در اینجا به ارائه فهرستی از داروهای تسکین دهنده سردرد هم به شکل تجویزی و نسخه ای و هم داروهایی که بدون نسخه قابل تهیه هستند، اشاره می شود.

داروهای تسکین دهنده سردرد و میگرن به دو گروه عمده تقسیم می شوند. گروه اول داروهایی که برای درمان درد استفاده می شوند. (داروهای بی اثر کننده) وگروه دیگر داروهایی هستند که از ابتدا مانع بروز درد می شوند. (داروهای پیشگیری کننده). داروهای گروه اول زمانی که نشانه ها و علائم سردرد شروع شد، مصرف می شوند، در حالی که داروهای گروه دوم به طور منظم ، گاهی بصورت روزانه، برای جلوگیری از شروع سردرد، استفاده می شوند. این گروه از داروها را می توان هم بدون نسخه تهیه کرد و هم ممکن است به دستور پزشک تهیه و مصرف شوند.

گروه اول: داروهای تسکین دهنده سردرد و میگرن

- NSAID ها (داروهای غیر استروئیدی ضد التهابی): پزشکان معتقدند که این گروه از داروها از طریق مسدود کردن مواد شیمیایی در بدن که باعث التهاب و تورم بافتها و ارسال سیگنال درد به مغز می شود، عمل می کنند. NSAID ها شامل ایبوبروفن، (ادویل، مورتین) و ناپروکسین (آلوو، آناپروکس) می باشند.

آسپرین نیز از انواع NSAID هاست و معمولاً به طور ترکیبی با استامینوفن و کافئین برای درمان سردردهای شدید استفاده می شود. مانند اکسدرین و دیگر محصولات مشابه برای درمان سردردهای میگرنی طراحی شده اند.

سه نمونه از داروهای ضد التهابی که برای دردهای میگرنی تایید شده اند شامل اکسدرین میگرن، ادویل میگرن، و مورفین میگرن می باشند.

عوارض جانبی: شایع ترین عارضه ایجاد شده از مصرف داروهای NSAID ، حالت تهوع، سوء هاضمه و سوزش معده است. همواره این داروها را همراه غذا مصرف کنید تا احتمال ناراحتی های معده را کاهش دهد. مصرف این داروها به مقدار زیاد ، می تواند به کلیه ها آسیب برساند.

- تریپتان ها: اولین انتخاب برای درمان میگرن تریپتان ها هستند. این دارو موجب تنگی و انقباض رگ های خونی می شود و مانع انتشار مواد شیمیایی که به نظر می رسد، عامل بروز میگرن هستند، می گردند. سوماتریپتان (ایمیترکس)، زولمیتریپتان (زومیگ)، التریپتان (رلپاکس) و آلموتریپتان (آزرت) از انواع تریپتانهایی هستند که اغلب مورد استفاده قرار می گیرند. دکتر Joseph Rotella می گوید من به بیماران توصیه می کنم به محضی که هر گونه علامت شروع حمله میگرنی را مشاهده کردند، یکی از قرصهای تریپتان را مصرف کنند. دکتر Joseph Rotella ، مدرس دانشگاه مرکز بهداشت و درمان اسکاتسدیل آریزونا و پزشک خانواده همچنین دارای مجوز در طب فن ماساژ وجابجا کردن ستون فقرات و فیزیوتراپی است.

عوارض جانبی: مصرف بیش از حد تریپتان ها موجب سردردهای بازگشتی ( راجعه) می شود. از دیگر عوارض آنها می توان به حالت تهوع، سرگیجه، ضعف ماهیچه ها و ضربان نامنظم قلب اشاره کرد.

در صورتی که به مقدار زیاد از داروهای مسکن میگرن استفاده می کنید، حتما دستور العمل استفاده از دارو را که روی برچسب آن نوشته شده، کاملاً مطالعه نمایید. دکتر Rotella می افزاید بیمارانی که در حجم زیاد از داروهای مسکن استفاده می کنند، احتمال ابتلا به نوع جدیدی  از سردرد را دارند که به آن سردردهای ناشی از مصرف زیاد دارو می گویند. سردردهای مداوم و آزار دهنده ای که مابین حملات میگرنی بوجود می آیند. دکتر Rotella در خصوص مصرف زیاد دارو هشدار می دهد و توصیه وی محدود کردن مصرف داروهای مسکن و مشورت با پزشک است . در این صورت معمولاً پزشکان مصرف داروهای پیشگیری کننده را بصورت روزانه تجویز می کنند تا نیاز بدن به استفاده از مسکن ها کاهش یابد.

گروه دوم: داروهای پیشگیری کننده

کسانی که اغلب دچار سردرد می شوند و یا دچار سردردهای میگرنی می شوند که به سختی تسکین می یابد، بهتر است از مزایای داروهای پیشگیری کننده، بهره ببرند. داروهایی مانند:

- داروهای ضد تشنج (ضد صرع) : تاپیرامیت (توپاماکس)، دیوالپروکس سودیم (دپاکت) و گاباپنتین (نئورونتین) داروهایی هستند که در ابتدا برای جلوگیری از بروز تشنج ساخته شده بودند ولی بعدها متوجه شدند که این داروها مانع شروع سردردهای میگرنی نیز می شوند. به نظر می رسد برخی از شرایطی که در مغز موجب بروز تشنج می شود، با شرایطی که موجب شروع حمله های میگرنی می شود، یکسان هستند. 

عوارض جانبی: سرگیجه، خواب آلودگی و گیجی ممکن است همزمان با استفاده از داروهای ضد تشنج در افراد ظاهر شود. داروی دیوالپروکس علاوه بر موارد فوق، باعث اضافه وزن و ریزش مو نیز در برخی افراد خواهد شد.

- بتا بلوکر: داروهای گروه بتا بلوکر شامل تیمولول (بولوکادرن)، پروپرانانول (ایندرال) و نادالول (کورگارد)، می تواند در طول ماه ، تجربه حملات میگرنی را کاهش دهد.
عوارض جانبی: سرگیجه، سبکی سر، کسالت، افسردگی، کاهش تمایل به روابط جنسی، کاهش فشار خون و کاهش ضربان قلب در افرادی که از این دارو استفاده می کنند، دیده می شود.

- سد کننده‌های کانال کلسیم: استفاده از این دارو نیز می تواند مانع سردردهای میگرنی شود. برای رسیدن به نتیجه مثبت در خصوص میگرن ، حداقل باید از 2 ماه قبل مصرف این دارو را آغاز کرد. از انواع این دارو که عموماً برای میگرن استفاده می شود، می توان به این نمونه ها اشاره کرد، وراپامیل (کالان)، نیمودیپین (نیموتوپ)، نیفدیپین (نیفدیکال، پروکاردیا) و آملودیپین (نورواسک)

عوارض جانبی: کسالت، سبکی سر، یبوست، ورم در پاها و اختلال در نعوظ ممکن است از عوارض این دارو باشد.

- داروهای ضد افسردگی: این داروها ها نیز از حملات میگرنی جلوگیری می کنند. موثر ترین آنها نیز داروی ضد افسردگی تریسایکلیک است. از این گروه دارویی که بر میگرن اثر مثبتی دارند، می توان به این موارد اشاره کرد، آمیتریپتیلین (الاویل)، دوکسپین (سینکون) و پروتریپتیلین (ویواکتیل) و جدیدترین آن داروی ونلافاکسین (افکسور) است که بر میگرن موثر است.
عوارض جانبی: حالت تهوع، سوزش ادرار، افزایش وزن، بهم ریختگی ریتم ضربان قلب

- NSAID ها: این گروه از داروها همانطور که به درمان میگرن کمک می کنند، می توانند مانع بروز آن نیز شوند. داروهایی از جمله ناپروکسین (آلوو، آناپروکس) در درمان میگرن هایی که بر اثر شروع دوران قاعدگی ایجاد می شوند، یعنی میگرن هایی که ناشی از تغییرات هورمونی هستند، موثر اند. گاهی این داروها به منظور پیشگیری از شروع میگرن تجویز می شوند.

با وجود تمامی گزینه هایی که در اختیار دارید، باز هم ممکن است انتخاب بهترین و موثرترین گزینه متناسب با ویژگی های جسمانی شما ، اندکی سخت و زمان بر باشد. پس بهتر است نا امید نشده و مطمئن باشید،  انتخاب بهترین و موثرترین گزینه ارزش صبر کردن را برای درمان کامل میگرن و سردردتان دارد.

گروه ترجمه مجله پزشکی مادر، نیوشا وکیلی
منبع: medicinenet.com