مهم نیست چند سال دارید، کافی است که از همین لحظه بیشتر مراقب سلامت خود باشید تا در سالهای بعد، از زندگی سالمتر و با نشاط تری برخوردار شوید. پیری به معنای بازنشستگی، پدر و مادر بزرگ شدن، یا رسیدن به سن خاص سالمندی نیست. اگر چه جسم شما پیر است اما ذهن شما تا هر زمان که اراده کنید، جوان خواهد ماند. حفظ سلامت روان سالمندان در دنیای مدرن امروزی یکی از امور مهم است. سالمندی بیماری نیست، بلکه مرحله ای از چرخه زندگی است و مسائل خاص خود را دارد.

" دکتر منا ارشادی" روانپزشک، کارشناس اداره سلامت روان می گوید: البته از مشخصه پیر شدن، نزول تدریجی عملکرد برخی از دستگاههای بدن نظیر قلبی عروقی، تنفسی، ادراری، تناسلی، غددی، و ایمنی است. پیرشدن به معنای پیر شدن سلولها است. هر سلول دوره عمر مشخص دارد و عوامل ژنتیک و محیط در آن موثرند، کلید اصلی سلامت روان در سالمندان، سلامت جسم در این افراد است، سلامت جسم و روان در سالمندان روابطه ای دو سویه است. افراد با مشکلات و بیماریهای جسمی نظیر دیابت، بیماری قلبی، فشار خون، آرتروز و نظایر آن در معرض اختلالات روانپزشکی بیشتری هستند.

وی در ادامه سخنانش افزود: باور غلط و رایج مردم این است که علائم اختلال در سلامت روان مانند اختلال تمرکز، تحریک پذیری، افسردگی، کاهش انرژی و اضطراب به دلیل سالمندی است. اما در واقع فرایند پیری سالم و پویا شامل تغییر ناگهانی شخصیت افراد و از دست دادن هوش و حافظه نیست. این حالات بیماری محسوب می شود و در صورت وجود چنین نشانه هایی باید به متخصص روانپزشک مراجعه شود.

"دکتر ارشادی" از عوامل بروز اختلال در سلامت روان گفت: اضطراب و افسردگی، عدم تغذیه مناسب، مصرف دخانیات و الکل، اثر سوء برخی داروهای مورد استفاده به علت مشکلات جسمی در سالمندان، تداخل داروهای تجویز شده توسط پزشکان متعدد ، بی تحرکی ، استرس و ناراحتی ناشی از مرگ عزیزن و احساس تنهایی ناشی از آن و بیماری های جسمانی از عوامل اختلال در سلامت روان هستند.

وی با بیان جزئیات بیشتر برای بهداشت روان سالمندان افزود: سالمندان باید به اندازه کافی استراحت کنند، خواب و استراحت کافی به آنها کمک می کند تا ذهنی آرام داشته باشند. حدود 7 تا 8 ساعت در شبانه روز بخوابند. و علاوه بر خواب شبانه، در روز به مدت 30 تا 40 دقیقه بخوابند، زیرا برای تمدد اعصاب و افزایش انرژی به سالمندان کمک می کند.

فعالیت بدنی را از همین امروز شروع کنید، ورزش باعث کاهش بیماریهای مزمن مانند فشار خون، و چربی خون می شود، فعالیت های بدنی منظم و ملایم روزانه نظیر ، پیاده روی به مدت 30 دقیقه در روز سلامت قلب و عروق، استحکام استخوانها، عملکرد تنفسی مناسب، جریان خون مطلوب، وزن ایده آل، تناسب اندام و در نهایت احساس کلی آرامش جسمی و روانی را به ارمغان خواهد آورد.

این روانپزشک همچنین خاطر نشان کرد: به ذهن و مغزتان هم ورزش دهید ، البته برخی از حواس پرتی ها در سنین پیری طبیعی قلمداد می شوند، چون فشار عصبی، اضطراب و زندگی پر مشغله می تواند در حافظه و تمرکز حواس جوانان هم اختلال ایجاد کند. پیری عموما تاثیری در حافظه دراز مدت ندارد، اما می تواند حافظه کوتاه مدت را دچار نقصان کند. شاید تعداد سلولهای مغزی به اندازه 20 سالگی نباشد، سعی کنید ذهنتان را با خواندن انواع جداول و معماها درگیر کنید، برای نوه ها و فرزندان خود قصه بخوانید، فعالیت و مطالعه مستمر داشته باشید و کار با رایانه را بدانید .

دکتر ارشادی همچنین توصیه کرد: در فعالیتهای اجتماعی مختلف شرکت کنید ، خاطرات گذشته خود را برای فرزندان و نوه ها تعریف کنید. در امور خیریه و داوطلبانه شرکت کنید. و رژیم غذایی مناسب داشته باشید و چربیهای منجمد و نمک کم مصرف کنید، و وزن خود را در حد مطلوب نگه دارید، از میوه و سبزیجات و لبنیات استفاده کنید. البته فعالیت جنسی رضایت بخش در سالمندی طبیعی است . سلامت جسم خود را بطور منظم و با مراجعه به پزشک کنترل نمایید و از مصرف دخانیات و الکل بپرهیزید.

مجله پزشکی مادر