آیا مردان سالمند باید تستوسترون مصرف کنند؟

مردان با گذشت سال‌های زندگی دست کم با دو واقعيت ناخوشایند روبرو می‌شوند: افزایش قطر شکم و کاهش میزان تستوسترون.

اغلب ما از خطرات بزرگ شدن شکم  آگاه هستیم. اما آیا کاهش تستوسترون (هورمون جنسی مردانه) با افزایش سن هم عوارضی دارد؟

پژوهشی که اخیرا در اجلاس سالانه متخصصان غدد درون‌ریز آمریکا منتشر شد نشان داد که مردانی که میزان تستوسترون در آنها پایین است نسبت به همردیفانشان با میزان‌های طبیعی تستوسترون 33 درصد بیشتر در معرض خطر مرگ هستند.

آیا این یافته‌ها به معنای آن است که باید برای این مردان درمان جایگزین با تستوسترون تجویز کرد؟ گرچه مصرف مکمل‌های تستوسترون از دهه 1990 در امریکا رشدی انفجاری داشته است، خانم گیل لافلین استادیار پزشکی پیشگیری و خانواده در دانشگاه کالیفرنیای سن‌دیه‌گو  و سرپرست این تحقیق در این مورد چندان مطمئن نیست.

او در مصاحبه‌ای به پرسش‌ها در این زمینه پاسخ می دهد:

در مورد میزان پایین تستوسترون و مشکلات بهداشتی مربوط به  آن چه میدانیم؟

مردان سالمندی که دچار کمبود تستوسترون هستند، میل جنسی کمتر، انرژی کمتر، توانایی کمتر برای تمرکز و میزان پایین‌تر تراکم استخوانی دارند. آنها همچنین دچار تجمع چربی در اطراف قسمت میانی بدن می شوند، و در معرض خطر بالاتر مقاومت به انسولین، سندروم متابولیک و دیابت هستند.

در بررسی ما با در نظر گرفتن سایر عوامل خطرزا؛ مردان با میزان پایین‌تر تستوسترون نسبت به افراد با تستوسترون طبیعی 33 درصد بیشتر در معرض خطر مرگ قرار داشتند. البته توجه داشته باشید میانگین سنی افراد مورد بررسی ما 71 سال بود، یعنی این مردها در گروه سالمندان قرار داشتند.

و شما از این یافته‌ها شگفت‌زده شدید؟

شگفت‌زده؟ نه. خوب ما انتظار خاصی نداشتیم.

میزان پایین تستوسترون با ایجاد شماری از بیماری‌ها در مردانی که زمینه قبلی ایجاد آن را نداشته‌اند، مانند دیابت همراه است.

و مردانی که دچار بیماری عروق تغذیه کننده قلب یا عروق کورونری هستند, نیز میزان تستوسترون پایین‌تری دارند، بنابراین ما می‌دانیم که میزان تستوسترون با این بیماری ارتباط دارد؛ البته ما هنوز مطمئن نیستیم که کاهش احتمال بقا در مردان با تستوسترون پایین به همین  علت باشد.

آیا در جهت مقابل  افراد با میزان بالای تستوسترون احتمال بقای بیشتری دارند؟

نکته بسیار مهمی است. ما شاهدی نیافتیم که داشتن میزان بالاتر تستوسترون اثری حفاظتی داشته باشد. به عبارت دیگر در مردهای با میزان تستوسترون بالا نسبت به میانگین جمعیت خطر مرگ تفاوتی با میزان میانگین نداشت.

به نظر می‌رسد پزشکان به طور فزاینده‌ای برای مردانی که میزان تستوسترون پایین است مکمل‌های تستوسترون تجویز می‌کنند. آیا پژوهش‌ها از دادن تستوسترون اضافی حمایت می‌کنند؟

ما پیشنهاد نمی‌کنیم که مردان در سنین  بالا مصرف تستوسترون را آغاز کنند- حتی آنهایی که میزان تستوسترون آنها پایین است. ما به طور قطعی نمی‌دانیم که آیا مصرف تستوسترون مکمل مفید و بی‌خطر باشد.

ما در حال جمع آوری اطلاعات هستیم، در حال حاضر کارآزمایی بالینی کنترل‌شده و تصادفی با تعداد افراد آزمایش کافی و با قدرت آماری کافی برای نتایج معنادار در این زمینه انجام نشده است.

آیا برای چنین مردانی توصیه‌ای عملی دارید؟

کم کردن چربی‌های اضافی در اطراف شکم و کمر  ممکن است به افزایش تستوسترون بینجامد.

چاقی مرکزی با میزان پایین تستوسترون ارتباط دارد و نشان داده شده است که مردان دچار چاقی مرکزی وقتی بر روی رژیم‌های کاهنده وزن قرار داده می‌شوند میزان تستوسترون در آنها افزایش می‌‌یابد. در حال حاضر ما نمی‌دانیم چرا.

جالب این است که چاقی مرکزی در مردان با کاهش میزان تستوسترون همراه است، در حالیکه چاقی مرکزی در زنان با افزایش میزان تستوسترون همراهی دارد.

و شما اعتقاد دارید که مردان دارای میزان پایین تستوسترون که دچار چاقی اطراف شکم و کمر هستند، می‌توانند تا حدی میزان آن را کنترل کنند؟

بله در واقع می توانند. این امر به شرطی ممکن است که آنها تغییراتی در شیوه زندگی‌شان بدهند- یعنی کاری که همه ما می‌خواهیم انجام دهیم، ورزش بیشتر و تغذیه مناسب‌تر- و کم کردن جربی‌های قسمت میانی بدن. با انجام این کارها بسیاری از سیستم‌ها در بدن آنها بهبود پیدا می‌کند که میزان تستوسترون تنها یکی از آنهاست.

29 درصد مردان در تحقیق شما تستوسترون پایین داشتند. به نظر می‌رسد که در بالای 50 سال کاهش تستوسترون نسبتا شایع باشد؟

درست است. تستوسترون با افزایش سن به طور کلی کاهش می‌یابد. بسیاری از کارشناسان معتقدند در حوالی 60 سالگي حدود 30 درصد مردان نقصان تستوسترون دارند و در آن‌ها علائمی مانند کاهش انرژی، خستگی، ناتوانی در تمرکز، کاهش میل جنسی ظاهر ‌مي‌شود.

در حال حاضر  پژوهش‌های بسیاری در این زمینه در جریان است. و البته آنچه مورد نیاز است یک کارآزمایی بالینی بزرگ با کنترل دارونما است تا در آن آثار استفاده از مکمل‌های تستوسترونی به آزمون گذاشته شود.

منبع: سایت سیمرغ