به گزارش مجله پزشکی مادر ، یک گروه علمی به سرپرستی دکتر مونا گوتیر و تاک ماک در مرکز تحقیقات سرطان Princess Margaret یکی از سرنخ های «چگونگی مستعد شدن زنان (به طور خاص) به سرطان های سینه و تخمدان در اثر جهش ژنی BRCA1» را کشف کردند.
بر اساس مطالعه منتشر شده در مجله طب تجربی، استروژن برای نجات سلول هایی که عملکرد آنها به دلیل استرس اکسیداتیو دچار تغییر شده (فاکتور کاملا تثبیت شده در پیشرفت سرطان) وارد عمل می شود و این جواب معما است. بدون حضور استروژن، سلول های آسیب دیده دچار مرگ طبیعی خواهند شد و در بلند مدت بدن میزبان را تهدید نخواهند کرد؛ اما با حضور استروژن، این سلول ها نه تنها نجات پیدا می کنند بلکه رشد کرده و سرطان های سینه و تخمدان را ایجاد می کنند. هر ساله در کانادا حدود 1000 زن در اثر سرطان های مرتبط با ژن BRCA1 جان خود را از دست می دهند.
به گزارش مجله پزشکی مادر ، این پژوهش، فعل و انفعال بین ژن بازدارنده تومور BRCA1 و تنظیم کننده ارشد Nrf2 (که پاسخ آنتی اکسیدان درون سلول ها را تنظیم می کند) را آشکار می سازد. در سلول های سالم بافتها، به طور عادی ژن BRCA1 با همکاری Nrf2، DNA آسیب دیده را ترمیم می کند و بدین ترتیب سلول ها در برابر استرس اکسیداتیو محافظت می شوند. هرچند در اثر جهش ژن BRCA1، این ژن قابلیت خود را در ترمیم DNA از دست داده و قادر به ادامه همکاری با Nrf2 نیست و لذا کارکرد آنتی اکسیدان این ژن به طور کامل نابود می شود. در بیشتر بافتها، استرس اکسیداتیو حاصله سلول هایی را که کارکرد BRCA1 آنها از دست رفته، از بین می برد. هرچند در تخمدان و سینه که استروژن در آنها حضور دارد، این هورمون به سرعت سلول های فاقد ژن BRCA1 سالم را به کمک Nrf2 نجات می دهد. این سلول های ناسالم مقاومت کافی را در برابر استرس اکسیداتیو جهت بقا و رشد پیدا می کنند. با گذشت زمان، این سلول های نجات یافته فاقد ژن BRCA1 ، به دلیل عدم قابلیت ترمیم DNA جهش های بیشتر و بیشتری را ذخیره کرده و در نهایت منجر به ایجاد سرطان در این بافت ها می شوند.
به گزارش مجله پزشکی مادر ، دکتر ماک کنش Nrf2 را به یک آب فشان سقفی تشبیه می کند که هنگام آتش سوزی تنها شعله های قابل رویت را خاموش می کند (استرس اکسیداتیو) اما مغلوب آتش اصلی می شود (آسیب سلولی). وی می گوید: «پژوهش انجام شده تایید می کند که داروهای ضد استروژن می توانند شروع سرطان های سینه و تخمدان در حامل های حاوی ژن BRCA1 معیوب را دچار تاخیر کنند. از اینرو، مشکل فعلی، پیدا کردن راهی برای محدود کردن فعالیت آنتی اکسیدان استروژن، بدون اثرگذاری بر سایر فعالیت های ضروری این هورمون برای سلامت زنان می باشد. اصلاح این جنبه از عملکرد استروژن می تواند این فرایند چشمگیر شروع سرطان را قطع کرده و همزمان جنبه های مثبت این هورمون را دست نخورده باقی بگذارد».
دکتر گوتیر و ماک با استفاده از موشهایی که ژنهای آنها دستکاری شده، توانستند فعل و انفعال بین ژن BRCA1، Nrf2 و هورمون استروژن در شروع سرطان های زنان را کشف کنند. با آزمایش ارتباط بین BRCA1، استرس اکسیداتیو در این حیوانات جهش یافته و همچنین سلولهای سینه عادی و تومورهای سینه، این دو دانشمند توانستند نتایجی را بدست آورند که در نهایت علت این مساله را شرح می دهد: «چرا فقدان ژن بازدارنده تومور که در حالت عادی در تمامی بافتها فعال است، تنها منجر به سرطانهای سینه و تخمدان می شود؟»
تکه گم شده این معما، استروژن و اثرات دور از انتظار آن بر روی تنظیم آنتی اکسیدان با واسطه گری Nrf2 بود.
گروه ترجمه مجله پزشکی مادر، احسان جمال ریحان
منبع: medicalnewstoday.com