ها، بکار رفته است. انسانها موجودات بسیار پیچیده ای هستند که بطور خلاصه دارای ابعاد وجودی زیراند : بدنی و جسمانی، فکری و ذهنی، هیجانی و احساسی، روحی و روانی.(24 و 26)
طبق مطالعات انجام شده، لمس درمانی در تمامی این ابعاد کارآمد است. طبق یک پژوهش فراتحلیلی مفصل، نحوه تاثیر آن بر هریک از ابعاد وجودی انسان بررسی و بعنوان درمان مکمل پذیرفته شده است. این روش که به لمس یا تماس درمانی و یا شفابخش نامیده می شود در کاهش استرس، اضطراب، افسردگي و انواع دردها موثر شناخته شده است.(25)
مبنای علمی تاثیرات درمانی تماس فیزیکی هنوز کاملا شناخته نشده، اما می توان براساس تغییرات بیو شیمی و بیوفیزیکی بدن توضیحاتی ارائه داد. می دانیم که همه موجودات از خود پرتوهای فروسرخ می تابانند، این پرتوها، در طول موجهای معین که بین تقریبا پنج تا چهارده میکرون اند، به پرتوهای حیاتی و یا پرتوهای رشدی معروفند و کلا در انسانها بصورت گرما ادراک می شوند. حال تصور می شود که یک تماس فیزیکی نوازشگرانه، با گرمایی که در بدن فرد دریافت کننده تولید می کند، موجب تغییرات شیمی و زیستی می گردد. این تغییرات به کمک دستگاه‌های دقیق، قابل اندازه گیری است.(24 و 26)
از بدو تولد، کودک تماس بدنی گسترده ای را از اطرافیان خود، بویژه پدر و مادر، دریافت می کند که در سلامت کلی او، خیلی موثر است، اما همچنان که بزرگتر می شویم، تماسهای بدنی محدودتر می شود و در حد یک عمل دست دادن محدود می گردد. اما همین عمل دست دادن نیز باعث انتقال احساس صمیمیت، امنیت و انرژی مثبت به فرد مقابل شده و از بعد هیجانی بسته به کیفیت آن در کاهش خشم و اندوه و یا ترس و اضطراب طرفین موثر است. از بعد بدنی و نیز بعد روحی روانی نیز لمس بدنی تاثیرات دارونمایی قوی داشته و باعث کاهش درد و احساس شفا و بهبودی و ارتقای سلامت در بسیاری از بیماری های روان تنی می گردد. هر چه کیفیت و مدت تماس بدنی بیشتر باشد، اثرات عمیق تری بر فرد گیرنه می گذارد و به در لایه های عمیقتر وجودی احساس آرامش، امنیت و لذت می بخشد که این احساسها باعث ارتقای کلی کیفیت زیستی فرد می گردد.
اهمیت لمس درمانی در بیماری های صعب العلاج، مانند سرطان نیز نشان داده شده است. در این بیماران اثرات مثبت نوازش در کاهش درد و افزایش میزان تحمل و پذیرش در آنها و کاهش اضطراب و احساس تنهایی و نیز بالابردن روحیه و تعامل اجتماعی بسیار موثر بوده است.
امروزه در آمریکای شمالی، در قالب گروهها ، استفاده از لمس درمانی از طریق در آغوش کشیدن یکدیگر به مدتهای معین، بکار گرفته می شود و اثرات آن در کاهش استرس، اضطراب، افسردگی و نیز احساس تنهایی مشهود است.
پایان قسمت 3 از 5
نویسنده: اسماعیل ابراهیمی، روانشناس بالینی
